FISCUS
+ In nomine domini nostri iesu christi. Bicesimo primo anno principatus domni nostri Landolfiprinceps gloriosi principisprinceps et septimo decimo anno Paldolfiprinceps, quam et secundo anno principatus domni Landolfiprinceps excellentissimis principibus eius filiis, mense martio, tertia indictione. Dum nos Arechisijudge iudexjudge cibitatiscities Capuanecities essemus iudicandum et definiendum causantibus die quadam erga nobiscum adessent ceteris viris venit nostro iudicio domnus Aligernusabbots venerabilis abbasabbots monasteriimonasteries Sancti Benedictimonasteries, abbots, landed possessions, mountains, rivers situs in montemountains Casinomonasteries, mountains erga secum habendo Petrumother clerics, notary, advocatus, clericum et notarium, abbocatoremadvocatus predicti sui monasterii ex parte etenim altera venit homo nomine Rodelgrimus filius quodam Lupi qui fuit natibo de Aquino, qui cum venisset et esset reconiuncti. Tunc ipse qui supra Rodelgrimus contra supradictum domnum Aligernum abbatem hostensit unam abbrebiaturam in qua erant scripte terre in finibusfines Aquinofines, landed possessions, lakes, mountains, rivers per has fines: idest terrelanded possessions habentes fines ab una parte fine Rapidurivers, de alia parte fine ipsu Carnellu, de tertia parte fine ribo qui dicitur de Marotzarivers, et fine Farnietulanded possessions, fiscal property, textual occurrence, mention, et fine lacumlakes qui nominantur de Radeprandolakes et quomodo uadit usque in silice, de quarta autem parte fine ipsa silice. Ipsa alia terra per has fines quomodo incipit de ipsa Cosa et salit per ipsum montem qui dicitur Sancti Donatimountains , per media serra et quomodo descendit super ipsi monticelli de Marrimountains , et vadit ad ipsi pleski, qui sunt ad pede de ipsu monte de Balbarivers, et quomodo vadit inde per Duos Leonesmountains, landed possessions, fiscal property, textual occurrence, mention, et inde salit per ipse serre super Casalemountains, landed possessions, fiscal property, textual occurrence, mention et inde descendit per ipsu monte super ipsa Billa de Garilianomountains, rivers, landed possessions, fiscal property, textual occurrence, mention, et inde uadit ad ipsum plescum qui nominatur Grupta Imperatorislanded possessions, fiscal property, textual occurrence, mention usque ad ipsum flumen. Et causare contra eum cepit dicendo ut pars superius dicti eius monasterii, infra predicte fines que ipsa abbrebiatura continebat, haberet et possideret terris que ipsius Rodelgrimi pertineret per hereditationem genitori et abii sui et de aliis parentibus suis querebat exinde ab eo audire responsum et secundum lege exinde cum eo finem facere ipse qui supra domnus Aligernus abbas erga secum habendo predictum abbocatorem suum hec auditus dixerunt ut pars predicti sui monasterii legibus haberet et possideret integre superius dicte terre que predicta abbrebiaturabreve/memoratorium continebat que ipse Rodelgrimus hostendebat. Eo quod dicebat ut pars suprascripti sui monasterii ipse iam per triginta annos possedissent. Et talem se dicebat exinde secundum lege per testes poterent facere probationem. Nos uero qui supra Arechisi iudex cum talia audiuimus. Diximus ipsius Rodelgrimi ut diceret nobis si haberet de predictis terris scriptiones aut si poteret secundum lege comprobare quomodo se infra supradicte finis terris haberent. Ille quo auditus manifestabit ut scriptiones exinde non haberet nec talia secundum lege comprobare poteret. Ideo nos qui supra iudex iudicabimus et per nostrum iudicium eos guadiare fecimus tali tenore quatenus ipse qui supra Rodelgrimus plicaret se cum lege et ipse qui supra Aligernus benerabilis abbas pro pars suprascripti sui monasterii faceret ei per testes talem consignationem secundum lege, ut singulo ad singulos ipsi testes eius teneat in manum supradictam abbrebiatulam quam ipse Rodelgrimus hostenserat et testificando dicant sao ke kelle terre per kelle fini qui ki contene trenta anni le possette parte Sancti Benedicti et firmarent testimonia ipsa secundum lege per sacramenta. Et de taliter inter se complendum mediatore inter se posuerunt et abierunt. In consituto vero quod inter se positum habuerunt pariter ambarum partes nostra qui supra Arechisi iudici presentia sunt reconiuncti ipse Rodelgrimus a parte sua paratus erat cum evangelia