FISCUS
In nomine Domini salvatoris nostri Iesu Christi Dei aeterni. Landolfusprinceps divina ordinante providentia Langovardorum gentis principesprinceps (sic). Cum principalis excellentia petitione dilecti sui petenti clementer favet, quapropter noverit omnium fidelium nostrorum presentiumassembly scilicet ac futurorum sagacitas, declaro quia per preceptum sigillatum concessum habuit domno Paldolfoprinceps glorioso principe genitore nostro et domno Landolfoprinceps magnifico principe thio nostro in monasteriomonasteries sanctisimi Benedictimonasteries, abbots, churches, slave labour, slave, freeborn, servitium, exemption, oil, wine, landed possessions, lakes, marshes/lagoons/tombolos, rivers, riverbed, fundi, allocation to churches, rights of use on woods/pastures/waters, specialized workers constructo in monte qui dicitur Casinomountains, monasteries, abbots, ubi nuc (sic) modo domnus Aligernusabbots venerabilis abbasabbots preest, omnia quȩ ab imperatoribus seu a regibus et a singulis principibus antecessoribus illorum in eodem monasterio datas seu concessa sunt. Simulque et concesserant et confirmaberant in eodem sancto monasterio ut nullo atbeniente tempore per ullum modum tollere aut quererent tollere vobes aut carrum da parte ipsius monasterii pro qualescumque serbitium publicumexemption, servitium faciendum vel in ostes eos minandum, set semper pars ipsius monasterii securus exinde manerent. Necnon et concesserant et confirmaberant in eodem sancto monasterio ȩcclesia bocabulo Sancti Benedictimonasteries, monks, landed possessions, offersio/donatio, fiscal property, textual occurrence, object, function, redistributive, outflow, allocation to churches quȩ edificato esse bidetur infra muro et muricino de cibitatecities Larinocities, monasteries, quam ȩdificavit Leopriests, monks presbiterpriests et monachusmonks, cum omnibus rebus et substatiis pertinentibus de eadem ȩcclesia, sicut in eadem ȩcclesia ipsa omnia datum et offertumoffersio/donatio habuit eodem Leo presbyter et monachus. Quam et confirmaberant in eadem ȩcclesia Sancti Benedicti omnem hereditatem quam ibidem offerueratoffersio/donatio Crispolusmonks, offersio/donatio monachusmonks cum omnibus rebus et substantiis quȩ de antea et usque tando tenuit et possedit pars eidem monasterii Sancti Benedicti in tota pertinentia et dominatione Larinu, quemammodum ipsos in iam phato monasterio a domno Landolfoprinceps glorioso principe genitore ipsorum, havius (sic) noster, per preceptum sigillatummarquis’/ducal/princely diploma concessum et confirmatum est. Necnon et confirmaberant in eodem sancto monasterio omnes res et substantias qualitercumque seu quomodocumque possedit et possidet pars eidem monasterii in quibus modis per singula loca, fundosfundi et terras quantos et quantas pars ipsius monasterii pertinentes habuit in Liburiasfundi, landed possessions, fiscal property, textual occurrence, object, function, redistributive, outflow, allocation to churches, loco ubi nominatur at Trefonefundi, landed possessions, fiscal property, textual occurrence, object, function, redistributive, outflow, allocation to churches, seu et quantum sacri sui Palatii pertinerent per totas fines de eodem loco Trefonelanded possessions, quemammodum in iam dicto sancto monasterio a predicto glorioso principe genitore illorum per preceptum sigillatum concessum et confirmatum est. Quam et confirmaberat in eodem sancto monasterio ut atando et semper potestatem et licentiam haberent pars predicti monasterii quando volerent mittere at piscandumfisheries, fish, rights of use on woods/pastures/waters in lacumlakes Patrienselakes, fisheries, fish, specialized workers, fiscal property, textual occurrence, object, function, redistributive, outflow, allocation to churches, rights of use on woods/pastures/waters duos lontres cum duas paraturias de ipsi lontres et cum quadtuor hominesspecialized workers qui in eadem acum iscarent quando voluerint et quandiu volere. Et confirmaberant in eodem sancto monasterio omnem censumcensus et dationemdatium quicquit pars illorum publici tollere vel exigere debuerint de ipsu gualdugualdi et curtecurtes et terris eidem monasterii