Città del Vaticano, Biblioteca Apostolica Vaticana, Barb. lat. 2724 (Federici, Chronicon Vulturnense, II, n. 132)

Title: Città del Vaticano, Biblioteca Apostolica Vaticana, Barb. lat. 2724 (Federici, Chronicon Vulturnense, II, n. 132)
Document number: 2077
Author(s): Giulia Zornetta (file creation on 2021-11-05); Giulia Zornetta (last change on 2021-11-05)
Record source: Critical edition
Document type: Placitum/iudicatum
Document tradition: Copy
Fiscal property: Uncertain

Date: 980 August
Topical date: Benevento

Show/hide in the text:

In nomine Domini. Anno tricesimo septimo principatus domni Pandulfiprinceps gloriosi principisprinceps, et duodecimo anno principatus domni Landolfiprinceps magni principis filio eius, mense augusto, ottava indiccione. Memoratorium factum a nobis Sadiprevosts, priests, venerabili presbiteropriests atque prepositoprevosts monasteriomonasteries Sancti Vincenciimonasteries, abbots, situs supra fontem Vulturnirivers fluminisrivers mecum habentem Audoaldusadvocatus advocatoremadvocatus ipsius monasterii, de hoc quod in sacratissimo archiepiscopio Sancte Beneventane Sedis, ante presenciam domni Landolfiarchbishops almifici archiepiscopiarchbishops eiusdem sedis, ubi coram eo presencia residebat Ludovicusgastaldus/vicegastaldus, et Dauferigastaldus/vicegastaldus, judge gastaldeusgastaldus/vicegastaldus atque iudexjudge eiusdem Beneventanecities, palatium, assembly, judge, gastaldus/vicegastaldus civitatiscities, ibique adessent Dauferigastaldus/vicegastaldus, witness gastaldeus, et Adelmaricount, witness comescount, witness, et Radelchiswitness aliosqueassembly nobiles testeswitness, adiuncximus nos in iudicio cum Falco filio Dardanibishops episcopibishops, qui et Iohannes vocatur, commorantes de civitate Lisinecities; et dum coniuncti fuissemus, ideo ostendimus ei una scripcione, que est iudicato continentes inter cetera, quomodo presencia Maionis iudicis, qui aderant ante vestigia supradicti domni Pandulfi gloriosi principis, venerat domnus Paulusabbots abbasabbots ipsius monasterii, erga se habentem Iaquintumadvocatus, notary notariumnotary advocatoremadvocatus predicti monasterii; ex parte enim altera venerat ipse prenominatus Falco, adversus quem ipse supradictus domnus Paulus abbas cum predicto suo advocatore, ostenderat sex scripciones ipsius monasterii, que supradicta gloriosa potestas per ordinem relegere fecerat. Prima ex ipse scripciones continebat, quomodo his dictus domnus Paulus abbas una cum Madelfridother clerics, notary, advocatus clericusother clerics et notarius atque scriba, advocatore predicti monasterii, in sacratissimo Beneventano palaciopalatium, presencia supradicti domni Pandulfi eximii principis, ubi ante eum aderant Pandojudge iudici, e talios eius magnatesassembly, coniuncxerat se ad legem cum ipso qui supra Falco, et Paone germani filii quondam Iohannis episcopi, et causaverat cum eis, dicendo: ut a plures annos tenerent ipsis ecclesiachurches Sancti Iohannischurches, landed possessions, wine, fisheries, fish, mills, castle, houses, curtes, slave, slave labour in finibus eiusdem civitatis Lisine, ubi dicitur Caldole cum terrislanded possessions et vineiswine, et muricetis suis, et ipsa foce de Sancto Focatofisheries, fish cum pertinenciis suis, et piscacionesfisheries, fish suas, et cum ipso fluviorivers Sagririvers, fisheries, fish, cum piscacione, et cum pertinenciis suis, et cum aliis omnibus aquis, et pertinenciis suis, et cum castelliscastle, et casishouses, et curtiscurtes suis, quante intus eadem civitate Lisine, et a foras eadem civitate Lisine pertinerent iam dicti sui monasterii; et cum ipsum castellum, qui est supra ipsum montem supradicte ecclesie cum pertinenciis suis, et servosslave, slave labour, et ancillas pertinentes eiusdem ecclesie, et cum ipso molinomills, et pertinenciis suis, qui est edificato in fluviorivers, mills Caldolerivers; et ille illud eorum contrasse; ob quam causam ab eis quesierat responsum audire, et legaliter inde cum eis finem facere eo quod dicebat per scripciones totum illud tenerent a parte ipsius monasterii. Quo audientes illi responderunt illorum, et dixerunt ut ostenderent eorum scripciones, quas dicebant inde habere, eo quod iam completum essent ipsum constitutum, quod illis eos tenere debuissent. Illi autem dixerunt, ut ipse scripciones habere non poterent, ut eis ostendere valeret. Ad hec supradicta gloriosa potestas dum taliter eodem Falconem et Paonem germani dicentes audissent, dixit illis, ut guadiam darent inter se et ponerent mediatorem, ut ubi illi redirent in civitate Lisine et inquirerent, et si invenire poterent ipse scripciones, quod exinde dicebant habuisse, coniungerent se cum parte predicti monasterii, et sic facerent inde finem secundum legem. Illi autem dixerunt ut nullo modo ipse scripciones habere poterant. Insuper voluntarie sue remiserant ad partem iam dicti monasterii habendum supradicta ecclesia Sancti Iohannis, et castellum, et vineis, et terris, et ipsa foce de Sancto Focato cum pertinenciis