Milano, Biblioteca Ambrosiana (MGH DD O I, pp. 389-391, n. 274)

Title: Milano, Biblioteca Ambrosiana (MGH DD O I, pp. 389-391, n. 274)
Document number: 2125
Author(s): Chiara Stedile (file creation on 2021-02-08); Edoardo Manarini (last change on 2023-01-12)
Record source: Critical edition
Document type: Imperial/royal diploma
Document tradition: Original
Fiscal property: Yes

Date: 965 January 3
Topical date: Milano

Show/hide in the text:

(C.) In nomine sancte et individue trinitatis. Ottoemperor/king divina protegente clemencia imperatoremperor/king augustus. Si circa servos et ancillas dei in venerabilibus locis famulantes tuicionis nostre magnificenciam nostros predecessores immitantes clemenciam impendimus, et apud deum veniam promereri et regni nostri statum divina ope fulciri non ambigimus. Igitur omnium fidelium sancte dei aecclesie nostrorumque presencium scilicet ac futurorum noverit industria, qualiter Adeldagconsiliarius regis, archbishops venerabilis archiepiscopusarchbishops et Landoardusconsiliarius regis, bishops episcopusbishops nostri dilectissimi consiliariiconsiliarius regis obtutibus nostre magestatis obtulerunt preceptum dive memorie Hloduiciemperor/king imperatorisemperor/king nostra piaetate collatum in Regingardamabbesses abbatissamabbesses monasteriimonasteries quod dicitur Theodoterivers, islands, landed possessions, forests, fisheries, fiscal property, inflow, inheritance, purchase, gift, outflow, iure proprietatis/pleno iure, ports, roads, bridges/pontoons, fluvial transport, teloneum, rights of use on woods/pastures/waters, immunity, inquisitio, tuitio/bannum/mundeburdium, churches, monasteries, abbesses, freeborn, royal slave, private foundations sito infra urbem Ticinensem, suppliciter postulantes ut iterum in iam dictam Regingardam que nunc est in eodem cenobio abbatissa, similiter nostrum emitteremus preceptum. Quorum precibus nostre celsitudinis animum inclinantes hoc immunitatisimmunity nostre preceptum conscribi iussimus per quod omnino precipientes iubemus, ut eadem abbatissam degens sub regula sancti Benedicti id monasterium cum omnibus adiacenciis iure et legaliter pertinentibus mobilibus atque immobilibus rebus adquisitis et adquirendis usque in finem vite sue teneat atque possideat. Insuper etiam confirmamus omnes res quascumque idem monasterium longo tempore dinoscitur possedisse a Gregorioprivate foundations ipsius monasterio fundatoreprivate foundations, id est inter ceteras res campus Cauanilanded possessions quem ipse quondam tanti monasteri fundator comparavit a Tatone et Laurencio, cum aecclesiachurches in honore sanctae Mariae que dicitur Corbellariafiscal property, textual occurrence, object, outflow, iure proprietatis/pleno iure, allocation to churches, churches et aliam aecclesiam in honore sancti Uincentiifiscal property, textual occurrence, object, outflow, iure proprietatis/pleno iure, allocation to churches, churches in loco que dicitur Uenerosassi, cunctisque aliis rebus in omnibus locis atque vocabulis eidem sancto coenobio a tanto fundationis institut[o]re concessis de iure parentumfiscal property, inflow, inheritance seu et donacionefiscal property, inflow, gift tradicione comparacionefiscal property, inflow, purchase commutacione libellariorum cartarumque conscripcione adquisitis ac deinceps iuste et legaliter adquirere potuerit, tranquillo iurefiscal property, outflow, iure proprietatis/pleno iure, allocation to churches per hoc nostre auctoritatis preceptum possideat, et ut li[ce]at idem coenobium secundum regulam sancti Bened[icti de pro]pria congregacione abbatissam eligere, sintque omnes res eidem monasterii tam ho[mines] liberifreeborn et serviroyal slave quamque omnes res alie sub nostra imperiali defensione munite atque defense, et si necesse fuerit, de rebus et familiis ipsius monasterii per inquisicioneminquisitio circamanencium bonorum hominum sicut de nostris imperialibus rebus veritas adprobatur. Hoc quoque statuimus ut nullus rei publice minister neque aliquis ex iudiciaria potestatem homines eiusdem monasterii liberos aut servos deinceps inquietare presumat vel loca ad causas audiendas vel freda exigenda aut tributa aut mansionaticum faciendum vel paratas faciendas nec fideiussores tollendos aut homines eiusdem aecclesie ingenuos vel servos super terram ipsius coenobii commanentes distringendos vel ullas redibiciones aut inlicitas hoccasiones requirendas ingredi audeat, et quicquid exinde fiscus noster vel pras publica sperare potuerit, in eodem monasterio secundum concessionem et confirmacionem regum et imperatorum et predecessorum sollemniter perpetua stabilitate firmamus pro mercede ac remedio anime nostre parentorumque nostrorum, damusque ei licentiam de silvaforests nostra carbonariaforests, fiscal property, textual occurrence, object, outflow, iure proprietatis/pleno iure, allocation to churches, rights of use on woods/pastures/waters et gagio materiamen ad reparacionem ipsius monasterii suscipere ac ligna sive cerros ad usum ignis habererights of use on woods/pastures/waters iuxta temporis oportunitatem quantum necesse fuerit. Et