Fiscus Montecassino, Archivio Abbaziale, aula II, capsa CV, n. 6

Title: Montecassino, Archivio Abbaziale, aula II, capsa CV, n. 6
Document number: 3716
Author(s): Giulia Zornetta (file creation on 2022-01-28); Giulia Zornetta (last change on 2022-01-28)
Record source: Edition
Document type: Placitum/iudicatum
Document tradition: Original
Fiscal property: Uncertain

Date: 1020 July
Topical date: Alife (Caserta)

Show/hide in the text:

+ In nomine Domini. Anno tricesimo tertio principatus domni Landolfi et nono anno principatur domni Paldolfi eius filii magnis principibus, mense iulio, tertia inditione. Ideoque nos Vitus domini gratia pontifex episcopatus Sanctae Dei genitrici et virginis sanctae sedis Alifanae. Declaramus quia ante presentia Mundi iudici eiusdem civitatis Alifanae et aliorum testium, nos pro parte nominati nostri episcopatus, et erga nobiscum habendum Iohannem diaconum advocatum ipsius nostri episcopatus. Exorta fuit causatio inter nos, et te videlicet Pandonem comitem Langobardorum filium bonae memoriae Pandoni comitis Langobardi, qui est habitator civitatis Capuanae. Tu denique nominatus Pando comes Langobardus pro parte ecclesia, quae est monasterium puellarum Sanctae Mariae, sita in loco qui dicitur Cingla finibus ipsius Alifanae, ubi vir benerabilis Petrus presbiter custodem esse videntur, et in qua domna Sikelgaita religiosa abbatissa videtur esse, de curtibus, et territoriis cultis et incultis, et montibus, et aquis, et molentinis, quae esse videntur in finibus Prata, quae est infra finibus et pertinentiis praedictae Alifanae, videlicet in nominato loco qui dicitur Cingla, et ubi dicitur Ailane, et ubi dicitur Gattucini, et ubi dicitur Aqua Vibola, et ubi dicitur Tordisci, et ubi dicitur Potulisci, et ubi dicitur Eremonio, et de ecclesiis quae sunt constructae infra is curtibus et territoriis, videlicet ecclesiae ipsae, quae est monasterio puellarum Sanctae Mariae et ecclesia Sancti Iohanni, et ecclesia Sanctorum Septem Fratrum, et de caeteris ecclesiis quae ibidem constructae sunt, quam et de aliis curtibus, et territoriis cultis et incultis, et montibus, et aquis, et molendinis, quae esse videntur, ibique in eadem finibus Prata, quae est infra finibus et perinentiis praedictae Alifana loco ubi dicitur Airanu, et ubi dicitur Sanctu Archangelu, et ubi dicitur Pazzanellu, et ubi dicitur balle Fariperti, et de ecclesiis quae constructa sunt infra his terris, videlicet ecclesia Sancti Viti, et ecclesia Sancti Archangeli, et ecclesia Sancti Erasmi, et ecclesia Sanctissimi Iohannis et Pauli, quarum ipsis prioris nominibus curtibus, et territoriis, et montibus, et aquis, et molendinis has habent finis: de una parte fine serra de monte quae dicitur Eremonio; de secunda parte fine flubio qui dicitur Ete; de tertia parte fine flubio Bulturno; de quarta parte fine ribo qui dicitur Cervario, deide quomodo badit per montes et balles usque in praedicta serra de monte qui dicitur Eremonio, quae est prior fine. Ipsis vero aliis curtibus, et territoris, et montibus, et aquis, et molendinis has abent fines: de prima parte fine finita de comitato Iserniense; de secunda parte fine flubio praedicto qui dicitur Ete et fine ribo qui dicitur Pentemosu et ab inde directe per montes et balles, sicut directe perexiit per ipsi montes et valles pertinentes praedicti monasterii puellarum usque in iam dictos fines de praedicto comitatu Iserniense; de tertia vero parte fine praedicto fl flubio Bulturno. Unde fuimus reconiuncti nos pro parte nominatae nostrae sedis erga nobiscum habendo nominatum Iohannem diaconum advocatum nominatae nostrae sedis, cum ipsum Petrum presbyterum et custodem pro parte nominatae ecclesiae et monasterio, erga secum habendo Petrum clericum advocatum nominatae ecclesiae et monasterii, et causaverant contra nos dicendo ut serbos praedictae nostrae sedis per nostram iussionem introissent infra iam dictis terris per iam dictos fines pertinentes nominatae ecclesiae et monasterii, et fossata ibidem fecissent, et terminos antiquos inde effondissent, et fruges malo ordine inde tulissent baliente usque ad viginti solidos, inde a nos quesierant audire responsum et legem