FISCUS
+ In nomine Domini salvatoris nostri Iesu Christi Dei ȩterni. Paldolfusprinceps et Landolfusprinceps divina ordinante providentia Langovardorum gentis principesprinceps. Cum principalis excellentia petitione dilectorum suorum petentis clementer favet, igitur noverit omnium fidelium nostrorumassembly presentium scilicet ac futurorum sollertia quia domna Gemmaprincipissa, intercessory religiosa principissaprincipissa abia nostra obsecravit nostram excellentiam ut, pro amore omnipotenti Dei et anime nostre salvationis concederemus et confirmaremus in monasteriomonasteries Sanctissimi Benedictimonasteries, abbots, fundi, landed possessions, churches, curtes, landed possessions, gualdi, datium, census, lakes, fisheries, fish, rights of use on woods/pastures/waters, servitium, exemption, freeborn, slave labour, slave, rivers, riverbed, wine, oil constructus in monte qui dicitur Casinomountains, monasteries, ubi nunc modo domnus Aligernusabbots venerabilis abbasabbots preest, omnia quȩ inferius declarantur, de quibus petiit a nostra excellentia ut firmitatis apices in eodem sancto monasterio fieri iuveremus. Cuius petitionem exaudientes, hos firmitatis apices ibidem exinde fieri iussimus, per quos omnino sancimus et perpetualiter abendum nostris atque futuris temporibus concedimus et confirmamus in eodem sancto monasterio Beati Benedicti omnia que ad imperatoribus seu a regibus et a singulis principibus antecessoribus nostris in eodem monasterio data atque datas seu concessa sunt. Simulque et concedimus et confirmamus in eodem sancto monasterio ut nullo adveniente tempore per nullum modum tollant aut querant tollere bobes aut carrum da parte ipsius monasterii pro qualiscumque serbitium publicumexemption, servitium faciendum vel in oste eos minandum, set semper pars ipsius monasterii securus exinde maneant. Necnon et concedimus et confirmamus in eodem sancto monasterio ecclasiam vocabulo Sancti Benedictimonasteries, monks, offersio/donatio, fiscal property, textual occurrence, object, function, redistributive, outflow, allocation to churches qui edificato esse videtur infra muro et muricino in cibitate Larinocities, monasteries, fiscal property, textual occurrence, object, function, redistributive, outflow, allocation to churches, quam edificavit Leopriests, monks presbyterpriests et monachusmonks, qui postea factus est pseudo episcopus, cum omnibus rebus et substantiis pertinentibus sicut in eadem ȩcclesia, ipsa omnia datum et offertumoffersio/donatio abuit eodem Leo presbyter et monachus. Quam et confirmamus in eadem ecclesia Sancti Benedicti omnem hereditatem quam ibi offeruitoffersio/donatio Crispolusmonks, offersio/donatio monachusmonks. Et concedimus et confirmamus in supradicto monasterio Sancti Benedicti omnibus rebus et substantia que de antea et usque modo tenuit et possedit pars eidem monasterii Sancti Benedicti in tota pertinentia et dominatione Larino, quemammodum ipso in iam phato sancto monasterio a bone memoriȩ domno Landolfoprinceps, parent of glorioso principe genitore nostro per preceptum sigillatummarquis’/ducal/princely diploma qui scripto est per Petrumnotary notarium concessum et confirmatum est. Necnon et concedimus et confirmamus in eodem sancto monasterio omnes res et substantias, qualitercumque seu quomodocumque possedit et possidet pars eidem monasterii in quibuslibet modis per singula loca possedit et possidet pars ipsius monasterii, et fundosfundi et terras quantos et quantas pars ipsius monasterii pertinentes abuit in Liburiasfundi, landed possessions, fiscal property, textual occurrence, object, function, redistributive, outflow, allocation to churches, loco qui nominatur ad Trefonefundi, landed possessions, fiscal property, textual occurrence, object, function, redistributive, outflow, allocation to churches, seu et quantum sacri nostri Palatii pertinent per totas fines de eodem loco Trefonelanded possessions, quemammodum