FISCUS
+ In nomine Domini salvatoris nostri Iesu Christi Dei ȩterni. Aloaraprincipissa et Landenolfusprinceps filius eius divina ordinante providentia Langovardorum gentis principesprinceps. Cum principalis excellentia petitione dilecti sui petenti clementer favet petitionemintercessory istat quapropter noverit omnium fidelium nostrorum presentiumassembly scilicet ac futurorum sagacitas quia Aidolfuscount, intercessory et Gisolfuscount, intercessory comitibuscount, dilectis et amavilis filiis et fratribus nostris, obsecraberunt nostram excellentiam quatenus, hob hamore omnipotentis Dei salbatione hanime nostre, concederemus et confirmaremus in monasteriomonasteries Sanctissimi Benedictirivers, riverbed, lakes, marshes/lagoons/tombolos, mountains, curtes, fundi, landed possessions, forests, gualdi, fisheries, wine, oil, hay/fodder, animals, fish, specialized workers, census, datium, servitium, exemption, monasteries, abbots constructus in montemountains qui dicitur Casinoabbots, castle, monasteries, ubi nunc, Deo fabente, domnus Mansoabbots religioso abbaabbots preest, omnibus rebus, territoriis cum montibus et planietibus (sic), cultis et incultis, cum aquis et unibersis pertinentiis, qui sunt videtur infra fines que inferius declaramus et quem ab antiquis temporibus usque nunc eodem monasterio possessus est, id est incipiente a prima fine da ipsu Carnellurivers et quomodo salit per ipsa Bantrarivers usque in ribo Siccorivers, et saliente usque ad ȩcclesiaschurches Sancti Martinichurches, et quomodo pergit per ipsa criste de monte Sancti Petrimountains, de secunda parte fine serra de monte qui dicitur Cesinomountains, et quomodo pergit per serra de monte qui dicitur Aquilonemountains et vadit af lacumlakes qui dicitur de Pluppolakes, et quomodo pergit ad lacum Bitecusulakes et vadit directum ad Aqua Fundatarivers, mountains, fiscal property, textual occurrence, object, function, redistributive, outflow, allocation to churches, et quomodo ascendit per ipsum montem qui est super Casalemountains, fiscal property, textual occurrence, object, function, redistributive, outflow, allocation to churches et pervenit ad vadum flubii qui vocatur Rapidurivers et pergit per ipsa via que tenditur ad ipsa via anticaroads qui esi in capite Mellarinirivers, et quomodo pergit per ipsas cristas montium et pervenit ad Terra Albamountains, inde pervenit ad furca Sancti Balentinimountains, fiscal property, textual occurrence, object, function, redistributive, outflow, allocation to churches, et quomodo ascendit per cristas montium qui sunt inter Atinemountains, fiscal property, textual occurrence, object, function, redistributive, outflow, allocation to churches et Ballelucismountains, fiscal property, textual occurrence, object, function, redistributive, outflow, allocation to churches, et recto tramite pervenit ad Petram Scriptamountains, fiscal property, textual occurrence, object, function, redistributive, outflow, allocation to churches et ascendit ad serra montis qui dicitur Ordicosomountains, et pergit super ipse plescora qui dicitur Falconarimountains, fiscal property, textual occurrence, object, function, redistributive, outflow, allocation to churches et pervenit ad ipse fines quȩ sunt inter montes ex quibus unus vocatur Spinaciusmountains, fiscal property, textual occurrence, object, function, redistributive, outflow, allocation to churches et alter Porcaciusmountains, fiscal property, textual occurrence, object, function, redistributive, outflow, allocation to churches, et inde ascendit ad cristas montis qui vocatur Cairamountains, fiscal property, textual occurrence, object, function, redistributive, outflow, allocation to churches et perbenit ad ipse petre super aqua Vivolarivers, et ascendit ad colle qui vocatur Gimberutimountains, fiscal property, textual occurrence, object, function, redistributive, outflow, allocation to churches, de tertia parte fine terre unde finitionem factam habet partem eiusdem monasterii cum quondam Adenolfumcount comitemcount pro parte comitatucomitatus Aquinenensecomitatus, sicut staffili et termines exfinant, et qualiter pergit ad lacumlakes que dicitur de Radeprandulakes, et qualiter vadit per terralanded possessions qui dicitur Farnietulanded possessions, fiscal property, textual occurrence, object, function, redistributive, outflow, allocation to churches, et abinde qualiter vadit per capu de ribo qui dicitur de Marotzarivers, et qualiter descendit in flubio qui dicitur Carnellorivers et sicut vadit in aqua qui dicitur Cosarivers et salit per ipsum montem qui dicitur Sancti Donatimountains, de quarta parte fine media serra de eodem monte qui dicitur Sancti Donati, et quomodo descendit super ipsi monticelli de Marrimountains et vadit ad ipsi pleski qui sunt at pede de ipsu monte de Balbamountains, et quomodo vadit inde per Duos Leonesmountains, landed possessions, fiscal