FISCUS
Dum in Beneventanopalatium, assembly palaciopalatium stetissem ego Lodoicusgastaldus/vicegastaldus, judge, fidelis of castaldeusgastaldus/vicegastaldus et iudexjudge, in presencia domne Ageltrudisqueen imperatricisqueen auguste, et domni Radelchisprinceps principisprinceps, et tunc in eorum presencia reclamavit Maioabbots, abbasabbots monasteriimonasteries Sancti Vincenciimonasteries, abbots, other minor officer, ut Bernardusother clerics, beneficium clericusother clerics, filius idem Bernardi, malo ordine introisset in monasteriomonasteries Sancte Marielanded possessions, fiscal property, textual occurrence, mention, monasteries, que vocatur ad Castanietum, propinquo castrocastle Pinianocastle, landed possessions, fiscal property, textual occurrence, mention, function, redistributive, outflow, allocation to churches, monasteries, et contra racionem illud teneret cum terrislanded possessions cultis et incultis, in qua edificata est, querebat cum eo exinde facere finem. Ipsa denique predicta domina Ageltruda augusta, et domnus Radelchis iusserunt eisdem Bernardo clerico, et iudici, ut ipse iudex pro parte palacii, et ipse Bernardus a parte sua, eo quod ipsum monasterium ipse tenere videretur, de hac re responderet abbati; et mihi qui supra Lodoici iudici fidelifidelis of suo preceperat, ut auditis eorum querimoniis iustam legis racionem inter eos definiremus. Egresso quoque me ab eorum presencia continuo advocavi mecum interesse Telbertumgastaldus/vicegastaldus castaldeum, Otilonemgastaldus/vicegastaldus, judge castaldeum et iudex, Gaiderisi filius Bernardi, Grimoaldus filius Ratonis, Zottone filius Claffonis, Potefrit filius Roffrit, Audoaldus filius Trasari, et Radelpoto filius predicti Roffrit, quatenus et ipsi in hac definicione pro firmissima securitate per partes assisteretassembly. Interea superius memoratus Maio abbas, una cum Adelgardoadvocatus suo abbocatoreadvocatus suprascripto causare ceperat cum eodem Bernardo, quod ipse contra racionem introisset, ut dictum est, in predicto monasterio Sancte Marie, et res atque familias eiusdem cenobii tenens, et nunc teneret. Ob hoc querebat ab eis responsum audire, et exinde finem facere. Tunc ipsi Bernardusmissus of other public authorities et Heroicusmissus of other public authorities, qui missimissus of other public authorities erant a parte palacii inde dare responsum, pariter dixerunt, ut non malo ordine neque contra racionem isdem Bernardus in eodem cenobio introisset, neque res et familias eius possedisset; sed a parte palacii ei in beneficiobeneficium, fiscal property, textual occurrence, mention, function, redistributive, outflow, allocation to individuals datum esset, ideo ibi introisse, et possedisse, atque dominaret. Ad hec isdem Maio abbas cum eodem suo abbocatore statim responderunt, ut pars palacii illud nullatenus dare potuisset, eo quod ei pertinere non deberet, sed legibus predicto monasterio Sancti Vincencii pertinuisset, et pertinere deberet. Nos talia audientes interrogavimus predictum Bernardum et Heroicum, unde illud monasterium Sancte Marie, cum pertinenciis eius, in parte palaciifiscal property, textual occurrence, mention pertineret. Qui dixerunt, ut semper sub dominacione palacii fuisset, et esse deberet, et monasterio Sancti Vincencii nequaquam pertineret. Rursum interrogavimus predictum Maionem abbatem, quomodo ipsum cenobium Sancte Marie suo monasterio pertinere deberet. Qui dixit, una cum prefato abbocatore suo, ut olim ipsum cenobium Sancte Marie constructum fuisset a domna Theoderadamarquis/duke ducissa in Castanieto, propinquo castro Piniano, et tam ab ea, quam a domno Gysulfomarquis/duke ducemarquis/duke filio eius datum fuisse illud monasterium, cum omnibus suis pertinenciis, in prefato cenobio Sancti Vincencii, et postea a singulis principibus, seu ab imperatoribus, qui interfuerunt, per preceptamarquis’/ducal/princely diploma, fiscal property, textual occurrence, mention, function, redistributive, outflow, allocation to churches concessum abuisset in eodem monasterio Sancti Vincencii integras dominaciones suas, quales pars palacii ex eodem monasterio Sancte Marie abuit. Et ex tunc quo predicta domna Theoderada, et Gysulfus filius eius ipsum monasterium, cum suis omnibus pertinenciis, in prefato monasterio Sancti Vincencii fuisset offertum, et usque in tempore domni Adelchisprinceps principisprinceps, tam ipse abbas, quam et predecessores