FISCUS
In nomine sanctae et individuae Trinitatis. Hludovuicusemperor/king divina favente clementia imperatoremperor/king augustus. Omnibus sanctae Dei Ecclesiae fidelibus nostrisque tam presentibus quam et futuris notum fieri volumus, quia Adelbertusuncertain tradition, bishops, fidelis of sanctae Bergamensis ecclesiaetestamentum, houses, rivers, mountains, curtes, landed possessions, forests, mills, cereals, wine, hay/fodder, dioecesis, tolls, immunity, districtio, inquisitio, churches, baptismal churches, monasteries, other clerics, freedman, royal slave, royal aldius venerabilis episcopusbishops nosterque fidelissimusfidelis of nostram adiit celsitudinem per Garibaldumuncertain tradition, intercessory, consiliarius regis, bishops venerabilem episcopumbishops et Sigefredumuncertain tradition, intercessory, palatine count, consiliarius regis sacri palatii comitempalatine count nec non et Adelelmumuncertain tradition, intercessory, count, consiliarius regis comitemcount dilectos consiliarios nostrosconsiliarius regis postulansintercessory, ut sanctam Bergamatem ecclesiam suam ob omnipotentis Dei amorem animeque nostrae remedium nostra imperiali auctoritate roboraremur, scilicet confirmando eidem sanctae Dei ecclesiae preceptaimperial/royal diploma vel auctoritates piissimorum augustorum vel regum seu predecessorum nostrorum omnium quotquot a tempore dive memorie magni Karoli regnaverunt usque ad presens tempus nostrum iuste et legaliter collata, spetiali tenore de curtecurtes que MorgulaESTATE: uncertain tradition, curtes, fiscal property, textual occurrence, object, outflow, iure proprietatis/pleno iure, allocation to churches; PLACE: uncertain tradition, curtes, fiscal property, outflow, iure proprietatis/pleno iure, allocation to churches clamatur, quam olim ec pertinentiis iuris nostrifiscal property beati martiri Alexandro, cuius corpus humatum quiescit iusta urbis Bergami muros, per nostrae auctoritatis preceptum concessimus, et de ecclesiachurches Sancti Alexandriuncertain tradition, fiscal property, textual occurrence, object, outflow, iure proprietatis/pleno iure, allocation to churches, churches sita in Farauncertain tradition, fiscal property, outflow, iure proprietatis/pleno iure, allocation to churches, churches, quam quondam Iohannesbishops eidem ecclesiae venerabilis episcopus ab Arriana heresi ad fidem catholicam convertit, et de monasteriolomonasteries Sancti Michaelisuncertain tradition, fiscal property, textual occurrence, object, outflow, iure proprietatis/pleno iure, allocation to churches, monasteries sito Cerretouncertain tradition, fiscal property, outflow, iure proprietatis/pleno iure, allocation to churches, monasteries iuxta Ollium fluviumrivers, que iuris et proprietatis ipsius ecclesiaefiscal property, outflow, iure proprietatis/pleno iure, allocation to churches esse noscuntur. Quorum devotis precibus libentissime assensum prebentes, hos apices inscribi iussimus, per quos decernimus, ut quicquid antiqui imperatores et regesemperor/king, imperatrices quoque et reginaequeen Romanor[u]mroman et Langobardorumlombard seu Francorum, nec non et r[eli]qui Deum timentes memorate sanctae Bergamati ecclesiae suis preceptis et testamentistestamentum contulerunt, et postmodum precellentissimi reges atque augusti sua auctoritate confirmaverunt, stabile atque inconvulsum nostris futurisque temporibus in ipsius iure et potestate perpetualiter maneat. Et nullus comescount vel publice partis iudesjudge et gastaldiogastaldus/vicegastaldus vel alia quaelibet persona in monasteriismonasteries, xenodochiishospitals vel ecclesiis baptismalibusbaptismal churches aut cardinalibus seu oraculis vel cunctis possessionibus, quas sepe dicta ecclesia habere dinoscitur vel quas deinceps divina pietas aucmentare voluerit, nemo superioris aut inferioris rei publice procurator ad causas iudicario more audiendas, convenutm facere, vel freda exigere, aut mansionaticum vel paratas exquirere, parafredos aut fideliussores violenter tollere, clericosother clerics cuiuscumque conditionis eiusdem prelibate ecclesiae diocesisdioecesis suffraganeos im personis vel domibushouses suis ledere vel homines tam ingenuos, libellariosfreedman quamque servosroyal slave in possessionibus vel mansionibus prefatae ecclesiae commanentes potestative distringeredistrictio, nec ullas publicas arbustaritias aut redibitionespublic exactions vel illicitas occasiones sive angarias super imponere audeat, vel inferre presumat. Et quia ipsi nostri dilecti fideles nostrae innotuerunt mansuetudini, quod ab ipsius ecclesiae pertinentibus quaedam venationes arbustaritiequae iniustae et contra omnes leges inventa consuetudine in quibusdam comitatibus vel ministeriis publicis a nostris exactoribus annuatim exquirantur, idcirco modis omnibus praecipimus et sub interminatione iubemus, ut nullus sub regno nostro consitutus de rebus suprataxatae ecclesiae in quibuscumque comitatibuscomitatus vel ministeriis publicis ullas huiuscemodi exhactiones aut alias quaslibet annuales donationes exigere, aut ammodo et deinceps consuetudinario