Cava de’ Tirreni, Archivio dell’Abbazia della SS. Trinità, perg. IX, 87 (ed. Codex Diplomaticus Cavensis, VII, 1083, pp. 41-44)

Title: Cava de’ Tirreni, Archivio dell’Abbazia della SS. Trinità, perg. IX, 87 (ed. Codex Diplomaticus Cavensis, VII, 1083, pp. 41-44)
Document number: 5559
Author(s): Paola Massa (file creation on 2022-11-14); Paola Massa (last change on 2022-11-14)
Record source: Edition
Document type: Convenientia
Document tradition: Original
Fiscal property: No

Date: 1047 June

Show/hide in the text:

+ In nominde Domini. Vicesimo nono anno principatus domni nostri Guaimarii gloriosi principis, et nono anno ducatus eius Amalfis, et octabo anno ducatus illius Sirrenti, et sexto anno principatus et ipsorum ducatuum domni Gisulfi eximii principis et ducis filii eius, mense iunio, quintadecima indictione. Dum coram presentia suprascripti domni nostri Guaimariiprinceps serenissimi et a Deo conserbati principisprinceps et ducismarquis/duke essent domnus Guidomarquis/duke duxmarquis/duke et Paldulfus germani eius hac filii gloriose recordationis domni Guaimarii principis, et nos Amatus et Iohannes iudicesjudge, et plurima suorum circum adesset turba fidelium, Romoaldus qui est germanus michi Iohanni, per iussionem ipsius domni principis et ducis ostedit scripta ita continentia: "Ego Romoaldus pro parte domni nostri Guaimarii serenissimi principis et ducis divisi res quas ipse dominus princeps et dux communes habet cum domno Guidone duce et Paldulfo fratribus suis in finibus Lucaniegeographic regions, ubi proprie Duo Fluminavillages/settlements dicitur, et feci ex ipsis rebus tres sortes, unam in parte meridiei et alteram in parte septemtrionis, et aliam in medium.
Ipsam sortem a parte meridie feci per fines et mensuras iusto passum hominis mensuratas: ab ipsa parte meridie est finis mare, qualiter incipit ab ipso flumine, quod discernit inter has res et alias res eorum, et vadit usque in flubiumrivers de Pluppivillages/settlements, rivers. A parte occidentis est finis, qualiter ascendit ab ipso marius, que in terminum qui fixus est longius ab ecclesiachurches Sancti Zachariaechurches, que ibi constructa est, passibus quingentis; a parte septemtrionis est finis media sors, qualiter incipit ab ipso termine et descendit in medium vallonem, et ab ipso vallone ascendit in plaiam et descendit in alium vallonem, in quo duo vallones in unum iunguntur, et ab ipso vallone ascendit in torum qui dicitur de Cafari, in quo tres termini in unum fixi sunt, et ab ipsis terminis descendit per plaias et per valles usque in tres lapides inmobiles, que sunt longius ab ecclesiachurches Sancti Pancratiichurches, que ibi constructa est, passibus viginti quinque, et ab ipsis lapidibus rectum descendit per terminos usque in suprascriptum flubium, quod duo flumina dicitur; a parte orientis est finis medium ipsum flumen, et pro cognitionis causa mensurare feci ab uno de ipsis terminis, qui fixus est iuxta viam puplicam inter istam sortem, et ipsam mediam sortem, et sunt ab ipso termino usque mare passibus octingenti quadraginta sex mensurati per illum locum, unde plus rectum mensurari possunt.
Sortem que in medio est, feci per fines et mensuras iusto passum hominis mensuratas: ab ipsa parte meridiei est finis suprascripta sors; a parte occidentis est finis, qualiter incipit a suprascripto termino qui fixus est longius ab ipsa ecclesia Sancti Zacharie, ipsis quingentis passibus, et vadit per lapidem immobilem, que rectum a parte occidentis respicit ipsam ecclesiam, et ab ipso lapide rectum vadit in vicinius vallone maius; et per ipsum vallonem descendit in partem orientis usque in illum locum, ubi ribus qui venit a parte septemtrionis iungitur cum ipso vallone, et ab ipso vallone ascendit per vallonem in partem orientis et revolvit per ipsum vallonem in parte septemtrionis, et inde vadit per pedem de vinea Iohannis, qui dictus est Griczutu, et abinde rectum vadit in vallonem in parte septemtrionis, et per ipsum vallonem ascendit in parte orientis usque ubi rebolbit ipsum vallonem, et ab ipso vallone vadit rectum in terminum qui fixus est in parte meridiei longius ab ecclesiachurches Sancti Michaelischurches, que ibi constructa est, passibus viginti sex, et ab ipso termino rectum tendit in vallone maius, et per ipsum vallonem ascendit usque in serram, ubi est parvus lacus et terminus fixus, et ab ipso termino revolvit in partem occidentis usque in terminum qui fixus est in serra de monte qui est a super Aquabella, passi octuaginta septem, et ab ipso termino revolvit in parte septemtrionis usque in alium terminem, passi quadraginta quattuor, et ab ipso termino descendit in partem orientis per serras, que sunt fines inter res monasteriimonasteries Sancti Georgii et monasteriimonasteries Sancte Marie, usque in terminum qui fixus est in confinio ipsorum monasteriorum, et ab ipso termino descendit in vallone maius in parte meridiei usque in alium vallonem, sicut est confinius ipsorum monasteriorum, et per ipsum vallonem descendit per confinium ipsorum monasteriorum usque in terminum qui fixus est iuxta ipsam viam, et ab ipso termino vadit per confinium ipsorum monasteriorum usque in alium terminem, qui fixus est prope ripam suprascripti flubii; a parte orientis est finis medius ipse flubius, et pro cognitionis causa mensurare feci ab ipso termino, qui fixus est prope ipsam viam in parte meridiei usque in ipsum alium terminem, qui fixus est inter istam sortem et ipsam sortem; a parte meridiei similiter iuxta ipsam viam, et sunt passi mille trecenti mensurati per illum locum, unde plus rectum mensurari possunt, et qui istam sortem comprehenserit, et eius heredes licentiam habeant iuxta litus maris et in ipso litore illi et homines eorum barcas et lintres traere et religare, et quicquid voluerit iusta ipsum litus et in ipso litore ponere et onerare, et portare per ipsum mare, qualiter voluerit.