qui dicitur Casa Ientianacurtes, landed possessions, gualdi, datium, census, fiscal property, textual occurrence, object, function, redistributive, outflow, allocation to churches, census, datium, quemammodum in prephato monasterio a iam dicto genitore illorum concessu et confirmatum est. Et confirmaberat in eodem sancto monasterio terris predicti monasterii incultis et aliquantis cultis quȩ esse videtur in Aquinense finibuslanded possessions, churches, fiscal property, textual occurrence, object, function, redistributive, outflow, allocation to churches, ubi ȩdificatȩ sunt ȩcclesiischurches Sancti Ambrosiichurches et Sancte Andrȩechurches et Sancti Apollinarischurches et Sancti Stefanichurches et Sancti Georgiichurches, quem pars predicti monasterii per indicatȩ finis per scriptum combenientiȩcartula sȩcundum legem datum habuit Adenolfcartula, landed possessions, churches quemammodum iam dicto genitore ipsorum in eodem sancto monasterio per preceptum sigillatummarquis’/ducal/princely diploma concessum est. Et concesserat et confirmaberat in eodem sancto monasterio terra quȩ et quantum pertinuit vel pertinentes esse bidentur sacri eorum Palatii, hoc est a fine de Sanctu Martinulanded possessions, rivers, mountains, fiscal property, textual occurrence, object, function, redistributive, outflow, allocation to churches quomodo descendit ribo Siccorivers et vadit erga aqua qui dicitur Bantrarivers, et sicut descendit usque in flubio Carnellurivers et usque nominatur monte qui dicitur Casinomountains. Et concesserant et confirmaberant in eodem sancto monasterio omnes feminas liberasfreeborn, fiscal property, textual occurrence, object, function, redistributive, outflow, allocation to churches quantas usque tando serbislave labour, slave prephati monasterii sibi copulaberint maritos vel quod aduc in antea illorum tempore si copulaberint, insimul cum eisdem serbos sibi copulatos et cum filiis, filiabus ipsorum, quemammodum a iam dicto glorioso principe ienitore eorum in eodem prefato monasterio per preceptum sigillatum concessum est. Necnon et concesserant et confirmaberant in eodem sancto monasterio omnia que et quantum sacri sui Palatii pertinuit aut pertinerent vel pertinentes fuerint per qualiscumque modis, terris cultis et incultislanded possessions, de planis et de montibusmountains, de bineiswine et olibetisoil, de pratis, pascuisrights of use on woods/pastures/waters adque paludimarshes/lagoons/tombolos, de ripisrivers et aquisriverbed quȩ esse bidetur infra has fines, hoc est ab una parte fine Rapidurivers, de alia parte fine Carnellu, de tertia parte fine ribo qui dicitur de Marozzarivers et fine Farnietulanded possessions, fiscal property, textual occurrence, object, function, redistributive, outflow, allocation to churches et fine lacu qui nominatur de Radeprandulakes et quomodo vadit usque in silice, de quarta autem parte fine ipsa silice quȩ est infra has fines, hoc est quomodo incipit de ipsa Cosarivers et salit per ipsum monte qui dicitur Sancti Donatimountains per media serra, et quomodo descendit super ipsi monticelli de Marrimountains et vadit usque ad ipsi pleski qui sunt at pede de monte de Balbamountains, et quomodo vadit inde per Duos Leoneslanded possessions, fiscal property, textual occurrence, object, function, redistributive, outflow, allocation to churches, et inde salit per ipse serre super Casalemountain, fiscal property, textual occurrence, object, function, redistributive, outflow, allocation to churches, et inde descendit per ipsum montem super ipsa Villa de Garelianulanded possessions, mountains, rivers, fiscal property, textual occurrence, object, function, redistributive, outflow, allocation to churches, et inde vadit ad ipsu pesclu qui nominatur Gripta Imperatorilanded possessions, mountains, rivers, fiscal property, textual occurrence, object, function, redistributive, outflow, allocation to churches usque in flumenrivers, que iam dicti sancti monasterii pertinet secundum suis rationibus et cȩtera qualiter in eodem preceptum sigillatum qui scripto est per Petrumnotary notarium continere bidetur. Iterum et concederemus et confirmaremus in iam phato