FISCUS
+ IGITUR fidelium nostrorum presentium ac futurorum noverit multitudo. Quoniam Iordanusintercessory, sibling of fratersibling of dilectissimus noster. et anskitinusintercessory, sibling of, fidelis of, homo of fratersibling of quondam Gerbaldichaplain cappellaniichaplain. homohomo of ipsius Iordani. nec non noster fidelisfidelis of. nostram exoraverunt clementiamintercessory. quatenus. Beato Laurentiomonasteries. suoque monasteriomonasteries. Constructo scilicet propae nostram aversanamcities urbemcities. Cui dominus. Alberoabbots, personal rank. venerabilispersonal rank abbasabbots prehest. per principalem scriptum Concederemus. Novem. petiaspetiae terrae. in finibus matalonisPLACE: petiae, fines; ESTATE: petiae; KEYWORD: fines in subscriptis locis. quas predictus anskitinus cum consensu ipsius Iordani domini sui. in eodem monasterio pro salute animae suae dedit atque optulit. et Continent in se. Viginti modiossize terrae. per fines et passus. Quorum petitio feliciter a nobis exaudita. Nos igitur Robbertusprinceps, vir magnificus, vir gloriosus/vir sublimis. Capuanus princepsprinceps. illorum interventuintercessory. prephato sancto monasterio per hoc principale scriptum. in perpetuum. Concedimus. ac Confirmamus. predictas novem petias terrae. Quarum prima petiaeest. in loco ubi dicitur alli russivillages/settlements, petiae. et hos habet finesfines. Ab uno latere a parte meridiei est finis terra quae fuit Rocti. et terra donati aynolfi. sunt inde per longitudinem passus Centum. et sedecim. Ab alio vero latere a parte septentrionis. est terra donati capuani presbyteri. et terra predicti donati aynolfi. et terra iohannis de lando. et terra suprascripti donati aynolfi. sunt inde passus Centum. decem et septem. Ab uno Capite ab oriente. est finis subscripta secunda petia. etterra ardoynis de matalone. sunt inde passus quadraginta et quattuor. Ab alio vero capite. est terra ipsius Iordanis. et terra predicti donati aynolfi. Sunt inde passus quadraginta et duo. Secunda petia petiaein eodem loco est. et hos subscriptos habet finesfines. Ab uno latere a parte meridiei. est finis terra suprascripti donati. et terra iohannis leborani. et terra predicti ardoyni. et terra gisonis de maria. et terra landonis tilla. et terra suprascripti gisonis. sunt inde passus Centum. octoaginta et quattour. Ab alio vero latere. est finis terra suprascripti gisonis et terra malfridi de marino. et terra iohannis montani. et terra suprascripti donati capuani presbyteri et terra suprascripti donati aynolfi. et terra suprascripti ardoyni. sunt inde passus Centum octoaginta et sex. Ab uno Capite quod est ab oriente. est finis terra Odoaldi magi. marie odaldi. et terra petri montani. sunt inde passus. triginta et sex. ab alio vero capite. est terra suprascripti donati aynolfi. et finis. prima petia. sunt inde passus triginta. et novem. Tertia vero petiapetiae. est in locum qui dicitur Sambucavillages/settlements, petiae. habetque hos subscriptos finesfines. Ab uno latere ab oriente. est finis terra landonis girardi. sunt inde per longitudinem. passus viginti. et novem. et due partes de passo. Ab alio vero latere. est finis terra stephani tabanarii. sunt inde passus triginta. Ab uno Capite a septentrione. est terra monasterii ipsius sancti Laurentii. sunt inde passus viginti. et unum. Ab alio vero Capite. est terra suprascripti stephani. et terra martini odaldi. sunt inde passus viginti. et tres. Quarta petia petiaeprope est huic. habetque hos finesfines. Ab uno latere a septentrione. est finis terra suprascripti martini odaldi. et terra stephani tabanari. sunt inde passus. quadraginta et quatuor. Ab alio vero latere. est terra martii ferrarii. sunt inde passus sex. et medium. et revolvens contra partem meridiei. iusta terram suprascripti martii. sunt inde