FISCUS
Dum in Dei nomine civitate Papiapalatium, in palaciumdomus noviter aedificatum ab domnum Uglonem gloriosissimum rex, in caminata dormitorii ipsius palacii, ubi ipse domnus Ugoemperor/king et Lotharioemperor/king filio eius gloriosissimi regesemperor/king preessent, in eorum presentia esse Sarilowitness, palatine count comes palaciipalatine count singulorum hominum iusticiam faciendum ac deliberandum, eramque cum eis: Atto Vercelensiswitness, bishops, Batericus Eboriensiswitness, bishops sanctarum Dei ecclesiarum venerabilibus episcopisbishops; Ubertuswitness, marquis/duke illuster marchiomarquis/duke et filio idem domni Ugoni piissimi regis; Ubertuswitness, vassus of, Lamfranccuswitness, vassus of, Gariarduswitness, vassus of, Gisowitness, vassus of, Rainulfus qui et Albericuswitness, vassus of, Iohanneswitness, vassus of, Teudinuswitness, vassus of et Martinuswitness, vassus of vassivassus of idem domnorum regum; Iohanneswitness, judge, Arnustuswitness, judge, Vualfreduswitness, judge, Raginalduswitness, judge, Vualpertuswitness, judge, item Iohanneswitness, judge, Adelgisuswitness, judge et Arialdusjudge iudiceswitness, judge domnorum regum; Otgeriuswitness, vassus of et item Otgeriuswitness, vassus of vasallivassus of suprascripto Uberti marchio; Berengeriuswitness, vassus of vasallovassus of domni Sigefredibishops, personal rank episcopobishops; Ansalduswitness, local elites de vicovici Allonivici, Gariarduswitness, local elites de Parpanense et reliqui plures. Ibique eorum veniens presentia predictus domnus Sigefredus u(ir) u(enerabilis)personal rank episcopus sanctae Parmense ecclesiechurches et Adelbertusnotary notariusnotary filio quondam Staudevertilocal elites habitator eadem civitate Parma et advocatoadvocatus of other public authorities predicto episcopio sanctae Parmensis ecclesiae et idem domni Sigefredi episcopo, et ostenserunt ibi noticia una et preceptum unumplacitum/iudicatum, ubi continebatur: in predicta noticia, sicut hic subter legitur: Dum in Dei nomine, ad curtecurtes VelonianoESTATE: curtes; PLACE: curtes finibus ParmenseESTATE: fines; KEYWORD: fines, qui est propria domni Adelbertimarquis/duke, count comescount et marchiomarquis/duke, ubi Bertaldusmissus regis, vassus of vassusvassus of et missusmissus regis domni Berengariiemperor/king regisemperor/king in iudicium residebat, per licenciam ipsius domni Adelberti marchioni, singulorum hominum iusticias faciendas ac deliberandas, residentibus ibi cum eo: ipse domnus Adelbertusmarquis/duke marchiomarquis/duke; Deodadusviscount vicecomesviscount; Adelbertusscabini, Gundelprandoscabini, Benedictoscabini, Amelgerioscabini, Arifrescabini, Gaudentioscabini, Austremundoscabini scavinisscabini; Otbertovassus of, Sigefredovassus of, Arimundovassus of, Liutaldovassus of vasisvassus of domni machioni; Armannovassus of, Vuarinusvassus of, Bevinusvassus of vassivassus of domni Elbungibishops episcopusbishops; Rambertolocal elites de Tuliore, Autecheriolocal elites de Pezenano, Ansprandolocal elites et Aldevertolocal elites germanis de Fleso, Gariverto, Rotechildo germanis, Bernardo de vicovillages/settlements Pauli, Ramberto, Gampertolocal elites de Gambaritico, Rimegauso, Cristofalo, Giso, Giselberto, Petrus, Constantinus notariisnotary et reliquis multis. Ibique eorum veniens presentia Elbuncus venerabilis sancte Parmensis ecclesie episcopus una cum ipse Benedictoadvocatus of other public authorities, scabini scavinoscabini et avocatoadvocatus of other public authorities ipsius episcopio, et ibi ostenserant preceptum unumimperial/royal diploma, et nos eum ab ordine relegi fecimus, et in eo relegiente continebat: (Segue il testo del diploma di re Carlo III del 13 marzo 881: MGH DD Ka III, pp. 54-55, n. 32). Cum ipsum preceptum ab ordine relectum fuisset, interrogati sunt ipsis Elbuncus episcopus et Benedictus eius advocatum pro qua causa ibi ipsum ostenderent prcceptum. Qui dixerunt: uere pro ideo istum ostensimus preceptum, ut sciatis qualiter ego pars ipsius mee ecclesie ipsis rebus, quod in eo legitur, habeo et deteneo iure proprietariofiscal property, outflow, iure proprietatis/pleno iure, et eum sirens et occultum vel conludiosum tenere non