recipere. Unde nos quo auditi diximus pro parte iam dictae nostrae sedis, ut haberemus terris, et montibus, et ecclesiis infra ipse finis pertinentes legibus ad partem nominatae nostrae sedis et unde guadiati fuimus per partes tali tinore, quatinus nos a parte nostra pro parte nominatae nostrae sedis plicaremus nos cum ratione nostram et cum ratione praedictae nostrae sedis, et ipse qui supra Petrus presbyter, et custos pro parte nominati monasterii plicaret se cum rationem suam, et cum rationibus iam dicti monasterii, et de iam dictis terris, et montibus, seu et de iam dictis ecclesiis bocabulo Sancti Iohannis Baptista, et de iam dictis ecclesiis vocabulo Sanctorum Septem Fratrum faceremus inter nobis exinde secundum legem finem. Unde inter nos per partes fideiussorem posueramus et statim nos qui supra Vitus domini gratia episcopus erga nobiscum habendo nominatum advocatum iam dicta nostra sedis a parte nostra pro parte nominate nostrae sedis ostensimus ibidem in iudicio viginti et tribus scriptionibus pertinentes legibus nostrae sedis, et duobus praeceptis sigillatis, et unum brebilegium iterum pertinentes nominatae nostrae sedis, et dedimus ipse pro parte nominatae nostrae sedis, in manu praedicti iudici, et manifestavimus ut plus scriptiones nec praeceptis pro parte nominatae nostrae sedis contra eis nec contra partem noinati sui monasterii ad causandum non haberemus. Et ipse qui supra Petrus presbyter seu custos, interrogato a nominato iudice ut pro qua ratione pro parte nominati sui monasterii ipso habere boleret, quibus ille una cum nominato advocatore iam dicti sui monasterii dixerunt, ut per possessionem iuxta legem pro parte nominatae suae ecclesiae ipsos habere boleret, et tunc ipse iudex in suis manibus deprehensis iamdictis scriptionibus, et praedicto praecepto, et iamdicto brebe legio et per ordinem ipse relegi fecerat. Quarum prima ex ipse scriptionibus erat scriptio offertionis, quomodo Lupichis presbyter filius quoddam Lupi obtulerat in ecclesia Sancti Iohanni, quae sita erat secus flubio qui dicitur Ete, omne facultatibus suis, mobilia, adque immobilia, omnia et in omnibus possidendum, et cetera in omnibus sicut ibidem continebat, quae scripta erat per Antechis notarium actum Beneventi, temporibus domni viti praecellentissimi Grimoaldi Beneventanorum probinciae principis, septimo anno principatus eius, mense aprilis, septima inditione, roborata per ipsum Lupichis presbiter et per Bassemundum diaconum et alios testes. Secunda scriptio iterum offertionis quomodo Brinculus offeruerat in ecclesia beati Iohanni Baptistae dominici praecursoris omnes res suas, et cetera sicut ibidem continebat quae scripta erat per Barbato clerico, actu Beneventi in monasterio Beati Petri principis apostolorum, mense septembrio, inditione quartadecima. Tertia scriptio similiter offersionis quomodo Airoaldus filii Luciani offeruerat se ipsum cum filiis suis vel cum omne rebus substantia suae in ecclesia Sancti Iohanni quae sito erat in Prata, et caetera velut ibidem continebat, quae scripta erat per Arnipertus notarius, actu Beneventi, tempori domni viri praecellentissimi Siconis Beneventanorum provinciae principis, duodecimo anno principatus eius mense novembrio, septima indicione. Signum nominati Airoaldi ibidem legi, et per testes pleniter roborata erat. Quarta scriptio quomodo ante Dauferium marephais filium Maioni venerat Maio diaconus qui praeerat ecclesiae Sancti Iohanni cum Alderisi tutore suo, quibus venerant Fasano et Martinus, quorum Alderissi et Maio dixerat ante ipsos dies quesissent Audefusi sculdais eius contra legem supersederet ecclesiae Sancti Septem Fratrum, quae sita erat in Casale et eius pertinentes substantiam et cetera in omnibus sicut ibidem continebat, quae scripta erat per Aldemari notarium temporibus domini viri praecellentissimi Grimoalt Benebentanae provinciae principis, decimo anno principatus eius, mense novembrio, nona indictione, roborata erat per ipsum qui supra Dauferi. Quinta scriptio quomodo Romano filius Constantii venundederat Lupichis presbyter Sancto Iohanni omnes res suas, quae habebat in vico Bonelle, et cetera velut ibidem continebat, quae