FISCUS
In nomine sancte et individue trinitatis. Ottoemperor/king divina largiente clementia Romanorum imperatoremperor/king augustus. Si status sanctarum dei ecclesiarum pastorum neglegenciis exterminatos pristine perfecteque facultati reddimus, et vice primo edificantium fungi et eorundem nos meritorium satis esse intendimus; sin autem luporum rapatium eas undique diripientium votis submersas amittimus et a malo labendo ad peius ipsas devergere neglegimus, universali iudici rationem super hiis posituros minime ambiguimus: unde hinc leticia foti, hinde vero terrore commoti indefitientium penarum abicimus et bonorum meritorum causas eligimus. Inter cetera igitur sanctarum dei ecclesiarum pericula Nonantulensismonasteries abbatiemonasteries beati Silvestribaptismal churches, tuitio/bannum/mundeburdium, immunity, advocatus of other public authorities, exemption, seigneurial district, commutatio, curtes, monasteries agnoscentes discrimina eidem iam per quadraginta ferme aut quinquaginta annos sub omnium destructionum negociis iminentia nos emendatum iri esse optimum dei duximus clementia. Quocirca nos vigilanti studio salutem eiusdem monasterii cupientes universalitati sancte dei ecclesie fidelium nostrorumque presentium videlicet ac futurorum innotescimus, qualiter domino Leoniabbots, camera of other public authorities venerabili abbatiabbots eandem beati Silvestri Nonantule abbatiam cum plebebaptismal churches et cortecurtes sancti Mammealdius, curtes in Lyzanocurtes ipsiusque cortis districto, cum aldionibus et aldiabusaldius atque omnibus suis apenditiis, cum curtibus quidem FainanoESTATE: curtes; PLACE: curtes, TrentinoPLACE: curtes; ESTATE: curtes, GabaESTATE: curtes; PLACE: curtes cum viculis suis, cum ecclesiachurches sancte Marie in Buranachurches cum omnibus suis pertinentibus, cum curte vero SassamassaESTATE: curtes; PLACE: curtes vocata, insuper etiam cum omnibus eidem abbatie pertinentiis, videlicet cum omnibus castellis curtibus terris cultis incultis pratis silvis alpibus collibus vallibus vineis pascuis aquis aquarumque decursibus piscationibus molendinis palludibus seu etiam cum omnibus superioribus et inferioribus sive in Tusciarum seu marchiarum partibus Camerine et Spoletine vel Foroiulii, aut in quibuslibet tocius nostri regni episcopatibus vel comitatibus aut aliquibus locis tocius nostri imperii conlocatis, quecumque etiam pertinere eidem abbatie hereditario iure ecclesie sive per privilegia aut per acceptalem paginam seu quacumque tituli inscriptione aut auctoritate alicuius rationis videntur, sub omni integritate honore districto uniuscuiusque cortis et lociseigneurial district tradimus perpetuoque eiusdem domini Leonis vice abbatis dominio habendam largimur, eius videlicet rationis lege ut ipse predictus abbas suique successores omnes eiusdem abbatie monachos sub regula et ordine beati ac sanctissimi Benedicti, laicos autem et utriusque sexus mancipia iuxta illorum regulam et ordinem sub potestate et dominio tocius sue vite curriculo habeat teneat possideat ordinare disponere regere gubernare, imperiali nostra contradictione omnium mortalium eminus remota molestia. Addimus etiam ut, sicut a presulibus sancte Romane ecclesie nostrisque predecessoribus imperatoribus per privilegia et precepta antiquitus est institutum, hac nostre corroborationis pagina predicte abbatie monachos presbiteros clericos ecclesias nullus archiepiscopus aut episcopus suo regimini dominioque subicere presumatexemption seu alicuius consecrationis causas peragere, nisi quoscumque predictus [ab]bas suique successores sponte rogaverint, sed sicut antiquitus a [Ro]manis presulibus nostris quoque imperatoribus predecessoribus est concessum [et] per preceptales paginas antiquitus confirmatum, ita sub [eiusdem] abbatis dominio et nostra tuitionetuitio/bannum/mundeburdium libera perpetuo et penitus inconcussa permaneat. Quibus itaque concessionibus commodum satis fore duximus id superaddere, ut omnes commutationescommutatio precarias libellariaslibellus/precaria/emphyteusis quecumque super aliquo ipsius abbatie dampno a temporibus Gerlonicommutatio, libellus/precaria/emphyteusis bone memorie ipsius monasterii abbatis usque ad suum tempus facte sunt, nostra imperiali auctoritate ei liceat