Sortem ab ipsa parte septemtrionis feci per fines et mensuras iusto passu hominis mensuratas; a parte meridiei est finis, sicut media ipsa sors cum ista sorte conterminat; a parte occidentis est finis, qualiter incipit a suprascripto vallone maiori, quod, ut dictum est, vicinius est ipsi ecclesie Sancti Zacharie, et vadit usque in alium vallonem maius, usque in vallone per quod rivus fluit, qui Xeropotamus dicitur, in eo loco in quo alter rivus qui venit ab ipsa parte septemtrionis cum ipso Xeropotamo iungitur, et vadit per medium ipsum vallonem, quod, ut dictum est, cum ipso Xeropotamo iungitur, sicut ipsum vallonem revolvit et ascendit usque in mediam serram, que est in pede de monte, qui dicitur Drodonis, et ab ipsa serra descendit in vallonem, et vadit per ipsum vallonem, et dimittit illum et ascendit in ipsam partem occidentis usque in serram, et vadit per ipsam serram, et dimittit ipsam serram, et descendit per vallonem usque in alium vallonem maius et prevaricat ipsum vallonem, et ascendit in plaiam, et per ipsam plaiam vadit in partem septemtrionis, et per serram parvi monticoli, et dimittit ipsam serram et descendit in partem occidentis, et iterum vadit in ipsam partem septemtrionis per medium vallitellum usque in vallonem quod discernit inter Guaraczanu et Uminianu, et ista sors per totam ipsam partem occidentis conterminat cum rebus de Guaraczana; ab ipsa parte septemtrionis est finis ipsum vallonum, quod, ut dictum est, discernit inter Guaraczanu et Uminianu, et sunt per ipsam finem passi sexcenti usque in medium flubium qui Fragina dicitur; a parte orientis est finis medius ipse flubius qui discernit inter has res et alias res eorum, et qui istam sortem comprehenserit, et eius heredes licentiam habeant iuxta litus maris et in ipso litore illi et homines eorum barcas et lintres traere, et quicquid voluerit iuxta ipsum litus et in ipso litore ponere et barcas et lintres religare et onerare et portare per ipsum mare, qualiter voluerint.
Et ipse domnus princeps et dux et illius heredes et homines eorum, et ipsi germani eius et illorum heredes et homines eorum licentiam habeant omni tempore ire et redire per vias, que intra suprascriptas sortes ducunt, cum omnibus eorum congruitatibus iusta rationem, et quoniam divisi sunt hominesfreeborn, qui in suprascriptis rebus habitant et devent mutari de una sorte in alteram, illi qui mutari devent, et eorum heredes licentiam habeant usque completos annos decem, in casis eorum residere et habitare, et vineas eorum tenere et laborare, et omnis fructus et vinum, qui de ipsis terrislanded possessions cum vineiswine exierint usque completos ipsos annos tollere, et habere, et facere ex eis quod voluerint. Et post completos ipsos annos licentiam haberent de ipsis sortibus tollere omnes res eorum mobiles, et faceret de eis quod voluerint; et ipse vinee sint in potestate illorum, de cuius sorte mutati fuerint.
Et cum ipsa scripta lecta fuerunt, ipse Paldulfus prius comprehensit suprascriptam sortem a parte septemtrionis, et ipse domnus Guido secundus comprehensit ipsam sortem a parte meridiei, et ipse domnus Guaimarius princeps et dux tertius comprehensit ipsam sortem que in medio est. Iamdictas vero sortes comprehenserunt cum omnibus que intra eas sunt, cunctisque earum pertinentiis, qualiter superius facte sunt, et cum vice de viis suis. Ea ratione, ut unusquisque de sortem quam comprehensit, et eius heredes licentiam habeant secundum suprascriptum tenorem facere quod voluerint".
Et per convenientiamconvenientia ipsi domnus Guido et Paldulfus guadia ipsi Romoaldo pro parte ipsius domni principis et ducis dederunt, et ipse Guido pro illius parte fideiussorem ei posuit Atenolfumcount comitemcount filium quondam Landolficount comitiscount. Et ipse Paldulfus pro illius parte fideiussorem ei posuit Iohannemcount comitemcount, filium quondam Alfanicount comitiscount. Et per ipsam guadiam ipsi domnus Guido et Paldulfus obligaverunt se et suos heredes semper permanere in suprascripta divisione cum ipso domno principe et duce et cum illius heredibus, quemammodum superius legitur. Et si in suprascripta divisione, quemamodum superius scriptum est, non permanserint, et suprascripta vel ex eis quicquam removere aut contradicere presumpserint, per ipsam guadiam obligaverunt se et suos heredes componere ipsi domno principi et duci et illius heredibus quattuormilia auri solidos constantinianospenalty, et in suprascripta divisione, quemamodum superius legitur, permanere. Et taliter te Romoaldumnotary notariumnotary qui interfuisti, scrivere precepimus. + Ego qui supra Amatusjudge iudexjudge. + Ego qui supra Iohannesjudge iudexjudge.