property, textual occurrence, object, function, redistributive, outflow, allocation to churches, et inde salit per ipse serre super Casale, et inde descendit per ipsu monte super ipsa Villa de Garilianomountains, landed possessions, fiscal property, textual occurrence, object, function, redistributive, outflow, allocation to churches, et inde vadit ad ipsu plescu qui nominatur Cripta Imperatorimountains, landed possessions, fiscal property, textual occurrence, object, function, redistributive, outflow, allocation to churches usque in flumen qui dicitur Garilianurivers, et ascendente per eodem flubio usque at priores fines. Simulque et clarescimus quia domnus Paldolfusprinceps piissimus princeps, viro et genitore nostro, et domnus Landolfo cognato et patruo nostro concessum et confirmatummarquis’/ducal/princely diploma habuit in prephato sancto monasterio Beati Benedicti omnia que ad (sic) imperatoribus seu regibus et a singulis principibus antecessoribus in eodem monasterio datas et concessa erant. Igitur et concesserant et confirmaberant in iam dicto sancto monasterio ut nullo atbeniente tempore per nullum modum tollerent aut quererent tollere vobes aut carrum da parte ipsius monasterii pro qualiscumque serbitium publicumservitium, exemption faciendum vel in hostes eos minandum, set semper pars ipsius monasterii securus exinde manerent. Necnon et confirmaberat ad iam phato sancto monasterio ecclesiam bocabulo Sancti Benedictimonasteries qui edificato esse videtur infra muro et muricino de civitate Larinocities, monasteries, monks, fiscal property, textual occurrence, object, function, redistributive, outflow, allocation to churches, quam hedificavit Leopriests, monks presbyterpriests et monachusmonks qui postea factus est pseudo episcopus, cum omnibus rebus et substantiis pertinentibus de eadem ȩcclesia, sicut in eadem ȩcclesia ipsa omnia datum et offertumoffersio/donatio habuit eodem Leo presbyter et monachus. Iterum et confirmamus in predicto sancto monasterio quantum fuit et est pertinentes per qualiscumque modis de terris cultis et incultislanded possessions, de planis et de montibus, de vineiswine et olibetisoil, de pratis, pascuishay/fodder, animals adque paludismarshes/lagoons/tombolos, de ribisrivers et aquisriverbed et ripis ex utraque partibus, que esse videtur infra has fines, hoc est ab una parte fine Rapidu, de alia parte fine ipsu Carnellu, de tertia parte fine ribu qui dicitur de Marozzarivers et fine Farnietu et fine lacu qui nominatur de Radeprandu et quomodo vadit usque in silice, de quarta autem parte fine ipsa silice, et terris et montibus et silbisforests et aquis infra has fines, hoc esto quomodo incipit da ipsa Cosa et salit per ipsu monte qui dicitur Sancti Donati per media serra, et quomodo descendit super ipsi monticelli de Marri et vadit ad ipsi pleski qui sunt ad pede de monte de Balba, et quomodo vadit inde per Duos Leones, et inde salit per ipse serre super Casale, et inde descendit per ipsu monte super ipsa Villa de Garilianu, et inde vadit ad ipsu plescu qui nominatur Cripta Imperatori usque in flumen que iam dicti sancti monasterii pertinet secundum suis rationibus, et cȩtera alia omnia que continet in ipsum preceptummarquis’/ducal/princely diploma qui scripto est per Petrumnotary notarium. Necnon et confirmaberat in eodem sancto monasterio domnus Landolfo glorioso principe per unum alium preceptum sigillatum filio et germano nostro ut nullo atbeniente tempore per nullum modum tollere aut quererent tollere vobes aut carrum da parte ipsius monasterii pro qualiscum (sic) servitium publicum faciendum vel in hostes eos minandum, set semper pars ipsius monasterii securus exinde manenrent. Quem et concesserat et confirmaberat in eodem sancto monasterio omnes res et substantias qualitercumque seu quomodocumque possedit et modo possidet pars eiusdem monasterii in quibuscumque modis per singula loca, fundosfundi et terraslanded possessions quantos et quantas pars ipsius monasterii pertinentes habuit in Liburiasfundi, landed possessions, fiscal property, textual occurrence, object, function, redistributive, outflow, allocation to churches, loco ubi nominatur at Trifonefundi, landed possessions, fiscal property, textual occurrence, object, function, redistributive, outflow, allocation to churches. Simulque et confirmaberat in eodem sancto monasterio ut atando et semper potestatem et licentiam haberent pars predicti monasterii quando volerent mittere ad piscandumfisheries, fish, rights of use on woods/pastures/waters in lacumlakes Patrienselakes, fisheries, fish, specialized workers, fiscal property, textual occurrence, object, function, redistributive, outflow, allocation to churches, rights of use on woods/pastures/waters duos lontres cum duas paraturias de ispsis lontres et cum quadtuor hominesspecialized workers qui in eadem lacum piscarent quando voluerint et quamdiu volerent. Et