eius in sua potestate et ordinacione tenuisset eundem monasterium Sancte Marie, cum suis omnibus pertinenciis, et dominasset absque contradiccione palacii. Nos qui supra, cum talia audissemus, diximus eidem Maioni abbati, ut si hec precepta, que dixerat, habuisset, coram nobis ostenderet. Et statim coram nobis ostendit unam chartulam offercionisoffersio/donatio, quam nos legi fecimus, continentem ita, et cetera, sicut ibidem legebatur. Cumque iam dicta offercio relecta est hec contra ipsos, Bernardus et Heroicus pro parte palacii responderunt, ut non esset veritas, ut ipse Maio abbas, et predecessores eius in sua potestate et ordinacione tenuisset, et dominasset eundem monasterium Sancte Marie, cum omnibus suis pertinenciis, ut dixerat, sed semper sub potestate, et ordinacione palacii fuisset. Nos ergo talia audientes interrogabimus Bernardum et Heroicum, si per testes talem approbacionem facere possent, quod pars palacii illum monasterium Sancte Marie, sicut dixerat, sub sua dominacione et ordinacione per triginta annos habuisset, et haberet etiam in antea. Qui dixerunt, ut inde consignare non possent. At vero, iuxta decreta principum, testes istius statuerunt, ut si inde ausi fuerint pars monasterii iurare iuxta legem et consuetudinem terre istius per sacramenta, illas definiret. Quod nos secundum illorum statuta iudicavimus, ut ipse Maio abbas quinque scarionesother minor officer sui monasterii iurare faceret, quod illum monasterium Sancte Marie, et ipse dicte terre culte vel inculte per iam dictos fines ab illo tempore, quod predictum est, et usque ad tempus eiusdem domni Adelchis, tam ipse Maio abbas, quam et antecessores eius in sua potestate et ordinacione tenuisset, et dominasset, et sive ab eadem domna Theoderada, et Gysulfo filio eius, qui per predictam offercionem, nec non et ab imperatoribus, sive principibus testes ipsorum precepta, sicut dixerat in eorum [.....], in eodem cenobio Sancti Vincencii emissa habuisset, ut superius dixerat. In eodem vero die uterque ante nos venerunt, et continuo ipse Maio abbas ostendit quinque scariones sui monasterii, idest Magelgariusother minor officer, et Maioneother minor officer, Stephanusother minor officer, Ragimpertusother minor officer, et Odelpertusother minor officer, et ita eos ad sancta evangelia iurare fecit predicto Bernardo, et Heroico pro parte palacii, quod ab illo tempore, quo predicta domna Theoderada, et Gysolfus filius eius ipsum monasterium Sancte Marie cum predicta terra culta vel inculta, per iam dictos fines, cum omni eius pertinencia datum et offertum fuit per iam dicta offercione, ut diximus, in memorato monasterio Sancti Vincencii, et usque ad tempus domni Adelchis securiter ipse Maio abbas, et antecessores sui, sine contradiccione partis palacii, in ea potestate et ordinacione tenuisset et dominasset, et postea a singulis imperatoribus et principibus precepta emissa abuisset de quanta et quali dominacione de eodem monasterio Sancte Marie, a parte palacii, habere debuisset. Post hec sacramenta data, nos qui supra Lodoicus castaldeus et iudice definienda iudicavi, coram supradictis nobilioribus viris, quorum nomina superius dicta sunt, qui mecum pariter in hac definicione interfuerunt, ut amodo et deinceps iuris prefati monasterii Sancti Vincencii, eiusque rectores, eundem monasterium Sancte Marie, cum omnibus suis pertinenciis, in sua dominacione habere et possidere securiter, sine requisicione a pars palacii et de aliis omnibus hominibus valeant iure quieto in perpetuum.
Title: Città del Vaticano, Biblioteca Apostolica Vaticana, Barb. lat. 2724 (Federici, Chronicon Vulturnense, II, n. 77)
Document number: 2033
Author(s): Giulia Zornetta (file creation on 2021-08-25); Giulia Zornetta (last change on 2021-08-25)
Record source: Critical edition
Document type: Placitum/iudicatum
Document tradition: Copy
Fiscal property: Yes
Date: 897 March 31-August
Topical date: Benevento
Keywords: abbots, advocatus, allocation to churches, allocation to individuals, assembly, beneficium, castle, fidelis of, fiscal property, function, gastaldus/vicegastaldus, judge, landed possessions, marquis/duke, marquis’/ducal/princely diploma, mention, missus of other public authorities, monasteries, offersio/donatio, other clerics, other minor officer, outflow, palatium, princeps, queen, redistributive, textual occurrence.
Editions and document summaries: CV II, n. 77, pp. 14-18