bolendo a predictum uenerabilem abbate predicta testimonia et ipsa sacramenta recipere et iam dictus domnus Aligernus abbas pro parte suprascripti sui monasterii paratus erat cum hos testes suos. Idest Teodemundumdeacons, monks diaconumdeacons et monachummonks et Mariother clerics, monks clericum et monachum et Garipertumother clerics, notary clericum et notarium et cum sacramentalibus legitimis volendo ipsius Rodelgrimi predicta testimonia dare et secundum lege per sacramenta firmaret. Cumque nos qui supra iudex taliter eos per partes secundum lege paratos conspiceremus. Sicut nobis iussum fuit a predicto domno Landolfo glorioso principe, ut predicta testimonia exinde nos reciperemus. Interrogabimus predicti testes ut si inde venissent pro pars suprascripri monasterii testimonia reddendum indicarent nobis. Illi quo auditi dixerunt ut inde venissent et quod rectum exinde scirent indicarent nobis et tunc fecimus eos separari ab imbicem predictum Teodemundum diaconum fecimus duci in partem unam, et suprascriptum Garipertum clericum et notarium duci in parte alia, predictum Mari clericum et monachum ante nos stare fecimus, quem monuimus de timore domini ut quod de causa ipsa veraciter sciret indicaret nobis. Ille autem tenens in manum predicta abbrebiatura que suprascripto Rodelgrimo hostenserat et cum alia manu tetigit eam et testificando dixit sao ke kel le terre per kelle fini que ki contene trenta anni le possette parte Sancti Benedicti. Deinde ante nos benire fecimus predictum Teodemundum diaconum et monachum quem similiter monuimus de timore domini, ut quidquid de causa ista veraciter sciret diceret ipsos. Ille autem tenens in manum pre dicta abbrebiatura et cum alia manu tangens eam et testificando dixit sao ke kelle terre per kelle fini que ki contene trenta anni le possette parte Sancti Benedicti. Nobissime autem fecimus ante nos benire suprascriptum Garipertum clericum et notarium et ipsum similiter monuimus de timore domini, ut quod veraciter sciret de causa ista diceret eos. Ille autem tenens in manum suprascriptam abbrebiaturam et tetigit eam cum alia manu et testificando dixit sao ke kelle terre per kelle fini que ki contene trenta anni le possette parte Sancti Benedicti. Cumque taliter toti tres quasi ex uno ore exinde testificassent. Posita ipse qui supra Rodelgrimus ipsa evangelia iuraberunt ei toti tres predicti testes singulo ad singulos tangentes ipsa euangelia et dixerunt per sacramentum ut sic esset ueritas. Sicut illi de causa ista testimonium reddiderunt. Ipsi vero reliquos sacramentales qui exinde pro pars suprascripti monasterii iurare debuerunt. Noluit ipse Rodelgrimus eos recipere set per fustem ipsos predicti domno abbati donabit et launegilt exinde ab eo recepit mantellummeritum/launechild unum in omni decisione et in ea ratione, ut si aliquando ipse Rodelgrimo vel eius heredes hanc dationem aliquando per qualecumque ingenium dirrumpere vel remobere quesierint centum bizantios solidos pena se et suos heredes eidem domno abbati et ad successores suos et pars suprascripti monasterii componere obligauit. Et eadem donatio firma permaneat semper. Dum nos qui supra Arechisi iudex taliter ante nos hec omnia supradicta facta et perfecta conspeximus. Pro recordandum im perpetuum ea omnia qualiter superius gesta sunt quam et pro securitate suprascripti monasterii et de eius abbatibus atque rectoribus de iam dictis terris. Hunc emisimus iudicatum quod tibi Adenolfonotary notarionotary qui ibi fuisti scribere iussimus. + Ego qui supra Arechisi iudex. + Ego Atenolfus. + Ego Petrusnotary, other clerics, witness clericusother clerics et notarius. + Ego Petrusnotary, witnes notarius .
Title: Montecassino, Archivio Abbaziale, aula II, capsa LXVI, n. 1
Document number: 3705
Author(s): Giulia Zornetta (file creation on 2022-01-21); Giulia Zornetta (last change on 2022-01-21)
Record source: Edition
Document type: Placitum/iudicatum
Document tradition: Original
Fiscal property: No
Date: 960 March
Topical date: Capua (Caserta)
Keywords: abbots, advocatus, breve/memoratorium, cities, deacons, fines, judge, lakes, landed possessions, meritum/launechild, monasteries, monks, mountains, notary, other clerics, princeps.
Editions and document summaries: Gattola 1734: 68-69; Mancone 1960: 9-10; Cilento 1960b: 63-66; Leccisotti 1974: 360, n. 1.
Bibliography: Whitten 2013