suis, et piscaciones suas cum ipso fluvio Sagri cum pertinenciis suis, et cum ipsis omnibus aliis aquis, curtis, casis, intus eadem civitate Lisine, et a foras eadem civitate pertinentes eiusdem monasterii, et ipsis servis, et ancillis cum ipso molino, sicut illum in integrum remiserant ad partem ipsius monasterii habendum, quomodo illud dixerant a parte eiusdem monasterii usque tando tenerent, de quibus per bonam convenienciamconvenientia obligaverat se iam dictus Falco, et Pao cum suis heredibus superius dicto domno Paulo venerabili abbati, et successoribus suis, seu ad partem ipsius monasterii, et illius homini, qui a parte eiusdem inde tenuerit. Quod si aliquando adveniente tempore ipsis, aut illorum heredibus cum eo, aut cum successoribus suis, vel cum parte eiusdem monasterii causare, aut contendere quesierint per qualiscumque inventa racione, volendum inde eis tollere, vel minuare; aut si aliqua intencione inde eis preponeret presumpserit, vel si aliqua scripcione inde eis ostenserit, trecentos solidos Constantinos ad partem ipsius monasterii componere obligavit et in antea exinde taciti permaneret. et ipse alie scripciones in ipso iudicio relecte fuerant, sicut in eodem iudicato continere videtur. Cum autem predicte scripciones per ordinem, ante supradicta potestas, relecte fuissent tunc ipse donnus Paulus venerabilis abbas contra predictum Falconem causaverat, dicendo, ut postquam cum predicto Paone germano suo se manifestasset, et conclusisset de supradicta ecclesia Sancti Iohannis, et de omnibus rebus, quas supra legitur, postea illud contrasset eidem domnus abbas, et ad partem ipsius monasterii, et unde ipse Falco manifestaverat, dicendo: ut ea omnia supradicta ei, nec ad partem ipsius monasterii numquam contrasse. Insuper voluntarie sue cepit se manifestare, et dicere, ut predicte scripciones, que ipse domnus Paulus abbas ostenserat, in omnibus, sicut continunt, veritose essent, et de omnibus supradictis rebus, et substanciis, seu de continenciis, et pertinenciis suis, que ipse scripciones continunt, nullam ei pertinerent, et non haberent scripcionem, nec racionem, per quam ille, vel heredes suos de omnibus supradictis rebus causare, aut contendere posset; et obligaverat se, et suis heredibus ipsius domnus abbas, et ad partem ipsius monasterii, quatenus semper inde taciti permanerent, et nec per scripciones, nec per hereditacionem, nec per possessionem, nec per nullam inventa racione adversus ipsum domnus Paulum abbatem, vel eius successoribus, nec ad partem ipsius monasterii inde causare, non quererent per pena obligata solidos mille bisantos, et cetera que in eodem iudicato legitur, scriptum eodem iudicato per Iohannemnotary notarium, qui interfuerant in anno tricesimo quarto principatus supradicti domni Pandulfi gloriosi principis, et octavo anno principatus domni Landolfi filii eius, mense septembrio, quinta indiccione; et ibi sunt roborati supradictus Maio iudex, et Audoaldus, et Pandolfuswitness, count comescount, et Nantariwitness. Cumque iam dicto iudicato ostenso, et coram predicto domno Landolfo almifico archiepiscopo, et coram ipsis iudicibus, ceterisque viris ibi astantibus, relectum fuissent in auribus predicti Falconis: tunc ego prenominatus Sadi venerabilis presbiter, adque prepositus, una cum predicto advocatorem meum causavimus contra eum dicentes, ut vos contradiceretis ipsum iudicatum, et omnia, que continet ipsum iudicatum, ut diceretis falsum esse, et non veritosum. Ad hec interrogavit eum ipse domnus archiepiscopus, et ipsi iudices, quid inde dicerent. Ille autem cum hec audissent, voluntarie manifestavit, et dixit, ut ipsum iudicatum in omnibus sicut continet veritosum esse, et eum contradicere nullo modo valeret. Insuper voluntarie sue obligavit se, et suis heredibus, ut si aliquando tempore per quolibet ingenium, aut humana astucia ipsum iudicatum irritum facere quesierit, aut contradiceret omnia, que continet ipsum iudicatum, aut si hoc retornare, seu removere voluerit, centum libras auri ipse, et suos heredes ad partem ipsius monasterii Sancti Vincencii, eiusque abbatibus, atque rectoribus componere obligavit penam [...] seu illius homini, qui hec scripcione, pro parte ipsius monasterii, illorum ostenderit, et in antea omni tempore exinde taciti permaneamus. Ego Balsamusnotary notarius interfui et scripsi in eodem sacratissimo archiepiscopio Beneventano. Ego qui supra Ludovicus. Ego qui supra Dauferi me subscripsi. Ego qui supra Radelchis me subscripsi. Ego qui supra Teudelgrimus. Ego qui supra Adelmari comite. Ego qui supra Dauferi. Ego Guisenolfuswitness. Ego Madelfritwitness. Ego Gondelgarduswitness.

Keywords: abbots, advocatus, archbishops, assembly, bishops, castle, churches, cities, convenientia, count, curtes, fish, fisheries, gastaldus/vicegastaldus, houses, judge, landed possessions, mills, monasteries, notary, other clerics, palatium, prevosts, priests, princeps, rivers, slave, slave labour, wine, witness.

Editions and document summaries: CV II, n. 132, pp. 186-190