in iam dicto sancto monasterio a predicto glorioso principe genitoro nostro per preceptum sigillatummarquis’/ducal/princely diploma qui scripto est per predictum Petrumnotary notarium concessum et confirmatum est. Quam et concedimus et confirmamus in eodem sancto monasterio ut amodo et sempet potestatem et licentiam habeant ars predicti monasterii quando voluerint mittere ad piscandumfisheries, fish, rights of use on woods/pastures/waters in lacumlakes Patriensemlakes, fisheries, fish, fiscal property, textual occurrence, object, function, redistributive, outflow, allocation to churches, rights of use on woods/pastures/waters duos lontres cum duas pasturias de ipsis lontres et cum quattuor hominesspecialized workers qui in eadem lacu piscare debeant quando voluerint et quammdiu voluerint. Et concedimus et confirmamus in eodem sancto monasterio omnem censumcensus et dationesdatium, quicquit pars nostre publice tollere vel exigere debuerint de ipso gualdugualdi et curtecurtes et terrislanded possessions eidem monasterii qui dicitur Casa Ientianacurtes, landed possessions, gualdi, datium, census, fiscal property, textual occurrence, object, function, redistributive, outflow, allocation to churches, census, datium, quemammodum in iam phato monasterio a iam dicto genitore nostro per preceptum sigillatummarquis’/ducal/princely diploma qui scripto est per iam dictum Petrumnotary notarium concessum et confirmatum est. Et concedimus et confirmamus in eodem sancto monasterio terris predicti monasterii incultis et aliquantis cultis, que esse videtur in Aquinensislanded possessions, fines, churches, fiscal property, textual occurrence, object, function, redistributive, outflow, allocation to churches finibusfines, ubi ȩdificatȩ sunt ecclesiischurches Sancti Ambrosiichurches et Sancti Andreȩchurches et Sancti Apollinaris et Sancti Stephanichurches et Sancti Georgiichurches, quem pars predicti monasterii per indicatȩ finis per scriptum convenientiȩcartula secundum legem datum abuit Adenolfuslanded possessions, churches, quemammodum a iam dicto genitore nostro in eodem sancto monasterio per preceptum sigillatummarquis’/ducal/princely diploma concessum est, qui scripto est per iam dictum Petrumnotary notarium. Et concedimus et confirmamus in iam dicto sancto monasterio terra que et quantu pertinuit vel pertinentes esse videtur sacti nostri Palatii, hoc est a fine de Sancto Martinolanded possessions, rivers, mountains, fiscal property, textual occurrence, object, function, redistributive, outflow, allocation to churches quomodo descendit ribo Siccorivers et vadit erga aqua qui dicitur Bantrarivers, et dicut descendit usque in flubio qui dicitur Carnellorivers et usque in supra nominato monte qui dicitur Casinomountains. Et concedimus et confirmamus in eodem sancto monasterio omnes feminas liberasfreeborn quantas usque modo serbislave labour, slave prephati monasterii sibi copulaverunt maritos vel quod aduc in antea nostro tempore sibi copulaverint, insimul cum eisdem serbos sibi copulatos et cum filiis, filiabus illorum, quemammodum a iam dicto glorioso principe genitore nostro in iam phato monasterio per preceptum sigillatummarquis’/ducal/princely diploma concessum est, qui scripto est per iam dictum Petrumnotary notarium. Necnon et concedimus et confirmamus in eodem sancto monasterio omnia quȩ et quantum sacri nostri Palatii pertinuit aut pertinent vel pertinentes fuerint per qualiscumque modis de terris cultis et incultislanded possessions, de planis et de montibusmountains, de bineiswine et olibetisoil, de pratis, pascuisrights of use on woods/pastures/waters et de paludibusmarshes/lagoons/tombolos, de ribisrivers et aquisriverbed que esse videtur infra has fines, hoc est ab una parte fine Rapidurivers, de alia parte fine ipsu Carnellu, de tertia parte fine ribu qui dicitur de Marozarivers et fine Farnietulanded possessions, fiscal property, textual