FISCUS
Anno dominice incarnacionis millesimo centesimo Septuagesimo octavo die martis undecimo Kalendas Julii indicione undecima Vualfredus de guitachino vassus ofet Gilius de guidalardovassus of et iordanisvassus of frater eius et robertusvassus of et iacobusvassus of fratres similiter de guidalardis et item vualfredus. pro emanuel et manegoldo et petro iermanis pupillis filiis quondam petri fratris ipsius gualfredi quorum tutelam gerit. et domnus vuilielmusvassus of come de cavaliate et albertusadvocatus advocatusadvocatus et vuala beccherius pro iacobino filio quondam manfredi de guidalardo cuius tutelam gerunt et quia predicti pupilli infra etatem esse videbantur. Largiente eis pro ipsius pupillis licenciam et auctoritatem donnus gualabishops dei gratia vercellensismother churches episcopusbishops fecerunt finem pro ipsis pupillis tutorio nomine et refutacionem et per se presente magistro metello vicario curie adversus predictum episcopum. Nominative de portuports sarvurivers, fiscal property, mention, allocation to individuals, allocation to churches, ports, rights of use on woods/pastures/waters et de portu siciderivers, fiscal property, mention, allocation to individuals, allocation to churches, ports, rights of use on woods/pastures/waters secundum quod ipsi tenebant nomine ipsius episcopi per feudumfeudum vel per aliquem alium modum in ipsis aquis superius et inferius et de omni iurerights of use on woods/pastures/waters quod ipsi habebant ab una ripashores et ab alia nomine predictorum portuum omnia cum omnibus in integrum. Eo modo quod ipsi ab hinc in antea et predicti pupilli et sui heredes semper omni tempore taciti et contenti permanere debent adversus predictum episcopum et adversos suos successores de predictis portubus et de omni iure quod ipsi ibi habebant per aliquem modum sub pena dupli de infrascripto precio et pro hac fine et refutacione predicti omnes pro se et pro predictis pupillis fuerunt confessi se accepisse precium libras duo milia sexcentas minus libris viginti denariorum bonorum papiensium. Item in eadem pena dupli promiserunt predicti gualfredus et Gilius et iordanis et robertus et iacobus per se et per suos heredes predicto episcopo suisque successoribus. Eo modo quod si briga vel contencio eis apparverit de predictis portubus quod ipsi fecissent et cum racione non disbrigaverint preter ab episcopo vel a canonicisother clerics ipsi ad mensem unum proximum postea ex quo eis requisitum fuerit dare habent predicto episcopo vel suis successoribus predictam penam. Item promiserunt in eadem pena quod in predictis aquis nullum portum neque pontembridges/pontoons nec aliquod instrumentum transeundi unde aliquid tollant vel tollere per aliquem modum faciant habebunt nec facient. Et omnia predicta promiserunt ei suisque successoribus sub eadem pena adtendere rato manente pacto. Preterea iuraverunt predicti omnes preter dominum vualfredus manibus propriis ad sancta dei evangelia adversus predictum episcopum. Eo modo quod quando predicti pupilli fuerint in legiptima etate faciant eis firmam et ratam predictam finem et refutacionem et ex sui parte facere finem et refutacionem de predictis portubus et de omni iure quod ipsi ibi habebant prout ipsi ex sui parte fecerunt adversus predictum episcopum vel adversos suos successores et secundum consilium iudicis ipsius episcopi vel sui successoris et quod bona fide dabunt operam ut hoc faciant et adtendant. Quod si non fecerint tunc ad mensem unum proximum ex quo eis requisitum fuerit dabunt predicto episcopo vel suo successori omnes illos denarios qui in parte predictorum pupillorum venerint de predicto precio. Nisi quantum remanserit per parabolam predicti episcopi vel sui certi missi et secundum quod eis aut eorum misso parabolam dederint adtendent bona fide sine fraude. Actum super palacium vercellensis episcopi suprascripti predicti omnes hoc instrumentum fieri rogaverunt ut supra. Interfuerunt. Henricusadvocatus advocatus. Conradusadvocatus advocatus. Jacobus carbagna ottonotary de rodobio notariusnotary otto brixiensis. ubertus de pompiana. Bonusiohannes de mezato atque Girardus testes. Sequenti vero die super eundem palacium predicti omnes qui habent partem in predictis portubus iuraverunt manibus propriis ad sancta dei evangelia adversus predictum episcopum. Eo modo quod usque ad ultimum teminum predicte solucionis disbrigare habent omnes predictos portus ab omnibus illis personis qui modo sunt in possessionem ipsorum portuum et predictus gualfredus iuravit pro predictis pupillis quorum tutelam gerit de precio reddendo et de fine facienda facere predictis pupillis. prout alii iuravereunt et ad hoc fuerunt predicti testes e ubertus alamannus et mantellus carraria. vuala de benghevolo. Johannes villani de porta. henricus de mortaria. vuiscardus de donna adelaxia. Nicholaus de fontanello iudexjudge. atque marchixius iudex. Ego martinus imperialis aule et papie notarius interfuit et hoc instrumentum tradidi et scripsi. Preterea solucio predictorum portuum ita debet fieri videlicet quod medietas debet solui de predicto precio usque ad festum sancte marie de medio augusto proximum et facta solucione de medietate predicti precii debent diminuere medietatem de pedagio quod inde accipiebant et facta integra solucione de predicto debito usque ad festum sancti martini vel antea. debent totum predagium remittere ita quod de cetero nichil accipiant vel accipere faciant et ad hoc fuerunt maior pars predictorum testium.
Title: Vercelli, Archivio Capitolare, Carte private (BSSS 71; doc. CCCLXIX, pp. 65-67)
Document number: 1823
Author(s): Caterina Ciccopiedi (file creation on 2021-06-21); Caterina Ciccopiedi (last change on 2021-06-21)
Record source: Critical edition
Document type: Venditio
Document tradition: Original
Fiscal property: Yes
Date: 1178 June 21
Topical date: Vercelli
Keywords: advocatus, bishops, bridges/pontoons, feudum, judge, notary, other clerics, ports, rights of use on woods/pastures/waters, shores.
Editions and document summaries: BSSS 71; doc. CCCLXIX, pp. 65-67.
Commentary
Il 21 giugno 1178 Gualfredo de Guitachino e la consorteria dei Vialardi rinunciano a favore del presule al porto sul Cervo, al porto sulla Sesia e ai diritti loro pertinenti che detenevano in feudo vel per alium modum dallo stesso vescovo di Vercelli (Faccio, Le carte, pp. 65-67, n. CCCLXIX, originale in Archivio Capitolare).