volo, et, quod plus est, volo ut dicant istis domnus Adelbertusmarquis/duke, count comescount et marchiomarquis/duke et Bertamarriage coniugemarriage eius vel iste Boniprandusadvocatus of other public authorities eorum advocatoadvocatus of other public authorities, qui hic adpresens sunt, si ipsis rebus, quod in eodem legitur preceptum, nobis parti nostre ecclesie contradicere volerent an non. Qui et ipsis Adelberto et Berta iocalibus et Boniprando advocato eorum professi et manifesti dixerunt, quod ipsum preceptum in omnibus bonum et verum est, et ipsis rebus, quod in eo legitur, non contenderent nec contradicere quesisent, quia cum lege non poterent, sed propriis ipsius vestre ecclesie esse debent. Cum hec omnia taliter actum et manifestum fuisset, paruit nobis superscriptorum iudicum et auditores esse rectum, et iudicavimus ut ammodo in antea ipsis rebus iuxta ipsum preceptum ipse Helbuncus episcopus parti sue ecclesie habere et detinere deberet, et ipsis Adelberto et Berta iocalibus vel ipse Boniprandus eorum advocato fuissent sibi exinde taciti et contenti. Pro hac causa ad memoriam retinendum ammonuimus exinde Martinusnotary notariusnotary hanc noticiam commemoracionis scribere. Quidem et feci; anno domni Berengarii regis octavo decimo, mense madio, indie. nona. Signum manu Bertaldi vassus et missus domni regis, qui ut supra interfui. Signum manu Deodati vicecomes, qui ibi fuit. Ego Adelbertus scavinus ibi fui. Gundelprandus scavino ibi fui. Signum manu Amelgerii scavino, qui interfui. Signum manu Arfri et Gaudencii scavinis, qui ibi fuerunt. Ego Austremundo scavino ibi fui. Ego Rimegauso notario ibi fui. Ego Giselbertus notarius ibi fui. Ego Cristofalus notarius ibi fui. Ego Giso notario ibi fui. Ego Petrus notarius ibi fui. Ego Otbertus ibi fui. Ego Arimundo ibi fui. Signum manu Sigefredi et Liutaldi vassis domni Adelberti marchio, qui ibi fuerunt. Signum manu Almerici et Armanni et Vuarini et Bevini, qui ibi fuerunt. In predicto precepto continente in eo ab ordine per omnia ita: (Segue il testo del diploma di Ugo n. XXVI). Erat preceptum ipsum manum propria idem domni Hugoni gloriosissirnum rex firmatum et ab eius anulum sigilatum. Noticia ipsa et predictum preceptum ostensi et ab ordine lecti, interrogati sunt predictus domnus Sigefredus episcopus et Adelbertus notario et advocato ab his iudices et auditoribus, pro qua causa predicta noticia et iam dictum preceptum ostenderent. Qui dixerunt: vere ideo hic vestri presentie istam ostensimus noticia et preceptum, ut ne quislibet homo dicere possit, quod nos a parte predicto episcopio sanctae Parmensis ecclesie eis sirens aut occulte vel conludiose habuissemus aut detenuissemus, et, quod plus est, querimus ut dicant iste Alboinusjudge iudexjudge quondam Petrijudge idemque iudicijudge filius et avocato domnorum regumadvocatus regis seu pars publice, qui hic adpresens est, si noticia ista et iam dictum preceptum bonum et verax sunt, vel si iam dictam curticellacurtes, qui vocatur Luculocurtes, et predicta abbatiamonasteries, qui dicitur Bercetummonasteries, et sicut finesfines dicernitur de eadem curticellam Luculo, sicut et in ista noticia et preceptum, que in ea continet, vel in isto alio precepto, quas iste domnus Hugo piissimus rex sue clementie feci, parti iam dicto episcopio predicte sancte Parmensis ecclesie da pars domnorum regum seu pars publice et quicquid in isti preceptas et noticia continet, qui da pars regia et pars publice pertenuit, contradicere aut sustrahere vult an non. Qui et ipse Alboinusjudge, advocatus iudexjudge et avocatusadvocatus dixit et professus est: v[e]re noticia ista et preceptum, que in ea legitur, et in istum alium preceptum, quam hic ostensistis, boni et uerax sunt, et predicta curticella, qui vocatur Luculo, cum sua pertinencia, sicut fines discernitur, et iam dicta abacia, qui dicitur Berceto, sive omnibus quicquid per istas preceptas in iam dicto episcopio datis vel concessi sunt da pars regia et pars publice pertenuerunt parti iam dicto episcopio da pars regia et pars publice; unde ego advocatus sum non contradixi, nec contradicere quero, quia nec legibus possum, eo quod propriis parti iam dicto episcopio iuxta ista noticia et