passus sedecim. et due partes de passo. et abinde qualiter vadit directe contra partem orientis mensurando iuxta terram stephani tabanari. et terra iohannis rodelandi. sunt inde passus triginta et octo et medium. Ab uno Capite quod est ab oriente. est terra stephani tabanari. sunt inde passus triginta et quattuor. et due partes de passo. Ab alio vero capite. est terra iohannis gaglarde. sunt inde passus. viginti. et quinque. Quinta vero petiapetiae. prope est huic quarte. et hos subscriptos habet finesfines. Ab uno latere a parte orientis. est finis terra petri curci. sunt inde passus quinquaginta et octo. et due partes de passo. Ab alio vero latere. est finis terra gilibberti presbyteri. et terra iohanni sabbatini. sunt inde passus sexaginta. A capite quod est a septentrione. est finis terra quae fuit landonis pipini. sunt inde passus viginti et septem. et medium. Ab alio vero capite. est finis subscripta sexta petia. sunt inde passus viginti et septem. Ipsa sexta petiapetiae habet hos finesfines. ab uno latere. a septentrione. est finis iamdicta quinta petia. et terra petri curci. sunt inde passus. quadraginta et novem. Ab alio vero latere. est terra girardi de ricca. et terra stephani presbyteri. sunt inde passus quadraginta et octo. Ab uno capite quod est ab oriente. est terra Rigoli tocca. et terra petri phasane. sunt inde passus viginti et unum et medium. Ab alio vero capite. est finis terra landonis pipini. sunt inde passus viginti et unum. Septima quoque petiapetiae est. ubi dicitur ad paludemvillages/settlements, petiae. et subscriptos habet finesfines. Ab uno latere quod est ab oriente. est finis terra nostra publica. sunt inde per longitudinem. passus sexaginta. et sex. Ab alio vero latere. est finis terra iamdicti monasterii. sunt inde passus sexaginta. et septem. Ab uno capite quod est a parte septentrionis. est starzapetiae, fiscal property, textual occurrence, mention, function, redistributive, outflow, allocation to individuals nostra. quae a nobis retinet Robbertuscount comescount. Ab alio vero Capite est. finis alia terra nostralanded possessions, fiscal property, textual occurrence, mention. sunt per unumquodque caput. passus viginti et septem. Octava namque petiapetiae. est in locum ubi dicitur ad centum palumbivillages/settlements, petiae. et hos subscriptos habet finesfines. Ab uno latere a parte meridiei. est terra iohannis radolfi et terra iohannis alde. sunt inde per longitudinem passus. nonaginta et septem. Ab alio vero latere. est finis terra landonis de lu presbytero. et terra malfridi de marino. sunt inde passus Centum. Ab uno capite ab oriente. est finis terra predicti monasterii. sunt inde passus viginti et octo. Ab alio vero Capite. est finis via publicafiscal property, textual occurrence, mention, roads. sunt inde passus viginti quinque et medium. Nona vero petiapetiae. est ad predictum locum qui dicitur ad li russi. et hos subscriptos habet finesfines. Ab uno latere quod est a parte meridiei. est finis terra quae fuit Iohannis cennami. quam modo residet predictus anskitinus. sunt per longitudinem passus quatraginta et sex et medium. et qualiter vadit abinde iuxta terram iohannis oltremontani. sunt inde passus quattuor. et qualiter abinde vadit directe fine terra ipsius iohannis oltremontani sunt inde passus quattuordecim. Ab alio vero latere. est finis terra petri dardani. sunt inde passus per longitudinem. quinquaginta et septem. minus pedem unum et plantam unam. Ab uno Capite quod est ab oriente. est finis terra iohannis cognomine tirellus. sunt inde per latitudinem passus tredecim. et due partes de passo. Ab alio vero Capite est terra petri cesari laborani. sunt inde passus decem. novemque. Cunctas et integras predictas petias terrae. per prescriptos fines et mensuras. mensuratas scilicet ad passum