occurrence, object, function, redistributive, outflow, allocation to churches et fine laculakes qui nominatur de Radeprandulakes, et quomodo vadit usque in silice, de quarta autem parte fine ipsa silice, et que est infra has fines, hoc est quomodo incipit da ipsa Cosarivers et salit per ipsum monte qui dicitur Sancti Donatimountains per media serra et quomodo descendit super ipsi monticelli de Marrimountains et vadit ad ipsi pleski qui sunt ad pede de ipsu monte de Balbamountains, et quomodo vadit inde per Duos Leoneslanded possessions, fiscal property, textual occurrence, object, function, redistributive, outflow, allocation to churches, et inde salit per ipse serre super Casalelanded possessions, fiscal property, textual occurrence, object, function, redistributive, outflow, allocation to churches, et inde descendit per ipsum montem super ipsa Billa de Garilianolanded possessions, mountains, rivers, fiscal property, textual occurrence, object, function, redistributive, outflow, allocation to churches, et inde vadit ad ipsu plescu qui nominatur Grupto Imperatorilanded possessions, mountains, rivers, fiscal property, textual occurrence, object, function, redistributive, outflow, allocation to churches usque in flumen, que iam dicti sancti monasterii pertinet secundum suis rationibus. Ideo de omnia superius dicta que et quantum sacri nostri Palatii per qualiscumque modis pertinuit aut pertinent vel pertinentes fuerit, simul et omnia que a iam dicto glorioso principe genitore nostro per superius dicta preceptora in eodem sancto monasterio concessa sunt, cuncta et integra omnia supradicta nos, pro amore omnipotenti Dei et anime nostre salvationis, in iam phato sancto monasterio Sancti Benedicti concedimus et confirmamus, ad habendum et possidendum ipsos amodo et semper pars superius dicti monasterii et eiusque abbatibus et rectoribus, et faciendum exinde iuxta legem omnia que eorum placuerit, a nas neque a nullis ex nostris comitibus, castaldei, iudicibus vel sculdahis aut quibuscumque personȩ hominis aliquando pars precti monasterii aut eius rectoribus de omnia supradicta abeant qualiscumque molestiam aut contrarietatem vel inquietudine per nullum modum in perpetuum, set perpetuis temporibus pars superius dicti sancti monasterii eiusque abbatibus et rectoribus omnia supradicta firmiter et securiter habere et possidere valeant, in nullo ibidem exinde aliqua contraria ingerente. Ut autem hȩc nostra concessio pleniorem in Dei nomine obtineat vigorem, manu propria scripsimus et ex anulo nostro supter iussimus sigillari. Signum domni Paldolfi et signum domni Landolfi gloriosissimis principibus. PALDOLFVS LANDOLFVS. Petrusnotary notariusnotary ex iussione supradictorum potestatis (sic) scripsi. Data .VI. idus Iulii, anno octabo decimo principatus domni Paldolfi et tertio anno principatus domni Landlfi princibus (sic), indictione quarta. Actum in civitatecities Capuanacities, assembly.
Title: Montecassino, Archivio Abbaziale, aula III, capsa X, n. 34
Document number: 2014
Author(s): Giulia Zornetta (file creation on 2021-05-30); Giulia Zornetta (last change on 2021-05-30)
Record source: Critical edition
Document type: Marquis’/ducal/princely diploma
Document tradition: Original
Fiscal property: Yes
Date: 961 July 10
Topical date: Capua (Caserta)
Keywords: abbots, assembly, cartula, census, churches, cities, curtes, datium, exemption, fines, fish, fisheries, freeborn, fundi, gualdi, lakes, landed possessions, marquis’/ducal/princely diploma, marshes/lagoons/tombolos, monasteries, monks, mountains, notary, offersio/donatio, oil, priests, princeps, principissa, rights of use on woods/pastures/waters, riverbed, rivers, servitium, slave, slave labour, specialized workers, wine.
Editions and document summaries: RPD 220: 677-681 (12th-century copy); Gattola 1734: 58-59; Leccisotti 1965: 45, n. 30; 47, n. 34; Voigt *149.
Bibliography: Bloch 1986: 178, 1347.