FISCUS
+ IN Nomine DomiNi DeI SalvaToRIS NostRI IEsU Christi. Nos [Gu]aimariusprinceps et Guaimariusprincepsdivina opitulante clementja Langobardorum gentis principesprinceps con|cessimus et confirmamus in ecclesiachurches Sancte Dei genitricis ac virginis Marie ac beati Mathei apostoli et eva[n]gelistemother churches, in qua domnus Amatusarchbishops venerabilispersonal rank archiepiscopiarchbishopsregimen tenere videtur, pro amore omnipotentis Dei et salutis anime nostre seu nostre patrie salvationis, per postulationemintercessory predicti domni presuli et obs[e]cratjone Gaytelgrimeintercessory, principissa principisseprincipissa dilecte coniugi nostre omnes res mortuorum ex nostri palatiiproperty of persons without heirs qua infra vel erga res prefati vestri archiepiscopii sunt vel fuerunt pertinentes. seu et conce concedimus in predictam sanctam sedem omnes plateas et anditis, qui ubicumque intus hanc civitatemcities, residences, houses, rivers, riverbed, landed possessions, mills, fiscal property, object, function, redistributive, outflow, allocation to churches, coloni/tenants, slave labour, agricultural workers, census, datium, servitium, angaria, rights of use on woods/pastures/waters, property of persons without heirs cumpresis et terrislanded possessions et casishouses vestri archiepiscopii coniuncte sunt aut fuerint, ut licentiam habeant pars vestri archiepiscopi]i in ipsis plateis et anditis scale ibidem ponere seu fabricare iuxta ratione et desuper plateis et andit[a], minianea et edificia seu pile et arcoraresidences facere qualiter volueritis, sic in altum ut honerosa plaustra et homines iuxta ratjonem exinde ingredere et regredere possant suptus ipsa edificia. seu et concedimus in predictam sanctam sedem omnem alvearum fluminumrivers, riverbed qui ubicumque cum rebus predicti archiepiscopii coniuncte sunt vel f[ue]rint, ut licentiam habeant pars vestri arc[h]iepiscopii antepositiones in ipsis alveis facere quam et in ripis et aqua exinde levare et eam portarerights of use on woods/pastures/waters ubi voluerit et molinamillsibi edificare qualiter vobis placuerit cum viis et a[n]ditis que ibique coniuncte fuerint ad ipsis flumi[nib]us. iterum et concedi [mu]s in pre[dictam] s[anctam] sedem [o]mnem angariam et omnem servitium et omnem censum vel dationemcensus, datium, servitium, angariaet omnia et in om[n]ibus quantum quantoque omnes liberi hominibus que u[bi]cumque iam dicti archiepiscopii rebus sunt aut fuerint habitantes, ut omnem servitium vel censum aut angariam dare aut facere debuerint ad pars nostre rei puplice, semper deant et faciant [i]llut in predictam sanctam sedem, quam et omnes curtisanos predicti vespri archiepiscopii que nunc modo habetis vel inantea residentes fuerint i[n] vestris heredibus pars vespri archiepiscopii illis dominet atque iudicet quomodo vobis plaucuerit; quam et omnes presbiteri et diacones seu subdiacones vel clerici eam de intus hec civitate seu a foras da quantum quantoque vestra diocesim pertinent, vos et vespri[s] successoribus illos iudicetis vel [di]stringatis et iudicare faciatis qualiter sancti canones docet. quam et concedimus in predictam sanctam sedem ut, si aliquando tempore qualiscumque causationis habuerint, unde pars predicti archiepiscopii s[ac]ramenta debuerint persolvere, non aliis personis eas persolvant nisi scariones vwfri archiepiscopii quomodo ex antiquitus consuetudo fuit, et, si [q]ualiscumque homo, sevus vel ancillas iam dicti [ar]chiepiscopii battiderit sic ad eos componat sicut ad liberi homines et ad liberas fem[i]n[a]s. quam et concedimus in predictam sanctam sedem [ome]s st[au]riti et c[en]silescoloni/tenants, slave labour, agricultural workersips[iu]s archiepiscopii tam [mas]culi quam femine ut sic ibidem deserviat sicut ex antiquitus deservierunt et censura persolverunt; et nec illis vel illas nec illarum [he]redes de rebus stabile nec vindere vel donare [n]e[c] cambiare possat sine iussione predicti domni archiepiscopi vel eius successoribus. seu concedimus et confirmamus in ipsam sanctam sedem omnes concessiones que ubique a singulis imperatoribus, regibus, ducibus seu principibus q[u]e concessa vel confirmata tam per precepta quam et per brebem sigillatam vel per cartarum monimina esse videntur. in ea videlicet ratjone ut amodo et omni tempore pars predicti vestri archiepiscopii eiusque reptures ipsas concessiones vel confirmat[i]ones omnes quas diximus habendi, possidendi, dominandi et omnia exinde faciendi que et .qualiter volueritis; et a nostris iudicibus, comitibus, castaldeis vel a quibuscumque agentibus pars prefati vestri archiepiscopii eiusque rectores per hoc nostrum roboreum preceptum cunctas quas diximus securo nomine eas habeatis et possideatis et quecumque volueritis exinde faciatis absq[ue] omnibus publicis requisitionibus. Quod vero. precep[tu]m concessionum ex iussionibus autem supradictarum potestatem scripsi ego Acceptusdeacons diaconusdeacons in sacro Salernitano palatio, in anno tricesimo q[uinto] principatus supradicti domni Guaimarii principis et qu[i]nto·anno principatus domni Guaim[a]rii eius filio gloriosis principibus, DE MENSE MAGIO, SEXTA INDICtione. (SI D)
Title: Salerno, Archivio di Stato, Pergamene, Donazione Rinaldo, n. 3
Document number: 5518
Author(s): Paola Massa (file creation on 2022-10-06); Paola Massa (last change on 2022-10-06)
Record source: Edition
Document type: Marquis’/ducal/princely diploma
Document tradition: Original
Fiscal property: Yes
Provenance: Sancta Maria et Beatus Matheus; episcopium (Salerno)
Date: 1023 May
Topical date: Salerno
Keywords: agricultural workers, angaria, archbishops, census, churches, coloni/tenants, datium, deacons, houses, intercessory, landed possessions, mills, personal rank, princeps, principissa, property of persons without heirs, residences, rights of use on woods/pastures/waters, riverbed, rivers, servitium, slave labour.
Editions and document summaries: Editions: Muratori 1732-1742, I, Dissertatio quinta, coll. 187 sg.; Paesano 1846-1857, I, pp. 99-101 e nt.; De Donato 1958-1959, tavv. 12-13 (source of the text reproduced here). Document summaries: Schipa 1887 [1968]*, p. 755 [260]*, n. 38; Voigt 1902, n. 103. Fac simile: API XV/62, tavv. 12-13.
Bibliography: Paesano 1846-1857, I, p. 99; Schipa 1887 [1968]*, p. 263 [183]*; Voigt 1902, pp. 5, 13 nt. 2, 27, 29, 33, 35.
Commentary
La pergamena passò dall'archivio della curia arcivescovile di Salerno (dov'era contraddistinta dalla segnatura «ARCA I, n. 10») al mulino Rinaldi e d'Amato della stessa città; recentemente fu depositata, insieme con altre della stessa provenienza, presso l'archivio di Stato in Salerno. con la segnatura: «Salerno, Archivio di Stato, sala Paolo Emilio Bilotti, pergamene sotto vetro». Per queste e altre osservazioni, cfr. API XV/62, tav. 12-13. Il preceptum è emesso dai principi longobardi di Salerno Guaimario III e Guaimario IV.