scripta erat per Semplicianum subdiaconum et notarium, actum in Prata temporibus viri gloriosissimi Grimoaldi summi magni principis Langobardorum gentis quintodecimo anno principato eius, mense decembrio, indictione undecima, roborata per testes et ut ibidem legitur. Sexta scriptio quomodo Lupo filius quoddam Gavioli venundederat Lupechisi presbiteri de Sancto Iohanne curtem suam de Ortale, qua habuerat in vico Bonelle, loco qui nominatur sub via publica in integro dederat ei sors sua habente fine de unu latere fine flubio Ete, de alio latere in rivo, et de capite similiter in ribo, et de alio capite in via puplica, et caetera sicut ibidem continebat quae scripta erat per Simplicianum notarius, actu Prata, temporibus domini viri gloriosissimi Grimoald summo magno principe Langobardorum gentis quinto decimo anno mense Aprilis per indictione undecima roborata per Paulus, et per alios testes. Septima scriptio quomodo Vitaliano filius Vitali venundederat Lupichisi presbyteri de Sanctu Iohannes omnes rebus substantiae suae, quam habuerat in Prata, loco qui nominatur vico Bonelie, et cerera sicur ibidem continebat quae scripta erat per Semplicianus notarius, actum in Sancto Vito, temporibus domini Grimoaldi summo magni principis Langobardorum gentis octabo decimo anno principatus eius, mense ianuario, per indictione quarta decima, roborata per testes qualiter ibidem legitur. Octaba scriptio quomodo Campolo filius quoddam Agnelli firmaverat cartam venditionis Calberisi venerabili presbiteri, qui in Sanctu Stephanu in Prata regimen tenere videbatur, et ipsa terra erat posita in territorio Pratense, ubi dicitur in casale de Ailane, et Gavia publica, quae praecurrebat de due parti, et de alios vero parte fine ribo qui vocatur Fetido, et caetera quae in omnibus ibidem continet quae scripta erat per Ato notarium, acto in Prata, in curte Sancti Stephani, temporibus domini Arechis summus ducis anno vicesimo sexto glorioso ducatus eius, mense aprile, indictione sexta roborata per testes qualiter. Nona scriptio quomodo Germanus filius Constantii vendiderat Lupechisi presbyteri in ecclesia Sancti Iohannis casella sua et cetera in omnibus sicut ibidem continebat, quae scripta erat per Deusdede notarium, actu Teanense in casalicu, temporibus domni Grimoald summo principe gentis Langobardorum, anno quartodecimo principatus eius, mense martio, per indictione decima, roborata per testes qualiter ibidem continet. Decima scriptio quomodo Arnaisclo filius quondam Vvillerani venundederat Alduli benerabili presbiteri vinea sua in loco Prata, et cetera in omnibus sicut ibidem continebat quae scripta erat per Ato notarium.Acto in Prata, temporibus domini Arechis summi ducis gentis Langobardorum, anno septimo ducatus eius, mense magio, per indictione secunda, roborata qualiter ibidem legitur. Undecima scriptio quomodo Ursus presbyter et prepositus commedationis tinore tradiderat et dederat Proculi presbyteri terram suam in Prata, ubi vocatur Cesa, molina de duobus partes fine ecclesiae Sancti Stephani, una pars ribo Laniolu, uno capite de filii Gualperti, et Radiperti latitudo terre ipsa passi trecenti, longitudo passuum quingenti septe, et cetera in omnibus ut ibidem continebat scripta erat per Deusdedit notarium, in quarto anno principatus domini Siconolfi magni principis Langobardorum, mense octuber, septima indictione, roborata qualiter ibidem esse videtur. Duodecima scriptio quomodo Paldo filius quoddam Saviniani venundederat Alduli venerabili presbyteri vinea posita in Prata in villa, quae vocatur Ailane rasola una sub via, et alia super via, et alia sicut in omnibus, sicut ibidem legitur scripta erat per Ato notarium, temporibus domni Arechis summo ducis gentis Langobardorum, anno duodecimo ducatus eius, mense aprelis, per indictione septima, roborata sicut ibidem legitur. Terciadecima scriptio quomodo Petro Traspadano venundederat Lupicisi presbiteri sortione sua de terrola et vinea in locum qui vocatur in Cingla, ubi dicitur vico Bonelle, et cetera in omnibus, ut ibidem legebatur scripta erat per Leone notarium temporibus domini Grimoaldi summi principis Langobardorum gentis, anno quintodecimo principatus