FISCUS
[I]n nomine Domini Dei Salvatoris nostri Iesu Christi. Domnus vir gloriosissimusvir gloriosus/vir sublimis Grimoaldprinceps eximius et summus princepsprinceps Deo dilecto et catholico gentis Langubardorum tibi Grasolfi filio quoddam Roderissi. Quoniam obsecrasti clementiam nostram perintercessory Maionegastaldus/vicegastaldus gastaldigastaldus/vicegastaldus nostro quatinus tibi tedere deberimus rebus facultatibus tuis qui pro merito culpe tue ad nostram est devolutam eximietatemfiscal property, mention, inflow, confiscation, property of criminals/political traitors pro eo quod extra provinciam in finibus Gręcię fugam petire visum his, nostram quippe celsitudo inclinavet aures nostras et vestram obaudivimus petitionem. Ideo reconcessimus tibi superius nominati Grasolfi facultas tuas quicquid nunc penet te habere videris, tam casas vel intrinsecus case condomas, rebus et ancellasKEYWORD: fiscal property, object, outflow, iure proprietatis/pleno iure, allocation to individuals, property of criminals/political traitors; KEYWORD: houses; KEYWORD: condomae; KEYWORD: slave, peculias, movilias atque inmovilias omnia et in omnibus, preter quod per singulos fideles nostros exinde a nostra gloria concessum est, placuet excellentię nostrę ut absque requesitionem tua qui supra Grasolfi vel de tuos heredes ipsis securo nomine avere valeat in eam vidilicet ratione ut ammodo et deinceps habeas et possedeas sepe dictas res ut superius legitur tam tu qui supra Grasolfe quamque et tuis heredibus, et a nullus ex nostris iudicibus, hi sunt comitibus, gastaldeis aut quavis loci agentibus nostris contra ea que nostra concessa sublimitas ire presumat quandoque. Quod vero preceptum concessionis ex iussione sepius dicti domni nostri in anno sexto Deo propitio principatus eius scripsi ego Theudoaldnotary notariusnotary. Actum in corte qui dicitur SabaESTATE: curtes, fiscal property, residential; KEYWORD: curtes mense augusto per indictione prima. Feliciter.
Title: Città del Vaticano, Biblioteca Apostolica Vaticana, Vat. lat. 4939 (Chronicon Sanctae Sophiae), ed. CSS, III, 6, pp. 489-491
Document number: 1385
Author(s): Paola Massa (file creation on 2021-12-12); Paola Massa (last change on 2021-12-12)
Record source: Critical edition
Document type: Marquis’/ducal/princely diploma
Document tradition: Copy
Fiscal property: Yes
Provenance: Sancta Sophia; monasterium (Benevento)
Date: 793 August
Topical date: Saba
Date/period of redaction: XII pm
Keywords: allocation to individuals, condomae, confiscation, curtes, fiscal property, gastaldus/vicegastaldus, houses, inflow, intercessory, iure proprietatis/pleno iure, mention, notary, object, outflow, princeps, property of criminals/political traitors, slave, vir gloriosus/vir sublimis.
Editions and document summaries: Editions: IS1 VIII, col. 627D-628B; IS2 X-2, col. 459A-B; De Vita 1764, pp. 169; Bertolini P. 2002, 97, pp. 784-789; CSS, III, 06, pp. 489-491 (source of the text reproduced here). Document summaries: Di Meo 1795-1819, III, p. 185; Voigt 1902, 28; Poupardin 1907, Catalogue, I, n. 11 (v. Smidt 1910 p. 114); Bertolini P. 1968, pp. 80-81, n. 5; RIM, n. 498.
Bibliography: De Vita 1764, pp. 127, 295; Bertolini O. 1926, n. 97, p. 21.
Links: https://digi.vatlib.it/view/MSS_Vat.lat.4939
Commentary
Il cod. Vat. lat. 4939, noto come Liber preceptorum Beneventani monasterii S. Sophiae o, più comunemente, come Chronicon S. Sophiae, fu redatto nello scriptorium del monastero di S. Sofia di Benevento e terminato nell'anno 1119. Il documento è emesso dal principe Grimoaldo III.