more audeat, sed repulsa et extincta omni iniusta consuetudine, liceat eidem venerando praesuli suisque successoribus ac ministris res iam dictae ecclesiae cum universis sibi subiectis sub immunitatisimmunity nostrae defensione ordine quieto manere et nostris fideliter parere obsequiis, atque pro nostra incolumitate statuque regni nostri altissimum Dominum iugiter exorare. Omnimodis quoque praecipimus atque iubemus, ut undecumque a tempore prefati magni Karoli legalem vestitua[m] habere iam dicta ecclesia usque in evum dinosc[i]tur, si ullam diminoratinem quislibet facere temptaverit, non sit necesse iam dicto episcopo eiusque successoribus sive eiusdem ecclesiae causam peragentibus ullam facere probationem, sed diligenter per bonae fidei pagenses circumquaque manentes, si opus fuerit, cum iureiurando studiosissime fiat inquisitioinquisitio, quatenus rei veritas lucide clarescat. Deprecati sunt nostri etiam predicti fideles imperialem celsitudinem nostram, ut eidem venerabili martiri Alexandro quoddam monasterium iuris regni nostri constitutum infra eandem Bergamatem civitatem ac dedicatum in honore Domini Salvatorisuncertain tradition, fiscal property, textual occurrence, object, outflow, iure proprietatis/pleno iure, allocation to churches, monasteries cum omnibus rebus, substantiis ac possessionibus suis in integrum concedere dignaremur. Quorum salubrem estimantes petitionem, tam pro omnipotentis Dei quamque pro eiusdem beatissimi Alexandri cultu nec non et pro ipsius venerabilis presulis fidelitate quam erga imperialem decentiam nostram imensus est, iam dictum monasterium iuris regni nostri cum omnibus adiacentiis et pertinentiis suis, mobilibus et immobilibus, casishouses videlicet, terrislanded possessions, vineiswine, campiscereals, pratishay/fodder, silvisforests, salectis, sationibus, pascuishay/fodder, aquis aquarumque decuribusrivers, molendinismills, ripisnatural landscape, ripaticistolls, districtionibusdistrictio, montibusmountains, planitiebusnatural landscape, servis utriusque sexus progenitis vel in posterum procreandisroyal slave, aldionibus et aldianisroyal aldius, exitibus et regressibus, divisis et indivisis ad iddem monasterium respitientibus iam dicto beati martiri Alexandro per huius nostrae auctoritatis paginam perpetualiter habenda, tenenda ac possidenda concedimusfiscal property, outflow, iure proprietatis/pleno iure, allocation to churches ac perdonamus, et de nostro et regni iure atque dominio, sicut nunc pertinere videtur, in eius ius et dominium modis omnibus transfundimus atque largimur, absque contradictione, minoratione vel molestia cuiuscumque. Si quis autem temerarius, quod non credimus, contra hoc nostrae confirmationis et concessionis atque largitionis preceptum in aliquo violare aut inrumpere temptaverit, ne quod temptat perficere possit, sciat se compositurum auri optimi libras centumpenalty, medietatem palatio nostrocamera regis et med[i]etatem rectoribus sacrosanctae Bergomatae ecclesiaecamera of other public authorities. Et ut veirus credatur ac diligentius ab omnibus observetur, manu propria subter roborantes anuli nostri inpressione insigniri iussimus. Signum (M) domni Hludovuici serenissimi imperatoris augusti. Arnulfusuncertain tradition, notary notariusnotary ad vicem Liutuardiuncertain tradition, archchancellor, bishops episcopibishops et archicanellariiarchchancellor recognovi [et subscripsi] (SR) (SI D). Data x kal. Iun., anno incarnationis dominicae DCCCCI, indictione IIII, anno primo imperante domno Hludovico serenissimo imperatore in Italia. Actum Vercellensis civitate. In Dei nomine feliciter, amen.
Title: Bergamo, Biblioteca Civica Angelo Mai, Salone, cass. I, n. 10
Document number: 2123
Author(s): Chiara Stedile (file creation on 2021-02-08); Chiara Stedile (last change on 2021-02-08)
Record source: Critical edition
Document type: Imperial/royal diploma
Document tradition: Uncertain tradition
Fiscal property: Uncertain
Date: 901 May 23
Topical date: Vercelli
Keywords: allocation to churches, archchancellor, baptismal churches, bishops, camera of other public authorities, camera regis, cereals, churches, comitatus, consiliarius regis, count, curtes, dioecesis, districtio, emperor/king, fidelis of, fiscal property, forests, freedman, gastaldus/vicegastaldus, hay/fodder, hospitals, houses, immunity, imperial/royal diploma, inquisitio, intercessory, iure proprietatis/pleno iure, judge, landed possessions, lombard, mills, monasteries, mountains, natural landscape, notary, other clerics, outflow, palatine count, penalty, public exactions, queen, rivers, roman, royal aldius, royal slave, testamentum, tolls, wine.
Editions and document summaries: DD Lu III, pp. 71-76, Falsificazioni n. III
Commentary
Falsificazione in forma di originale. Il testo segue in parte il diploma di Ludovico III del 25 marzo 901 (DD Lu III, pp. 34-36, n. XI), in parte da un diploma di Carlo III del 30 luglio 883 (MGH DD Ka III, p. 141, n. 88) e in parte dal diploma di Ludovico III, falsificato, datato febbraio-maggio 901 (DD Lu III, pp. 69-71, Falsificazioni n. II).