eius, mense magio, per indictione decima, roborata qualiter ibidem legitur. Quartadecima scriptio quomodo Aredo filius quoddam Georgii offeruerat in ecclesia Sancti Iohannis fundatus in Prata omnes res suas et cetera sicut ibidem continebat quae scripta erat per Leopardum notarium temporibus domni Arechis summi ducis gentis Langobardorum, anno vicesimo secundo ducati eius, mense magio, per inditione secunda, roborata qualiter ibidem continebat. Quintadecima scriptio memoratorio quomodo Paulus gratia Dei episcopus episcopii Sancta Dei genitrici et virginis Mariae et sanctae sedis Alifanae erga secum habendum Landonem iudicem advocatum praefati sui episcopii ante domnum Audoaldum comitem et coram eis residente Adi iudicem, et alios viros coniunxerat se in iudicio cum Andrea subdiacono et praeposito seu custode monasterii puellarum Sanctae Dei genitricis et virginis Mariae sitae in loco Cengla erga secum habendo Audoaldum advocatum praedicti sui monasterii ex eo quod ante ipsos dies quesierat eum dicendo ut servi sui pro parte eiusdem sui episcopii contraxissent ad parte sui monasterii curte et terris, et malo ordine tulisset inde porcos de servi praedicti monasterii, et ipse qui sura Andrea subdiacono et preposito adque custus una cum praedicto advocato eiusdem sui monasterii ceperat ei monstrare curtes et terris ipsis per finis ut ibidem legebatur et ostenserat per partes scriptionibus et muniminas quibus et qualiter ibidem leguntur et per iudicium ipsius iudici utrasque partes guadiare eius fecerat, et ut pars praedcti episcopii firmaret per sacramentum ad Dei evangelia de revus et terris, atque ecclesiis, quae illi ei monstrarent per quadraginta annos possedisset, et caetera in omnibus sicut ibidem continebat quae scripta erat per Maraldum clericum et notarium, in anno tertio principatus domini Paldolfi gloriosi principis, mense Iulio, duodecima indictione, roborata erat per ipsum qui supra Adi iudex, et per Mimo. Sextadecima scriptio quomodo Paulus gratia Dei episcopus sanctae sedis Alifanae ante Ranfonem iudicem erga secum habendo Vitum diaconum advocatum pro quibus dederat et tradiderat Diconi presbitero filio Mancioni ecclesiae Sancti Iohannis Baptistae in finibus Prata non longe flubio qui dicitur Ete, simul cum omnibus territoriis pertinentem eidem ecclesaie in eodem loco per finis et cetera sicut ibidem continebat, quae scripta erat per Iohannem clericum et notarium, in primo anno principatus domni Paldolfi gloriosissimi principis mense, mense februario, decima indcitione, roborata per ipsum qui supra Ranfo iudex et Iohanne. Septimadecima scriptio iterum memoratorium quomodo nos Vitus domini gratia episcopus sanctae sedis Alifana ante domnum Aldemarium comitem et Mundi iudex et alios viros dederamus et tradideramus Falconi clerico filio Giczi de Prata ad tenendum et dominandum unum molinum nostrum, qui ipse Falco clericus edificatum habebat in rebus ex eodem loco Prata secus flubio, qui dicitur Ete, per finis et cetera sicut ibidem continebat, quae scripta erat per Iaquintum diaconum et notarium in tricesimo anno principatus domni Paldolfi et vicesimo quarto anno principatus domni Landolfi eius filii magnis principibus, mense iulio, nona indictione, roborata per ipsum qui supra Mundus iudex. Octabadecima scriptio memoratorio quomodo Sico presbyter filius Manzoni de loco Prata ante Liotardum iudicem voluntarie sue manifestaverat se ei Benedictus filius Sinderami et Iohanne fili Iohanni de loco Prata de una petia de terra Sancti Iohanni in eodem loco Prata, ubi ecclesia Sancti Iohanni constructa erat, et quae erat iusta ipsa Ete infra finis, et cetera sicut ibidem continebat, que scripta erat per Iohannem diaconum et notarium, in sexto anno principatus domni Paldolfi floriosi principis, mense martio, quintadecima indictione, roborata per ipsum qui supra Liotardo iudex et Guinardo. Nonadecima scriptio iterum memoratorium quomodo Paulus gratia dei episcopus sanctae sedis Alifanae habens advocatum Vitum diaconum ante domnum Audoaldum comitem et Adi iudex et alios viros coniunxerat se ad legem cum Andrea subdiacono et praeposito seu custus monasterii puellarum Sanctae Mariae