FISCUS
Dum in Dei nomine civitatecities Cremonacities, ubi domnus Berengariusemperor/king gloriosissimus rexemperor/king preerat, ad domum episcopii ipsius Cremonensis ecclesiemother churches [in caminata dormitorio eiusdem domui] resideret Gausowitness, missus regis, vassus of vassusvassus of et missus domni regismissus regis ex hac causa constitutus, residentibus cum eo Ambrosiuswitness, chancellor cancellariuschancellor, Gualbertuswitness, judge, Sicharduswitness, judge iudexjudge [domni regis, Befaniuswitness, judge iudex item domni regis, Ratfreduswitness, notary notarius sacri palatii, Iohanneswitness, Archeriuswitness et Andreaswitness, chaplain capellanuschaplain similiter domni regis...] Cremonensis, Leowitness, archpriests archipresbiterarchpriests, Petruswitness, priests, Lambertuswitness, priests, Rampertuswitness, priests presbiterispriests, Lupuswitness, archdeacons archidiaconusarchdeacons, Aldowitness, deacons, Odelbertuswitness, deacons diaconesdeacons cardinis ipsius episcopii, Rodelanduswitness, vassus of, Vulmanuswitness, vassus of, [item Rodelanduswitness, vassus of, Adelbertuswitness, vassus of, Vuitegadwitness, vassus of, Aribertuswitness, vassus of et Odelbertuswitness, vassus of vasallivassus of predicti presulis] et reliqui plures; [ibique eorum presentia veniens] Landusbishops episcopus eiusdem sedis una simul cum Adelbertoadvocatus of other public authorities, vassus of vasallo et advocato suoadvocatus of other public authorities et ostendit ibi preceptumimperial/royal diploma unum, ubi contineatur in eo ab ordine ut hic subter legitur: “In nomine sancte et individue Trinitatis, Karolusemperor/king divina favente clementia imperator augustus. Si petitionibus sacerdotum iustis et rationabilibus annuimus et necessitudines iniustas sublevamus, id nobis procul dubio ad eternam beatitudinem capescendam pertinere confidimus, quia decet imperiale fastigium sibi subditas partes oppressas pravitate abiecta erigendo et ad proprium Deo favente statum reintegrando perducere. Quapropter omnium sancte Dei Ecclesie fidelium nostrorumque presentium scilicet et futurorum comperiat industria, quia venientibus nobis Ravennam ad colloquium spiritalis patris nostri domni Iohannispopes videlicet summi Romani pontificispopes et universalis pape pervenit ad nostram notitiam maxime venerabilium episcoporum et populi proclamatio de plurimis sibi illatis superstitionibus et iniustis oppressionibus a seculare et publica potestate, ita ut contempto timore Dei et abiecta a predecessoribus nostris interdicta, per plebesplebs, baptismal churches et ecclesiaschurches seu ad ecclesiastica predia et domoshouses placita teneant, districtionesprofits of justice in liberos massariosagricultural workers super ecclesiasticas res residerent et servosslave et aldionesaldius faciant, tributa ad eis exigant, census et donaria, angariasKEYWORD: public exactions; KEYWORD: census; KEYWORD: angaria etiam et operesoperae, et non solum ab eis, set etiam ab omnibus liberisfreeborn, erimannisarimannus et ecclesie filiisclergy/religious persons, quod Deo odibile certissime credimus, quia tales violentias apud Christianos non debere fieri non dubitamus, ideoque omnium fidelium nostrorum tam reverentissimorum episcoporum quamque etiam illustrium comitumcount, reliquorum fideliumfidelis of nostrorum cetu freti consilio generali, Dei nostraque imperiali auctoritate omnes has superstitiones et inportunas violentias funditus ad hodierna die et deinde abdolendas et extirpandas radicitus modis omnibus decernimus, statuentes ut in sancta Cremonensi ecclesia nullus comes nullusque iudex vel quelibet iudicarie potestatis persona tam in plebibus quamque in monasteriis, titulis aliisque ecclesiis vel domibus, seu urbanis vel rusticis possessionibus ad eam pertinentibus placita tenere, massarios et collonos, liberos aldiones vel servos quosque residentes super res ad predictam sanctam ecclesiam pertinentes quolibet modo distringere, pignerare, angariare, census et redibitiones et donaria aliqua exigere quoquo modo presumatKEYWORD: immunity; KEYWORD: monasteries; KEYWORD: placitum/iudicatum, assembly; KEYWORD: coloni/tenants, set liberos massarios, quos legalis cohactio exigit querere ad placitum, per patronum seu advocatum ad placita ducantur, ut legalis difinitio legalem contentioni finem imponat. Hoc etiam in omnibus liberis et erimannis prefate sancte Cremonensis ecclesie filiis et in eiusdem diocessidioecesis commanentibus massariis et colonis observari omnimodis iubemus, videlicet ut ab eis nec donaria aut redibitiones neque pignorationes vel iniuste districtiones exigantur, set unusquisque, cum legalis censura exigit, a patrono suo ad placitum deducatur, nec pignorationis occasio aditum rapine depredatoribus in aliquo prestet. Interdicimus etiam nemini licere alienas res presumptive invadere occasione cartule ab eo facte qui vestituram legitimam non habuisse dinoscitur, set si quis acquisitor existerit, non ante invadere alienas res ecclesie vel cuiuspiam liberi hominis pervadere presumat antequam auctor cartule legali et iuditiaria difinitione eas vindicet, et tunc demum cui vult liberam tribuendi habeat facultatem. Hec vero nostra imperialis institutio et tantorum fidelium nostrorum tam reverentissimorum episcoporum quamque et ceterorum [fidelium] generaliter promulgata et sanctita auctoritas in omnibus parochiis, comitatibuscomitatus