dissolvere infringere penitusque ad nichilum denodare aliasque commutationes precarias libellarias super quibus eiusdem abbatie status augeri videatur, facere confirmare sibi liceat et omnimodis enodare. Quibus concessionibus si quis temerarius obstiterit, sese casurum procul dubio sub imperiali banno nostro cognoscat. Negociatoribusmerchants denique prescripte abbatie omnibus licere donamus ut potestatem habeant per tocius regni nostri climata libere sua exercendi negocia, ea videlicet consensus nostri concessione ut in nullis nostris ripisshores publicisve merchatismarkets ... aut teloneumteloneum seu quampiam publicam functionemservitium persolvere cogantur, piscatoribusfish autem superius exarate abbatie firma largitione concedimus, ut per Padum et per fluminarivers alia paludesquemarshes/lagoons/tombolos omnes ab Papie finibus usque maresea liberam piscandi ad abbatis et monachorum usus facultatem habeant, omni contradictione remota. Addimus insuper hac presentis coroborationis nostre pagina concessive prenotato venerabili abbati largimur, ut advocatoresadvocatus of other public authorities quoscumque idem abbas voluerit super abbatie sue res ordinare liceat, nichilominusque ipsis abbatie advocatoribus concedimus, ut sub se quosdam disponere liceat qui ad res abbatie diffiniendas deliberandasque si quando ex rebus ecclesie exortam contentionem aut testimonio diffiniant aut iuramento. Si autem quod sepissime contingere non dubium est evenerit, ut ex rebus abbatie contentio incrementa ceperit super quibus vero cartarum auctoritas igne aut aliqua negligentie occasione consumpta in presentiarum ostendi nequiverit, concessive largimur ut licitum sit predicte abbatie nostra auctoritate, ut non duello aut aliquo defensionis iuditio sed solummodo duorum vel trium hominum iuramento finiatur absque omni imposita occasione. Concedimus denique firmiterque precipimus, ut nullus archiepiscopus episcopus dux marchio comes vicecomes gastaldio sculdassio decanus seu aliqua tocius nostri imperii magna parvaque persona supradicte abbatie liberos aut servos ancillas vel colonos inquietare presummat aut sub aliquo placito distringere audeat seu etiam toloneum ripaticum fuderum censum mansionaticum sive cuiuslibet saltim parvuli servitii angariam, exepto eodem venerabili abbate suisque successoribus, extorquer[e] compellatimmunity. Si quis vero quod minime credimus istius nostre imperialis concessionis temerario nutu auctoritatem infringere temptaverit, sciat se conpositurum auri optimi libras mille, medietatem videlicet camere nostre et medietatem suprascripto venerabili abbaticamera of other public authorities suisque successoribus. Quod ut certius credatur et pro amissa dubietate credatur, manu propria coroborantes sigilli nostri impressione subterius iussimus insigniri. Signum domini Ottonis tertii invictissimi imperatoris augusti (M.) Erebertuschancellor cancellariuschancellor vice Petriarchchancellor, bishops CumaniPLACE: bishops; JURIDICAL PERSON: bishops episcopibishops et archicancellariiarchchancellor recognovi. Data VIII. kalendas aprilis, anno dominice incarnationis DCCCCXCVII, indictione X, anno vero tercii Ottonis regnantis XIIII, imperii autem eius primo; actum Aquisgrani; feliciter amen.
Title: Firenze, Archivio di Stato, Diplomatico, S. Giovanni Battista detto di Bonifazio (ospedale), 997 marzo 25
Document number: 37
Author(s): Edoardo Manarini (file creation on 2022-12-21); Edoardo Manarini (last change on 2022-12-21)
Record source: Critical edition
Document type: Imperial/royal diploma
Document tradition: Copy
Fiscal property: Yes
Provenance: Sanctus Silvester; monasterium (Nonantola; Modena)
Date: 997 March 25
Topical date: Aachen (DE)
Date/period of redaction: 1281
Keywords: abbots, advocatus of other public authorities, aldius, archchancellor, baptismal churches, bishops, camera of other public authorities, chancellor, churches, commutatio, curtes, emperor/king, exemption, fish, immunity, libellus/precaria/emphyteusis, markets, marshes/lagoons/tombolos, merchants, monasteries, rivers, sea, seigneurial district, servitium, shores, teloneum, tuitio/bannum/mundeburdium.
Editions and document summaries: MGH D O III n. 237.
Commentary
Si omettono le autenticazioni notarili.