landonis senioris gastaldei. Una cum omnibus inferioribus ac superioribus earum et cum viisroads suis. in ipsis intrandi et exeundi. et cum sepibus et limitibus et universis pertinentiis illarum. Nos prenotatus Robbertus Capuanus. princeps. per hoc principale scriptum in perpetuum. in prephato venerabili et sancto monasterio sancti Laurentii. Concedimus ac Confirmamus. ad possessionem et potestatem et dominationem suam. et predicti domini Alberonis venerabilis abbatis suorumque omnium successorum. faciendo exinde utilitatem ipsius monasterii saecundum iure illorum. Remota omni inquietudine. Contrarietate et molestia omnium principum successorum nostrorum vel viceprincipum. Comitum vel vicecomitum. Iudicum. sculdahorum. Gastaldeorum. aliorumque omnium mortalium personae. Quod siquis huius nostrae Concessionis et confirmationis paginam Conteptor aut violator extiterit. Quinquaginta libras auri purissimipenalty persolvat. Medietatem nostro sacro palatio. et medietatem. ipsi venerabili et sancto monasterio. et prephato domino Alberoni. venerabili abbati. suisque successoribus et soluta paena. hoc principale scriptum. firmum. munitum. atque inviolabile maneat in perpetuum. et ut firmius credatur. et diligentius ab omnibus observetur. Manu propria illud corroboravimus. et nostri sigilli inpressione iussimus illud insigniri +. SIGNUM DOMINI ROBBERTI (M) GLORIOSISSIMI AC MAGNIFICIvir magnificus PRINCIPIS. + Ego prephatus Iordanuswitness + Ego Goffriduswitness, other palatine officer comes stabuliother palatine officer. Ex iussione prephate serenissime potestatis. Scripsi. EGO QUIRIACUSwriter, judge PALATINUS IUDEXjudge. In anno dominice Incarnationis. M.° C.° VIIII.° et. saecundo. anno principatus ipsius domini Robberti principis gloriosivir gloriosus/vir sublimis Capuanae Civitatiscities. DATUM Capuecities. Mense Magio: per Indictionem secundam +
Title: Regii Neapolitani Archivi Monumenta V, n. 532, pp. 329-332
Document number: 4520
Author(s): Valerio De Angelis (file creation on 2022-11-03); Valerio De Angelis (last change on 2022-11-03)
Record source: Edition
Document type: Marquis’/ducal/princely diploma
Document tradition: Copy
Fiscal property: Yes
Date: 1109 May 1 - 1109 May 31
Topical date: Capua (Caserta)
Keywords: abbots, allocation to individuals, chaplain, cities, count, fidelis of, fines, fiscal property, function, homo of, intercessory, judge, landed possessions, mention, monasteries, other palatine officer, outflow, penalty, personal rank, petiae, princeps, redistributive, roads, sibling of, size, textual occurrence, vir gloriosus/vir sublimis, vir magnificus.
Editions and document summaries: RNAM 1857, V, doc. n. 532, pp. 329-332; RNAM 2011, V, doc. n. 532, pp. 425-429 (source of the text reproduced here).
Commentary
I Regii Neapolitani Archivi Monumenta (RNAM), furono editi per la prima volta a Napoli tra il 1845 e il 1861, per iniziativa di re Ferdinando II di Borbone. Contengono le trascrizioni delle pergamene prodotte negli anni 703-1131 che facevano parte dell’originario grande fondo dei Monasteri soppressi, incendiato nel settembre del 1943 a S. Paolo Belsito da un reparto tedesco in ritirata, in cui andò perduta la documentazione più antica dell’Archivio di Stato di Napoli e di tutto il Mezzogiorno. I testi sono stati poi tradotti in italiano da Giacinto Libertini e ripubblicati dall'Istituto di Studi Atellani nel 2011.
Non è possibile inferire, dal testo del documento, se le petiae donate da Anschetinus siano allodiali o siano un beneficio di origine fiscale: il consenso del principe alla donazione non necessariamente implica la natura fiscale di esse, ma potrebbe altresì indicare una più generale capacità di sorveglianza e di controllo sulla circolazione di beni fondiari nel principato da parte del potere centrale.