sancto monasterio et ea omnia que a supradicto genitorem nostrum seu et a predicto patruum nostrorum seu a reliquis principibus et imperatoribus vel regibus, reliqua ea omnia per singula precepta in eodem monasterio ab eis datum et concessum est ea prephato sancto monasterio ipsos concederemus et confirmaremus. Modo vero postulando mandavit nostram clementiam superius dictus Aligerno venerabilis abbas per Grimoaldumintercessory, count comitemcount dilectus noster, ut concederemus et confirmaremus in predicto sancto monasterio integra ea omnia que supradicto precepto continet cum omni continentia et pertinentia que supradicta preceptora continet que ipso precepto (sic) continere bidetur, cum reliqua ea omnia continentia et pertinentia que pars ipsius monasterii per alia preceptora sibe a predicto genitorem nostrum vel patruum nostrum sibe a reliquis principibus seu inperatoribus vel regibus in eodem sancto monasterio concessum et confirmatum seu per qualiscumque modum datum est. Cuius petitionem exaudientes, hos firmitatis apices in iam phato sancto monasterio ibidem exinde fieri iussimus, per quos omnino sanctimus et perpetualiter havendum nostri et futuris temporibus concedimus et confirmamus in prephato sancto monasterio Sancti Benedicti situs in predicto Monte Casinu, ubi vir venerabilis Aligernus abbas preesse videtur, de ea omnia supradicta que et quantum sacri nostri Palatii per qualiscumque modis pertinuit aut pertinet vel pertinentes fuerit, simul et omnia supradicta et reliqua alia que a iam dictis inperatoribus seu a regibus vel a singulis principibus quam et a supradictis principibus genitorem et patruum nostrum per singula supradicta preceptora in eodem sancto monasterio concessa sunt, cunctum et integrum ipsos, pro amore omnipotentis Dei et hanime nostre salbatione, in prephato sancto monasterio ipsos concedimus et confirmamus una cum omnia intus, havendum ad avendum (sic) et possidendum ipsos hamodo et semper pars superius dicti monasterii et eiusque abbatibus et rectoribus, et faciendum exinde omnia quȩ eorum placuerit, ita ut amodo et nullo atveniente tempore neque a nos, neque a nullis ex nostris comitibus, castaldeis, iudicibus vel sculdhais aut a quibuscumque persone hominis aliquando pars predicti monasterii aut eius rectoribus de omnis supradicta haveant qualemcumque molestiam aut contrarietatem vel inquietudine per nullum modum in perpetuum, set perpetuis temporibus pars superius dicti sancti monasterii et eiusque abbatibus et rectoribus omnia supradicta firmiter et securiter havere et possidere valeant, in nullo ibidem exinde in aliquo contraria ingerente. Ut autem hmȩc nostra concessio verius obserbetur, manu propria scripsimus et ex anulo nostro supter iussimus sigillari. Signum domni Landolfi excellentissimi principis. LANDOLFVS. Adelchisinotary scribanotary ex iussione supradicte potestatis scripsi. Datum XVII kalendas Iunias, anno tertio decimo principatus domni Landolfi gloriosi principis, indictione nonona (sic). Actum in civitatecities Capuanacities, assembly.
Title: Montecassino, Archivio Abbaziale, aula III, capsa XI, n. 33
Document number: 2013
Author(s): Giulia Zornetta (file creation on 2021-05-24); Giulia Zornetta (last change on 2021-05-24)
Record source: Critical edition
Document type: Marquis’/ducal/princely diploma
Document tradition: Original
Fiscal property: Yes
Date: 981 May 16
Topical date: Capua (Caserta)
Keywords: abbots, allocation to churches, assembly, cartula, census, churches, cities, count, curtes, datium, exemption, fiscal property, fish, fisheries, freeborn, function, fundi, gualdi, lakes, landed possessions, marquis’/ducal/princely diploma, marshes/lagoons/tombolos, monasteries, monks, mountains, notary, object, offersio/donatio, oil, outflow, priests, princeps, redistributive, rights of use on woods/pastures/waters, riverbed, rivers, servitium, slave, slave labour, specialized workers, textual occurrence, wine.
Editions and document summaries: RPD 216: 664-668 (12th-century copy); CMC II, 2: 158 (summary); Gattola 1734: 82-83; Leccisotti 1965: 71, n. 33; Voigt 1902: 68, n. 180.
Bibliography: Bloch 1986: 226, 1347; Zeller 2010: 127