FISCUS
In nomine domini Dei aeterni. Hugoemperor/king gratia Dei rexemperor/king. Noverit omnium fidelium sanctae Dei ecclesiae nostrorumque presentium scilicet ac futurorum industria, Sigefredumbishops, fidelis of venerabilem episcopumbishops et dilectum fidelemfidelis of nostrum humiliter nostram exorasse clementiam, quatinus episcopatum Separiensisuncertain tradition, fiscal property, textual occurrence, object, outflow, iure proprietatis/pleno iure, allocation to churches, tuitio/bannum/mundeburdium, mother churches sive Humago plebisJURIDICAL PERSON: uncertain tradition, fiscal property, textual occurrence, object, outflow, iure proprietatis/pleno iure, allocation to churches, tuitio/bannum/mundeburdium, baptismal churches; KEYWORD: baptismal churches ipsius episcopii fuit cum omni sua pertinentia cum piscationibusfisheries et venationibus suis atque insulamislands quae nominatur Pacianouncertain tradition, islands, fiscal property, textual occurrence, object, outflow, iure proprietatis/pleno iure, allocation to churches, et adiacet in comitatucomitatus Foroiuliensicomitatus, cum omnibus suis pertinentiis tam cum venationibus suis quam et piscationibus et montibusmountains, vallibus, planitiebus atque olivetisoil, rupis et rupinis, aquis aquarumque decursibusrivers, vulgariis, cultis et incultislanded possessions et cum omnibus suis pertinentiis sanctae Tergestine ecclesieuncertain tradition, houses, rivers, islands, mountains, landed possessions, forests, fisheries, mills, cereals, wine, oil, hay/fodder, immunity, tuitio/bannum/mundeburdium, baptismal churches, freeborn, aldius, slave, freedman, royal slave, cui Radaldusbishops in presenti presulbishops esse videtur, nostra preceptaria auctoritate sub omni integritate concedere atque largiri dignaremur. Cuius petitionibus assensum prebentes, predictum Sipariensem episcopatum, qui olim plebs ipsius sanctae Tergestine ecclesiae fuit, cum omni sua integritate, prout [iu]ste et legaliter possumus, nostra preceptaria auctoritate eidem sanctae Terg[es]tine ecclesiae et episcopo Radaldo suisque successoribus omnino conc[e]dimus, donamus atque largimur. Nec non et ecclesiae et predicto episcopo suisque successoribus delegamus, <quatinus potestatem habeant tam predictus episcopus quam et successores sui de eodem episcopatu, qualiter illis melius secundum Deum visum fuerat, faciendum et ordinandum, atque predictam insulam pleniter licentiam et potestatem habeant ad tenendum et possidendum. Igitur concedimus sanctae Tergestine ecclesiae et supradicto episcopo suisque successoribus eundem Sipariensum episcopatum atque predicto Humago sub omni integritate>, una cum casishouses, terrislanded possessions, vineiswine, campiscereals, pratisrivers, silvisforests, salectis, sacionibus, aquis aquarumque decursibusrivers, molendinismills, piscationibusfisheries, servis et ancillisslave, aldionibus et aldianisaldius, montibusmountains, vallibus, planiciebusnatural landscape et cum omnibus <ad eundem episcopatum atque> ad eandem insulam iuste et legaliter respicientibus, ad habendum, tenendum et racionabiliter commutandum ac perhenniter possidendum, omnium hominum remota contradictione. Insuper eandem ecclesiam Tergestinam cum ipsa ecclesia Separiense sibi concessa et cum iam dicto Humago sub omni integritate et cum eodem episcopo et cum clericis ibi Deo servientibus et cum liberis hominibus et famulis seu quos dudum prefate ecclesiae habuerunt et quos nunc in presenti habere videntur et cum omnibus rebus iuste et legaliter in ipsis ecclesiis respicientibus sub nostrae tuicionis mundburdotuitio/bannum/mundeburdium recepimus. Precipientes igitur iubemus, ut nullus dux, marchio, comes, vicecomes, sculdassius, gastaldius, decanus vel cuiuslibet ordinis seu dignitatis parvaque persona deinceps eundem episcopum vel suas ecclesias aut suos liberos vel commendatos aut excusatos vel servos seu eiusdem ecclesiae clericos deinceps iniuste molestare presumat; nullus insuper eos distringere, pignerare vel iniusto ordine temptet; nemo etiam in prediis prelibate ecclesiae aut in suis mansionibus absque voluntate iam dicti episcopi resolvat; nullus quoque commendatos, libellarios vel cartulatos aut excusatos iam fate ecclesiae per publica placita ire compellat, aut ab eis aliquas daciones, exhibiciones, reddibitiones, fredas vel quicquid ad publice partis functionem pertinere videtur exigat, nihilque quod iniustum aut contra legem videatur inferatKEYWORD: immunity; KEYWORD: freeborn; KEYWORD: freedman; KEYWORD: royal slave; KEYWORD: other clerics; KEYWORD: freedman; sed liceat eidem episcopo suisque successoribus omnia canonice previdere et diiudicare secundum Deum et vivere cum omnibus sibi subiectis securo at quieto ordine, remota totius potestatis inquietudine. Si quis igitur hoc nostrae munificentiae preceptum seu tuitionis mundburdum aliquando infringere vel violare temptaverit, sciat se compositurum auri optimi libras centumpenalty, medietatem camerae nostraecamera regis et medietatem prelibate sanctae Tergestinae ecclesiaecamera of other public authorities. Quod ut verius credatur et diligencius observetur, manu propria roborantes de anulo nostro subter anotari iussimus. Signum domni (M) Hugonis piissimi regis. Recchochancellor cancellariuschancellor ad vicem Garlanniarchchancellor, abbots abbatisabbots et archicancellariiarchchancellor recognovi et subscripsi. (SR) Data VII id. aug., anno dominicae incarnationis DCCCCXXVIIII regni autem domni Hugonis piissimi regis quarto, indic. secunda. Actum Papia. Feliciter.
Title: Venezia, Archivio di Stato, Atti diplomatici restituiti dal Governo austriaco, n. 219 c.
Document number: 2157
Author(s): Chiara Stedile (file creation on 2021-02-08); Chiara Stedile (last change on 2021-02-08)
Record source: Critical edition
Document type: Imperial/royal diploma
Document tradition: Uncertain tradition
Fiscal property: Uncertain
Date: 929 august 7
Topical date: Pavia
Date/period of redaction: X - XI
Keywords: abbots, aldius, archchancellor, baptismal churches, bishops, camera of other public authorities, camera regis, cereals, chancellor, comitatus, emperor/king, fidelis of, fisheries, forests, freeborn, freedman, houses, immunity, islands, landed possessions, mills, mountains, natural landscape, oil, other clerics, penalty, rivers, royal slave, slave, tuitio/bannum/mundeburdium, wine.
Editions and document summaries: DD U, pp. 65-68, n. XXII
Commentary
Schiaparelli 1914, p. 202-206 solleva dubbi sull'autenticità del diploma: la donazione di un vescovato senza motivazione (come invece si trova per DD U, pp. 34-37, n. XI) è inusuale e inoltre non è stata trovata traccia di alcun vescovato a Sipar.