sita in loco Cengla ille erga secum habente Audoaldum advocatum praedicti sui monasterii, et causaverant contra eum dicendo ut servi sui pro parte eiusdem sui episcopi contraxisset ad partem sui monasterii Sanctae mariae curte et terris et caetera sicut ibidem continebat, que scripta erat per Iohannem clericum et notarium in anno tertio domni Paldolfi sloriosi principis, mense iunio, duodecima indctione, roboratum per ipsum qui supra Adi iudex et per Mimo. Vicesima scriptio similiter memoratorio quomodo ipse Paulus gratia Dei episcopus ante Ranfonem iudicem habente advocatum Vitum diaconum guadiam ei dederat Giczo filio Ildeperti, et medium ei posuerat Adenolfum cognatum suum, ut debert laborare ipsis terris in finibus Pratense loco, vicum Bonelle, per fines et caetera sicut ibidem continebat, quae scripta erat per Iohannem clericum et notarium, in primo anno domni Paldolfi gloriosi principis, mense Ianuario, decima indctione, roborata per ipsum qui supra Ranfo iudex et per Iohannem. Vicesima prima scriptio iudicato quomodo in presentia Adi iudici venerat ipse dominus Paulus episcopus habente advocatum Landonem iudicem ad faciendum, et dandum ipsum sacramentum Andreae subdiacono et preposito monasterii puellarum Sanctae Mariae sita in Cingla sicut inter se guadiati fuerant et caetera in omnibus sicut ibidem continebat quae scripta erat per Iohannem diaconum et notarium, in quarto anno principatus domni Paldolfi gloriosi principis, mense iunio, tertiadecima indictione, roborata per ipsum qui supra Adi iudex et per Mimo. Vicesima secunta scriptio memoratorio quomodo nos Vitus episcopus habente advocatum Maraldum clericum ante Aldemarium comitem et Adelardum iudicem coniunxeramus nos cum Marso filio Lubini pro deliberandum cum eo de guadia illa de ipsa terra quam laboraverat Beczo, et cetera sicut ibidem continebat, quae scripta erat per Petrum diaconum et notarium, in octabo anno principatus domini Paldolfi et secundo anno domni Landolfi eius filii magnis principibus, die iobis quarto due, stante mense september, indictione secuda, roborata per ipsum qui supra Adelardo iudex et per alios testes. Vicesima tertia scriptio quomodo Anseramo Scanfarda una cum Lupu et Ansone filii sui venundederant Deusdedit venerabili presbitero vinea et terras in Ailane et cetera sicut ibidem continebat quae scripta erat per Radichis notarium, temporibus domni Gisolfi summo duci, anno nonodecimo ducatus eius, mense novembris, indictione quartadecima, roborata qualiter ibidem legitur. Primovero ex ipsis praeceptis continente inter caetera quomodo domnus Paldolfus et domnus Landolfus divina ordinante providentia Langobardorum gentis principes per obsecratione Audoaldi comitis concesserant in praedato sacrosancto episcopio inter alia quae ibidem legitur omnes aquas quae coniuncta esse videbantur cum terrae praefati episcopii cum ripis, et albeis, et cursus ipsius aquae ad faciendum ibidem clusurie, et molina, et alia omnia que ad pars praefati episcopii necessaria fuisset et cetera velut ibidem legitur quae scripta est per Adelchisi scriba; data pridie nonas marcias, anno vicesimo octabo principatur domni Landolfi eius filii, indictione quartadecima, actu in civitate Capuana, et in qua ipse domnus Paldolfus princeps, et litteras rubeas ibidem roborato erat, et ab anulis ipsorum principum de intus et foris in cera sigillato erat. Ipse alia praecepta quomodo in sexto anno domnus Paldolfi principis et primo anno domni Landolfi gloriosi principis filii eius, mense ianuario, prima indictione, et quarto anno domni Alfani benerabilis archiepiscopi Benebentanae ac Sipontinae sedis, ipse Alfanus archiepiscopus dum me venerabilem Bitum in sancta Alifana ecclesia episcopum consecraverat concesserat mihi et pro me meae ecclesia ea quae suae sanctae ecclesiae per precepta concessa erant a cunctis principibus vel diversis dignitatibus, idest omnia quae in nostra sancta ecclesia et in eius subiectis ecclesiis qualitercumque oblata erant, vel a quibuscumque deincebs offerrentur, et omnia quae praedicta nostra ecclesia possidere vel habere videretur per quelivet monimina tam per offersiones seu emciones, atque donationes et