et marchismarca/ducatum per totius nostri imperii fines in toto regno Romanorum et Longobardorum et ducatus Italiemarca/ducatum, Spoletimarca/ducatum, Tussiemarca/ducatum, ut Deo favente, per infinita tempora proprium robur obtineat, nullique temeratori inpune eam contempnere facultas existat. Quam si quis violare presumpserit, centum libras auripenalty se compositurum hacnoscat, medietatem ecclesie cui violentiam intuleritcamera of other public authorities et medietatem palatio nostrocamera regis. Et ut hoc nostre auctoritatis preceptum firmius habeatur veriusque credatur, propria manu firmavimus et anulo nostro iussimus insigniri. Signum Karoli imperatoris augusti. Inquirinusnotary notariusnotary ad vicem Liuttuardiarchchancellor archicancellariiarchchancellor recognovi. Data XI kal. Martii, anno incarnationis Domini DCCCLXXXII, inditione XV, anno vero imperii domni Karoli secundo. Actum in Ravenna civitate. In Dei nomine feliciter, amen”. Erat preceptum ipsum firmatum manu propria idem domni Karoli imperatoris et ad eius anulum sigillatum. Preceptum ipsum ostensum et ab ordine relectum interrogati sunt ipsi Landusbishops episcopus et Adelbertus advocatus per quod preceptum ipsum firmatum manu propria [hostendisset. Qui dixit: ideo preceptum ipsum] hic vestri presentia ostensi, ut nec quislibet dicere possit, quod pars huius episcopii Cremonensis eum silens aut occulte vel conludiose habuissem aut detenuissem, et quod plus est, ut audivimus, iste Lupusadvocatus of other public authorities filius quondam Ariperti habitator huius civitatis Cremonensis et advocatusadvocatus of other public authorities curtiscurtes domni regisfiscal property Auce qui dicitur MaioreESTATE: curtes, landed possessions, forests, advocatus of other public authorities, census; PLACE: curtes, fiscal property et CastenduloESTATE: curtes, landed possessions, forests, advocatus of other public authorities, census; PLACE: curtes, fiscal property, qui hic presens est, queret nobis censum solid. septem et dimidiumcensus pro silvisforests et terrislanded possessions a parte ipsius curtis Auce qui dicitur Magiore seu Castendulo annualiter persolvendum, quod nos iuxta [suprascriptum] preceptum da pars ipsius episcopii nullum censum nec ullam redibitionem dare nec persolvere debemus, querimus ut dicat si ipsum censum a parte ipsius curtis Auce qui dicitur Magiore et Castendulo aliquid pertinet an non. Qui et ipse Lupus advocatus dixit et professus est: vere preceptum ipsum quod hic ostendisti bonum et verax est, et censum ipsum solid. septem et dimidium quod vos dicitis a parte ipsius curtis Castendulo nec iam dicta curte Auce qui dicitur Maiore, iuxta ipsum preceptum nichil pertinet ad quirendum nec pertinere debet cum lege, et ipsum censum da pars ipsius episcopii nec quesivimus nec querimus, quia cum lege non possumus. Hic peractis et manifestatio ut supra facta, paruit supradictis auditoribus esse recte, [et] iudicaverunt, ut iuxta eorum altercationem et eidem Luponi advocatori professione et manifestatione, ipse Lupus advocatus et pars regia et ipsius curtis Auce qui dicitur Magiore et Castendulo maneant de predictum censum iuxta ipsum preceptum taciti et contenti, et pars ipsius episcopii sint exinde soluti et indempni. Et finita est causa, et hec notitia pro securitate partis ipsius episcopii fieri iussimus. Quidem et ego Rotifredusnotary notariusnotary domni regis ex iussione domni regis et ammonitione suprascriptorum iudicum scripsi. Anno regni domni Berengarii regis Deo propitio vigesimo tertio, mense novembr. Inditione quarta decima. Andreas diaconus et capellanus [domni] regis interfui. Iohannesclergy/religious persons clericusclergy/religious persons de Verona interfuit. Ego Ambrosius diaconus et cancellaius domni regis interfui et subscripsi. Gausus interfui. Gualpertus iudex domni regis interfui. Sichardus [iudex] domni regis interfui. Bifonius iudex domni regis interfui. Petrus notarius interfui. Signum manibus suprascriptorum Bernardivassus of et Paganivassus of seu Raineriivassus of vassi domni regis qui interfuerunt. Signum manibus suprascriptorum Bebonivassus of et Milonivassus of item vassi domni regis qui interfuerunt. Signum manibus [suprascriptorum] Oldericivassus of, Ingelrimivassus of similique vassi domni regis qui interfuerunt.
Title: Cremona, Biblioteca Statale, Libreria Civica, Codice Sicardo, p. 63, n. 59
Document number: 1140
Author(s): Chiara Stedile (file creation on 2021-02-08); Edoardo Manarini (last change on 2022-05-24)
Record source: Critical edition
Document type: Placitum/iudicatum
Document tradition: Copy
Fiscal property: No
Date: 910 November
Topical date: Cremona
Date/period of redaction: XIII in
Keywords: advocatus of other public authorities, agricultural workers, aldius, angaria, archchancellor, archdeacons, archpriests, arimannus, assembly, baptismal churches, camera of other public authorities, camera regis, census, chancellor, chaplain, churches, cities, clergy/religious persons, coloni/tenants, comitatus, count, curtes, deacons, dioecesis, emperor/king, fidelis of, fiscal property, forests, freeborn, houses, immunity, imperial/royal diploma, judge, landed possessions, marca/ducatum, missus regis, monasteries, notary, operae, penalty, placitum/iudicatum, plebs, popes, priests, profits of justice, public exactions, slave, vassus of.
Editions and document summaries: DD B I, pp. 201-206, n. LXXIV