confirmaberant in eodem sancto monasterio omnem censumcensus et dationemdatium, quicquit pars illorum publici tollere vel exigere debuerint de ipsu gualdugualdi et curtecurtes et terrislanded possessions eidem monasterii qui diitur Casa Genzanacurtes, landed possessions, gualdi, datium, census, fiscal property, textual occurrence, object, function, redistributive, outflow, allocation to churches, census, datium, quemammodum in prefato monasterio a iam dicto genitore illorum concessum et confirmatum est et cetera alia omnia qualiter in eodem preceptummarquis’/ducal/princely diploma continere videtur, qui scripto est per Adelgisinotary scriva. Iterum concesserat et confirmaberat in predicto sancto monasterio ea omnia quȩ ab inperatoribus vel a regibus seu et a genitore vel a patruo suo vel a singulis principibus, reliqua ea omnia per singula precepta in eodem sancto monasterio ab eis datum et concessum est, ipsos concesserat et confirmaberat. Modo vero postulando mandabit nostram clementiam superius dictus Manso venerabilis abbas, per supradictos Aidolfum et Gisolfum comites, ut concederemus et confirmaremus in predicto sancto monasterio integra ea omnia quȩ supradicta preceptora continet cum omni continentia et pertinentia quȩ iam dicta preceptora continunt et que ab inperatoribus et a regibus et a singulis principibus anticessoribus nostris in eodem monasterio concessum est, totum ipsos ibidem confirmaremus. Cuius petitionem exaudientes, hos firmitatis apices in eodem sancto monasterio fieri iussimus, pr quos omnino sancimus et perpetualiter havendum nostris et futuris temporibus, una pro amore omnipotentis Dei et salbatione anime nostrȩ concedimus et confirmaremus in prephato sancto moansterio Sancti Benedicti situs intro castrocastle Casino, ubi vir venerabilis Manso abbas preest, ea omnia supradicta quȩ et quantum per qualiscumque modis pertinuit aut pertinet vel pertinentes fuerit, simul et omnia supra dicta quȩ a iam dictis inperatoribus seu a regibu (sic) quam a singulis principibus vel a supradictis principibus genitorem et patruum nostrum per singula supradicta preceptora et reliqua omnia alia in eodem sancto monasterio concessa vel confirmata sunt, cunctum et integrum ipsos in predicto sancto monasterio ipsos concedimus et confirmamus. Necnon et concedimus e confirmamus in iam dicto sancto monasterio omnibus supradictis rebus, territoriis cum montibus et planietibus, cultis et incultis, cum predictis aquis et unibersis pertinentiis que sunt (sic) videtur infra superius dictas et quem ab antiquis temporibus usque nunc eodem monasterio possessus est, totas et integras in predicto sancto monasterio ipsos concedimus et confirmamus ad possessionem iam dicti monasterii et de eiusque abbatibus vel custodibus, ita ut nullus homo vobis inde facientem qualiscumque molestiam aut contrarietatem, set perpetuis temporibus omnia supradicta iam dicto monasterio eiusque abbatibus vel custodibus ipsos haveant et possideant, et iuxta legem exinde faciant omnia quod eorum placuerit absque contrarietate cuiuscumque personas hominis. Quod si quispiam homo hanc nostram concessionem in quomodocumque violare presumserit aut de omnia qu in eodem sancto monasterio concessimus et confirmabimus aliquod tollere aut diminuare quesierit, sciat se compositurus in eodem sancto monasterio, et ad eiusque custodibus vel abbatibus auri libras centum et hȩc concessio de qualiter continet firma permaneant in perpetuum. Ut autem ec nostra concessio verius pleniorem in Dei nomine optineat vigorem, manu propria scripsimus et ex anulo nostro supter iussimus sigillari. Signum domni Landenolfi excellentissimi principis. LANDENOLFVS. Adelchisinotary scribanotary ex iussione supradicte potestatis scripsi, anno nono principatus domni Landenolfi gloriosi principis, indictione quarta. Actum in civitatecities Capuanacities, assembly.
Title: Montecassino, Archivio Abbaziale, aula III, capsa X, n. 13
Document number: 2015
Author(s): Giulia Zornetta (file creation on 2021-05-30); Giulia Zornetta (last change on 2021-05-30)
Record source: Critical edition
Document type: Marquis’/ducal/princely diploma
Document tradition: Original
Fiscal property: Yes
Date: 991
Topical date: Capua (Caserta)
Keywords: abbots, animals, assembly, castle, census, churches, cities, comitatus, count, curtes, datium, exemption, fish, fisheries, forests, fundi, gualdi, hay/fodder, intercessory, lakes, landed possessions, marquis’/ducal/princely diploma, marshes/lagoons/tombolos, monasteries, monks, mountains, notary, offersio/donatio, oil, priests, princeps, rights of use on woods/pastures/waters, riverbed, rivers, roads, servitium, specialized workers, wine.
Editions and document summaries: RPD 234: 725-730 (12th-century copy); CMC II, 14: 194 (summary); Gattola 1734: 87-89; Leccisotti 1965: 37-38, n. 13; Voigt *206.
Bibliography: Bloch 1986: 1348; Zeller 2010: 127.