obligationes, seu manifestationes, vel iudicata, adque definitiones, seu et per quacumque alia portiones concesserat denique in sancta ecclesia nostra et cetera velut ibidem legitur qui scripto est per Vizancio subdiacono et bibliothecario roborato per Rodegari archipresbyter et abbas, et per alios sacerdotes et cleros, sigillato in cera ab anulis Sanctae Dei genitricis Marie figurantibus in una parte dignum Sanctae Crucis cum […] in utroque crucis latere duabus columbe astantibus, atque in altera parte nomen sanctae Mariae in cruce depisctum affixerat roboratum, et in qua ipse Alfanus archiepiscopus manu propria scribserat, quae legitur benebalecte. Ipse brebilegio continentes inter cetera quomodo ipse Alfanus archiepiscopus, clero ordini et plevi consistenti, in Alifis dilectissimis filiis in domino salutem petentibus sibi me Vitum venerabilem diaconum, quem consecraverat adque per ipsius suis seriem, confirmantes decreberat Alifanam ecclesiam, ut olim semper qui habitura, cuius episcopatus infra ambitum subsequentium finium perenni iure fine contradictione sua successorumque suorum ita inviolaviliter haberemur ex una parte fine flubio albente indeque badit in ipsa Tora, et exiit in ipsos arcus, deinc progrediendo qualiter extenditur in ipsas pilas, quae stare videbantur iusta flubio Bulturnum, ex alia parte latere montis qui Esere dicitur, ambitus deinde progreditur per serras ipsius montis, usque in montem qui Gallus dicitur, deinc per descensum ipsius montis extenditur usque in frabica muri mortui, et per eandem in flubio Bulturno, ex tertia parte fluentis ipsius fluminimis dirimitur, deinc descendendo per eundem fluvium coniungit se in prioras fines, et contra quod ibidem legebatur scriptum per manum ipsius Vizancii subdiaconi, et scriniarii, et Vibliothecarii sanctae venerabilis ecclesiae, mense ianuario, prima indictione, in anno quarto archiepiscopatus eius, annorum principum quomodo ibidem scriptum erat per indictione nominata anno dominica incarnationis nonagentesimo LXXXV, et in qua ipse archiepiscopus manu propria scribserat sicut ibidem esse videtur que legitur benebalete, et ab anulo eius plumbeo sigillato est. Relecte vero iamdictis scriptionibus, et preceptis, et ipse brebilegio per ordinem querebamus nos habere, et detinere pro parte nominatae nostrae sedis de iam dictis terris, et montibus, et aquis, et molendinis, seu et de iamdictis ecclesiis infra nominate finis per iamdictis scriptionibus, et praeceptis, et brebelegio, et ipse qui supra Petrus presbyter, et custus pro parte nominatae suae ecclesiae monasterii querebat ipsos habere iustam legem per possessionem quadraginta annorum, et plurima intentio inter nos exinde habuimus set pro quibus pars nominati monasterii Sanctae Mariae possedit supra dictis territoriis cultis et incultis, et montibus, et ecclesiis, et molendinis, et omnibus earum pertinentiis per nominate finis et indicationibus iam super quadraginta annos et nos minime potebamus ipsos habere per ipsis scriptionibus, et preceptis, et brebelegio, ideo antequam ipsos inter nobis per legem finiremus, per colloquia bonorum hominum venimus exinde ad conbenientiam, ut ipse qui supra Petrus presbiter et custus pro parte nominati sui monasterii daret Audemundi Langobardi pro parte nominati nostri episcopatus quinque petiis de terris pertinentes nominatae suae ecclesiae monasterii, que sunt videtur in nominate Alifane finibus, cultis et incultis, una ex ipse in loco Sanctu Columbanu, una cum ipsa ecclesia Sancti Columbani ibique constructa, et alia in loco Brellanicu, et tertia ex ipse in loco Sipiczanu, quarta in loco Scarpellani, quinta vero in loco ad pede de monte ubi dicitur ad Pentuma, et Petra Cupa erga flubio Torano simul cum quadraginta cum scriptionibus pertinentes nominati sui monasterii, que sunt continentes nominate pecie de terra cum continentia, quae ibidem continere videtur preter quod non daret eique Audemundi aliquid de integra centum modiorum de terra per passus rationaviliter mensuratum de nominata pecia de iamdicto loco Brellanicu, quem nunc modiorum de terra ipsa possident pars nominati nostri episcopii per datum de comitibus ipsius