quandocumque et quandocumque necessitas eminet, naves eius per Ticinensem portum tam per portum Buricum quam per quemlibet alterum discurrere possintKEYWORD: fluvial transport; KEYWORD: ports; KEYWORD: ports absque alicuius contradictione vel teloneiteloneum exaccione; et quia contra voluntatem dei aliquanta monasteria a publica potestate propter navigium dictione ad imperialem utilitatem inquietantur, huic sancto loco funditus concedimus et largimur ut deinceps inantea de ipsis navibus et de omnibus publicis functionibus quietus atque securus permaneat absque alicuius hominis inquietudine. Ut omnes rerum commutaciones quas predicta abbatissa Regingarda iusto ordine fecit, maneant inconvulse. Hec autem omnia superius alligata, sicuti a predecessoribus nostris regibus et imperatoribus concessa et confirmata sunt, concedimus et confirmamus eidem venerabili coenobio perfruendum temporibus perpetuis iure firmissimo possidenda, ut sub tuicionis nostre mundiburdotuitio/bannum/mundeburdium secure perseverent. Insuper confirmamus prefato monasterio pro remedio anime nostre vadum unum in Padum ad piscandumfisheries u[bi no]minatur Caput Lactifisheries, ports, habentem in terminum superiorem in quo Cucogepidasco, inde percurrit ad [e]undem locum ubi Agoniarivers influit Padumrivers. Stabilimus etiam predicto monasterio insulasislands iuxta predictam piscacionem ex utraque parte Padi, quicquid antiquo tempore idem monasterium seu moderno obtinuit vel Padum invasit aut in futurum ruperit de propriis ip[sius mo]nasterii rebus fine Nebiasco usque ad fluvium Agonia, deinde ipse finis descendit in Padum a termino qui vocatur Grindolato, percurrit in melum insitum, deinde ad portumports Caput Lacti, quantum idem monasterium preterito tempore obtinuit suo iure iuste et legaliter, seu quod Cunipertemperor/king rexemperor/king inibi contulit preceptum ipsum; iterum etiam concedimus et confirmamus in eodem sancto cenobio vados duos ad piscandum in fluvio Ticino, unum qui nominatur iuxsta Furcasfisheries, fiscal property, textual occurrence, object, outflow, iure proprietatis/pleno iure, allocation to churches et basilicachurches sancti Germanifiscal property, textual occurrence, object, outflow, iure proprietatis/pleno iure, allocation to churches, churches, uno capite in ipso vado tenente usque ad rium qui nominatur Altorivers et ubi superius et inferius pontumbridges/pontoons anticum fuit, uno capite tenet in viam publicamroads, sicut modo ipsum vadum vel inantea evenerit, et alterum vadum iuxsta runco que nominatur sancti Petrilanded possessions, uno capite tenente in ipso runco et alio ad locum que nominatur Retrorsum, sicut modo ipsum vadum manet vel inantea evenerit usque in Sinna, ut habeat pars ipsius monasterii ipsos vados et piscacionem in integrum quecumque voluerit faciendi, damusque ad homines ipsius monasterii in predicto fluvio Pado et Ticino in quocumque loco voluerint aut in vados nostros cum nostris piscatoribus licentiam piscandi sine aliqua contradictione. Precipientes ergo iubemus ut nemo ex fidelibus nostris neque presentibus neque absentibus predicti monasterii de his omnibus que supra inserta sunt ullam presumat inferre molestiam aut contrarietatem, sed sub omni integritate, sicut a nobis confirmata sunt, perhenniter ibidem ad utilitatem monasterii ipsius sine aliqua diminoracione permaneat. Si quis igitur contra huius nostri precepti securitatem aliquam violentiam aut invasionem inferre temptaverit, sciat se compositurum auri optimi libras cpenalty, medietatem palacio nostrocamera regis et medietatem partibus eiusdem monasteriicamera of other public authorities. Et ut verius credatur ac diligencius ab omnibus observetur, manu propria roborante nostroque sigillo subter iussimus asignari. Signum domni Ottonis (MF.) serenissimi imperatoriis. Liutulfuschancellor cancellariuschancellor advicem Uuidonisarchchancellor, bishops episcopibishops et archicancellariiarchchancellor recognovi et subscripsi. (SI. D.) Data III. nonos ianuarias anno dominice incarnacioni DCCCCLIIII, regni vero domni Otonis serenissimi imperatoris IIIo, indictione VIIIva; actum ad sanctum Ambrosium in itinere ipsius imperatoris; in dei nomine feliciter amen.

Keywords: abbesses, allocation to churches, archbishops, archchancellor, bishops, bridges/pontoons, camera of other public authorities, camera regis, chancellor, churches, consiliarius regis, emperor/king, fiscal property, fisheries, fluvial transport, forests, freeborn, gift, immunity, inflow, inheritance, inquisitio, islands, iure proprietatis/pleno iure, landed possessions, monasteries, outflow, penalty, ports, private foundations, purchase, rights of use on woods/pastures/waters, rivers, roads, royal slave, teloneum, tuitio/bannum/mundeburdium.

Editions and document summaries: MGH DD O I, pp. 389-391, n. 274

Commentary

Credo che il diploma cui si fa riferimento sia quello di Ludovico III datato 11 marzo 901 (DD L III, pp. 26-30, n. IX), che a sua volta dipende in parte da DD B I, pp. 79-83, n. XVII. Il riferimento al Rium qui nominatur Alto si trova invece in DD U L, pp. 90-94, n. XXX.