Keywords: churches, convenientia, count, freeborn, judge, landed possessions, marquis/duke, monasteries, notary, penalty, princeps, rivers, wine.

Editions and document summaries: Editions: De Blasi, n. XXXVII, pp. LXXVII-LXXIX; CDC, VII, 1083, pp. 41-44 (source of the text reproduced here). Document summaries: Schipa 1887 [1968]*, n. 48, p. 760 [264-265]*.

Links: http://alim.dfll.univr.it/Notarili/alimnot.nsf/DPR/919717F27E97226FC125723F00386990!opendocument&vs=DPR

Commentary

Instrumentum divisionis bonorum ad fines Lucaniae, ubi proprie duo flumina dicitur, inter dominum Principem Salerni Guaimarium, et Guidonem ducem et Pandolfum eius fratres (cfr. CDC, VII, n. 1083, p. XII). E' il primo dei tre documenti con i quali il principe Guaimario IV e i suoi fratelli Guido e Pandolfo procedono a una complessa operazione di divisione del loro patrimonio personale, fino a questo momento posseduto pro indiviso (per le altre due divisioni, cfr. CDC, VII, nn. 1115 e 1116, aprile 1049). Si tratta del documento con cui Guido et Pandolfo si impegnano con wadia, nei confronti del loro fratello Guaimario (rappresentato da Romoaldus), a rispettare quanto convenuto nella divisione. Il lungo testo è stato partizionato solo per facilitarne a lettura.