Alifae, et preter duodecimam partem de exegregata terra de predicta pecia de terra de nominato loco Brellanico, que est duodecimam partem ipsa pertinentes ad famulos archiepiscopatui sanctae Capuanae sedis, a parte orientis ubi ipsos modo tenunt, seu et preter biginti modia de terra de nominata pecia de loco ipso Sepiczanu, et excepto unummodium que est oliveto de eadem pecia, quem reserbaret ipsam cum via sua ibidem intrandi et exiendi in potestate nominati sui monasterii etiam et dimitteret et relaxaret ille ipsius Audemundi pro parte nominatae nostrae sedis calumnas, et questiones, et compositiones quicquit nos eis pro parte nominati sui monasterii facere debuimus de nominata sua questione pro pena obligata componendum decem milia auri solidos constantinopolitanos boni et nos qui supra Vitus domini gratia pontifes pro parte nominatae nostrae sedis pro eadem combenientia rumperemus, et cabseremus in manu tua qui supra Pandoni comiti Langobardi pro parte nominati monasterii iamdictis biginti tribus scriptionibus quod supra ostendimus, et manifestaremus nos per ordine conbenientie iusta legem tibi qui supra Pandoni comiti Langobardi pro parte nominati monasterii in subscriptas rationes de integris iamdictis terris, et montibus, et ecclesiis, et aquis, et molendinis de iamdictis locis er superius dictos fines, et ideo ut conbenientia ista secundum legem firmiter fieret conbocavimus infra nobis nobis nominatu Mundi iudicis, et subscriptos idoneos homines, qui se nobiscum interesse dixerunt sicut in legem scriptum est de conbenientia, et ita fecimus, et firmavimus infra nobis exinde hanc conbenientiae cartam. Idcirco nos qui supra Vitus domini gratia pontifes una cum consensu sacerdotum et clericorum nominatae nostrae sedis, et erga nobiscum habendo nominatu Iohanne diacono advocato eiusdem nostrae sedis qualiter inter nobis conbenit pro parte nominatae nostrae sedi rupimus, et cabsavimus tibi qui supra Pandoni comiti Langobardi in manu tua pro parte nominati monasterii iamdictis biginti et tribus scriptionibus, quibus fuerunt legibus perinentes nominati nostri episcopii, et fic rubtae, et cabsatae ipse aput te remisimus pro parte nominati monasterii nullum robore in eis habentes, et iterum pro parte dicti nostri hepiscopatus nos qui supra Vitus domini gratia pontifes per hanc cartam combenientiae secundum legem manifestum facimus tibi qui supra Pandoni comiti Langobardi pro parte nominati monasterii quia integris omnibus iam dictis territoriis cultis et incultis, et montibus, et plantis, et aquis, et molendinis per nominate finis cum integris omnibus iam dictis ecclesiis; que constructe sunt infra superius dicte finis, et cum piscationibus, et cum omnibus earum pertinentiis legibus sunt perinentes ipsius monasterii puellarum Sanctae Mariae per possessionem, et per alias rationes ipsius monasterii pertinentes, et nobis nec ad successoribus nostris, nec ad partem nominati nostri episcopatui ipsos, vel inde nullam est pertinentes neque per possessionem neque per scriptionem, nec per nullam aliam qualiscumque rationem, vel humana astutia eo quod manifestavimus nos tibi qui supra Pandoni comiti Langobardi pro parte nominati monasterii ut nullam aliam scriptionem de ipsos, vel inde non haberemus nisi tantum ipse que tibi superius rupimus, et cabsavimus, et aput te remisimus, et iam dictis duobus praeceptis et ipsum brebilegium, et pro eadem conbenientia obligamus nos qui supra Vitus domini gratia pontifes nos, et successores nostros, et partem nominati nostri episcopatui tibi qui supra Pandoni comiti Langobardi pro parte nominati monasterii, seu cui aec carta conbenientiae in manu paruerit, tali timore ut amodo, et semper taciti, et quieti maneamus nos et successores nostros, vel pars nominati nostri episcopii contra te qui supra Pandonem comitem Langobardorum pro parte nominati monasterii, vel contra cui aec carta conbenientiae pro parte eiusdem monasterii in manu paruerit de integris omnibus iam dictis territoriis planis et montibus, cultis et incultis, et ecclesiis, et aquis, et molendinis per supradictarum finis cum omnibus earum pertinentiis ita ut neque per scriptionem, neque per