preceptum, que in ea legitur, et iuxta istum alium preceptum cum lege esse debent, et pars regia seu pars publice nichil pertinent ad habendum nec pertinere debent cum lege. Et dum ibi adpresens esse Anscariusmarquis/duke marchiomarquis/duke quondam Adelbertimarquis/duke idemque marchionimarquis/duke filio et Raperto, qui et Azo, filio quondam Garibaldilocal elites de loco Vedolio adiutor eius, qui eius causa ex regia iussione peragebat, interrogati sunt ab eisdem domnus Sigefredus presule et Adelbertus notario et advocato, quid contra iam dictam noticia et preceptum, que in ea legitur, seu in alium preceptum, ad domnum Hugonem emissum, qui ibi ostenserunt et lecti essent, dicere volerent, vel si iam dicta curticella, qui vocatur Luculo, cum sua pertinencia, sicut fines discernissent, partim iam dicto episcopio contradicere aut subtrahere volerent an non. Qui et ipsis Anschario marchio et Raperto eius adiutor dixerunt et professi sunt: vere noticia ista et preceptum, que in ea legitur, sive istum alium preceptum, quam hic ostensistis, boni et verax sunt, et iam dicta curticella, qui dicitur Luculo, cum sua pertinentia, sicut fines discernistis, et quicquid da pars publice pertenuit, qui in ista legitur noticia et preceptas, partim iam dicto episcopio sanctae Parmensis ecclesie contradicere nec subtrahere non querimus, quia nec legibus possumus, eo quod iusta istas preceptas et noticia propriis parti iam dicto episcopio sanctae Parmensis ecclesie cum lege esse debent, et michi Anscharii nichil pertinent ad habendum nec pertinere debet cum lege. Et taliter se predictus Anscario marchio exinde abvuarpivit et absascito fecit. His actis et maifestacio ut supra facta, rectum eorum omnibus paruit esse, et iudicaverunt, ut iuxta eorum altercacionem et predictorum Alboini iudex et avocato seu Anscharii marchio et Raperti eius adiutor professionem et manifestacionem, ut pars iam dicto episcopio sanctae Parmensis ecclesie iam dictam curticellam, qui vocatur Luculo, et predicta abbacia, qui dicitur Bercetum, cum suorum pertinenciis et quicquid da pars regia et pars publice pertenuit, qui in ipsas continetur preceptas et noticia, ad suam proprietatem habere et detinere deberent. Et ipsis Alboinus iudex et avocato seu pars regia et pars publice atque predicti Anscarius marchio et Rapertus eius adiutor manerent inde taciti et contenti. Et finita est causa. Et hanc noticia pro securitate ipsius episcopio sancte Parmensis ecclese fieri iussimus. Quidem et ego Ritpertus notarius et iudex domnorum regum ex iussione superscripto Sariloni comes palacii et iudicum ammonicione scripsi; anno regni domni Hugoni et Lotharii filio eius gratia Dei reges Deo propicio domni Hugoni decimo, Lotharii vero quinto, quatordecimo kal. Octub., indic. Nona. Sarilo comes palacii subscripsi. Atto gratia Dei episcopus interfui. Ego Batericus episcopus interfui. Iohannes iudex domnorum regum interfui. Arnustus iudex domnorum regum interfui. Iohannes iudex dominorum regum interfui. Vualpertus iudex domnorum regum interfui. Vualfredus iudex domnorum regum interfui. Adelgisus iudex domnorum regum interfui. Lanfrancus ibi fuit.
Title: Parma, Archivio Capitolare (DD U L, pp. 115-122, n. XXXIX)
Document number: 2179
Author(s): Chiara Stedile (file creation on 2021-02-08); Chiara Stedile (last change on 2021-02-08)
Record source: Critical edition
Document type: Placitum/iudicatum
Document tradition: Copy
Fiscal property: Yes
Date: 935 September 18
Topical date: Pavia
Date/period of redaction: XI
Keywords: advocatus, advocatus of other public authorities, advocatus regis, bishops, churches, count, curtes, domus, emperor/king, fines, fiscal property, imperial/royal diploma, iure proprietatis/pleno iure, judge, marquis/duke, marriage, missus regis, monasteries, notary, outflow, palatine count, personal rank, placitum/iudicatum, scabini, vassus of, vici, villages/settlements, viscount, witness.
Editions and document summaries: DD U L, pp. 115-122, n. XXXIX
Commentary
Contiene un placito del maggio 906, che a sua volta riporta un diploma di Carlo III del 13 marzo 881 (MGH DD Ka III, pp. 54-55, n. 32). Contiene il diploma di Ugo del 16 settembre 930 (DD U, pp. 76-78, n. XXVI).