possessionem, nec per nullam aliam qualiscumque adinventam rationem vel humana astutia de integrum ipsos, vel inde contrate, vel contra cui aec carta in manu paruerit causare aut contendere non queramus, et amodo et semper nos et successores nostros, et pars nominatae nostrae sedis taciti et quieti exinde faciamus esse, et permanere omnibus illis hominibus et partibus, qui pro parte vel datum nostrum vel de successores nostros, vel de parte nominatae nostrae sedis tecum, seu cui haec carta in manu paruerit pro parte nominati monasterii de ipsos vel inde causari vel contendere quaesierimus quibuscumque modis, eo quod ita inter nobis combenit quia et per eadem convenientia ipse qui supra Petrus presbiter et custus dedit, et tradidit ipsius qui supra Audemundi Langobardi pro parte nominati nostri episcopii iamdictis quinque petiis de terris per indicate finis simul cum iamdictis quadraginta scriptionibus inde continentes cum continentia quas inde ibidem continere videtur excepto ipsos quod superius exinde exceptuatum est, que scriptionibus ipse nominatibe declarate sunt, et super ec scripta duodecimam partem infra finis exceptuata est, et relaxavit ei praedictas calupnias, et questiones, et compositiones de nominata sua questione pro nominata pena obligavit componere in omnibus, quemammodum continet carta conbenientiae, que ille eius pro parte nominatae nostrae sedis in presenti mense, et indictione firmavit, quae scripta est per Petrum notarium Capua roborata per ipsum qui supra Petrus presbiter, et pr sacerdotes et clericos, et per Petrum iudicem et idoneos testes, et unde ipse Audemundus de carta ipsa convenientiae exemplum emisit ipsius qui supra Petri presbyteri velut in ipsum exemplum continet, qui scripto est per Godefrit clericum et notarium Alife, et in qua roboratum est ipse qui supra Mundi iudex, eoquod ita inter nobis conbenit tamen et per eadem convenientia obligamus nos qui supra Vitus pontifes nos et successores nostros tibi qui supra a Pandoni comiti Langobardi, et ad tuis heredibus pro parte nominati monasterii, vel cui aec carta pro parte eiusdem monasterii in manu paruerit, ut amodo et semper taceamus et faciamus tacere de omnia nominata qualiter prelegitur contrate, et contra heredibus tuis, et contra cui aec carta in manu paruerit pro parte nominati monasterii sic in omnibus sicut supra leguntur, quia ita inter nobis conbenit. Si auten nos qui supra Vitus pontifes vel successoribus nostris hanc conbenientiae cartam de quibus continet aliquando per qualecumque ingenium remobere quesierimus, et si non compleverimus tibi qui supra Pandoni comiti Langobardi, vel ad tuis heredibus, ea omnia quae praeleguntur decem millia auri slidos constantinopolitanos bonos pena nos et successoribus nostris tibi qui supra Pandoni comiti Langobardi, vel ad tuis heredibus componere obligamus, et aec carta conbenientiae qualiter secundum legem stare potest sit firma, et taliter sensu sacerdotum et clericorum nominatae nostrae sedis, et erga nobiscum habendo nominatu advocato nominati nostri episcopii sicut inter nobis convenit secundum legem fecimus, et ita te Godefrit clerico et notario qui supra nominatus esscribere rogavimus, eo quod interfuistis. Actu Alife. +Ego qui supra Vitus episcopus. + Ego Cennamus diaconus. + Ego qui supra Iohannes diaconus. + Ego Guinaudus presbyter. + Ego Aczo presbyter. + Ego Benedictus subdiaconus. + Ego Cennamus. + Ego Gisemundi iudex. + Ego Lando iudex.

Keywords: abbesses, advocatus, allocation to churches, aqueducts, archpriests, breve/memoratorium, casalia, churches, cities, count, curtes, deacons, fines, fiscal property, function, houses, imperial/royal diploma, judge, landed possessions, marepahis, mills, monasteries, mountains, nuns/sanctimoniales, object, offersio/donatio, outflow, pigs, placitum/iudicatum, prevosts, priests, princeps, redistributive, rivers, roads, scriniarius, sculdahis, slave, subdeacons, textual occurrence, venditio, wine.

Editions and document summaries: Gattola 1733: 32-37

Bibliography: Bloch 1986: 248-249; Di Muro 2007: 23; Cielo 2012: 54-56.

EpiDoc XML file

FISCUS

Montecassino, Archivio Abbaziale, aula II, capsa CV, n. 6