Lucca, Archivio Storico Diocesano, Archivio Capitolare, Diplomatico, Priv., CC 8

Title: Lucca, Archivio Storico Diocesano, Archivio Capitolare, Diplomatico, Priv., CC 8
Document number: 2173
Author(s): Chiara Stedile (file creation on 2021-02-08); Chiara Stedile (last change on 2021-02-08)
Record source: Critical edition
Document type: Imperial/royal diploma
Document tradition: Original
Fiscal property: Yes

Date: 1038 February 23
Topical date: Vivinaia (Montecarlo; Lucca)

Show/hide in the text:

In nomine sanctae et individuae trinitatis. Chuonradusemperor/king divina favente clementia Romanorum imperatoremperor/king augustus. Quia decet imperiali magnificentiae loca sancta ditare atque venerari et omnibus christianis de animabus suis curam atque sollicitudinem gerere, ideo dignum duximus modo in presenti sanctissimi Martini episcopihouses, natural landscape, rivers, mountains, villas, curtes, mansi, casae/cassinae massaricie, petiae, landed possessions, forests, fisheries, mills, cereals, wine, hay/fodder, manentes, plebs, decima, exemption, tuitio/bannum/mundeburdium, churches, priests, deacons, subdeacons, canons, aldius, slave locum Luce situm in aliquo locupletare, ut et ipsis, pro quibus donatum est, ad refrigerium et nobis ad remedium proficiat sempiternum. Quapropter considerantes nos hoc et in animo volventes prece et admonitioneintercessory dilecte coniugis nostremarriage simulque consortis nostri regniqueen Gislaeintercessory, queen, marriage confirmamus predicto sancto loco, sicuti olim Ugoemperor/king, Lothariusemperor/king atque primus Ottoemperor/king et secundusemperor/king ac tertiusemperor/king nec non Heinricusemperor/king precessores nostri reges et imperatoresemperor/king pro remedio animarum Adelbertimarquis/duke marchionismarquis/duke et Bertecountess comitissaecountess nec non et suarum dederunt beato Martino pontifici aecclesieque suae sitae Lucae suisque fidelibus ibi pro tempore d[eo] f[amul]antibus, sacerdotibuspriests scilicet diaconibusdeacons subdiaconibussubdeacons quoque ceterisque pro tempore ibi ordinatis, videlicet curtes duascurtes, unam quam predicta Berta suo pretio comparavitfiscal property, inflow, purchase et dicitur Massa GrosiESTATE: curtes, fiscal property, textual occurrence, object, inflow, purchase, outflow, iure proprietatis/pleno iure, allocation to churches, manentes, exemption, tuitio/bannum/mundeburdium; PLACE: curtes, fiscal property, textual occurrence, object, inflow, purchase, outflow, iure proprietatis/pleno iure, allocation to churches, consistens in ipso comitatucomitatus Lucensicomitatus cum terrislanded possessions et massariciiscasae/cassinae massaricie ibi pertinentibus, videlicet in loco Mothaticomanentes manentes duosmanentes, in Arsitulomanentes manentes duosmanentes, in Montescianomanentes manentem unummanentes, in Fioclimanentes manentes quattuormanentes, in Casulemanentes manentes IIImanentes, in Cerrimanentes manentem unummanentes, in Scopetomanentes manentes duosmanentes, in Platanomanentes manentem unummanentes, iuxta ipsam curtem adiacentes manentes decemmanentes, in Collezanomanentes manentem manentem unummanentes, in Panicalemanentes manentem unummanentes, qui omnes iam dicte curti vicini esse videntur, in aliis locis et villisvillas ad ipsam curtem pertinentes ad Toianummanentes ultra portam manentes quinquemanentes, in Retinianomanentes manentem unummanentes, ad Turrim iuxta campummanentes manentem unummanentes, in Casule montaninomanentes manentem unummanentes, in Bolisanomanentes manentes IImanentes, in Corsanicomanentes manentes IImanentes, in Cerbaiolamanentes manentem Imanentes, in Bonazona iuxta Uersiliamlanded possessions campum unumlanded possessions, iuxta aecclesiamchurches sancti Angelichurches in Cornuta campum unumlanded possessions, ad Metatumlanded possessions campos duoslanded possessions, unum ex uno latere Sercli fluminisrivers et alterum campum ex altero latere, unum caput tenet in terra sancti AntimiKEYWORD: landed possessions; JURIDICAL PERSON: monasteries et alterum caput cum ambobus lateribus in terra sanctae Marielanded possessions, seu et petiolam unam de terrapetiae in insulaislands iuxta flumen Sercli cum omnibus pertinentiis eiusdem curtis nostra preceptali auctoritate iam dicto sancto loco confirmamus funditusque largimur; insuper etiam curtemcurtes aliam in eodem comitatu Lucensi adiacentem sancta Pet[ron]illaESTATE: curtes, fiscal property, textual occurrence, object, outflow, iure proprietatis/pleno iure, allocation to churches, exemption, tuitio/bannum/mundeburdium; PLACE: curtes, fiscal property, textual occurrence, object, outflow, iure proprietatis/pleno iure, allocation to churches, exemption, tuitio/bannum/mundeburdium nomine prope Massam macenariamcurtes, mansi, fiscal property, textual occurrence, object, outflow, iure proprietatis/pleno iure, allocation to churches, manentes, churches coniacentem cum capellachurches in honore eiusdem sanctae Petronillaefiscal property, textual occurrence, object, outflow, iure proprietatis/pleno iure, allocation to churches, exemption, tuitio/bannum/mundeburdium, churches cum manentibus XXImanentes in Massa macenaria et duobusmanentes in Coloniolamanentes nec non et pratishay/fodder in Cippetohay/fodder, in Turinganahay/fodder atque vineawine et campislanded possessions in loco Turingolanded possessions, wine nec non vineawine et terrislanded possessions in Parazanalanded possessions, wine et aliquantula terralanded possessions in Pontet[ec]tolanded possessions -- cum servis et ancillisroyal slave omnibusque rebus familiis ad easdem curtes pertinentibus, sicut Ugo, Lotharius et alii prenominati reges preceptali auctoritate obtulerunt aecclesiae beati Martini, ubi caput Lucani episcopiimother churches esse dinoscitur, in usu et sumptu canonicorumcanons ibidem pro tempore deo militantium, ita nos ibidem concedimus donamus atque largimur et de nostro iure et dominio in eorum ius et dominiumfiscal property, outflow, iure proprietatis/pleno iure, allocation to churches omnino transfundimus ac delegamus, una cum casishouses sediminibuslanded possessions campiscereals terrislanded possessions vineiswine pratishay/fodder pascuishay/fodder silvisforests aquis aquarumque decursibusrivers molendinismills piscationibusfisheries montibusmountains vallibus planitiebusnatural landscape servis ancillis aldionibus et aldiabusroyal aldius cuntisque rebus et familiis iuste et legaliter ad easdem curtes pertinentibus et respicientibus in integrum, quatenus canonici ecclesie beati Martini deo famulantes et pro animabus superius nominatis et pro nobis deum exorantes prefatas curtes cum omnibus ad eas pertinentibus in integrum concedimus illis, ut habeant teneant firmiterque possideant. Statuimus, ut episcopus loci nullam quoquam in tempore de prefatis curtibus potestatem habeat neque inde se intromittatKEYWORD: exemption; KEYWORD: bishops, nisi ad canonicorum auxilium et salvationem, et si, quod absit, a potestate eorum prefatas curtes cum omnibus ad se pertinentibus episcopus loci aut ullus invasor tulerit aut aliquid subtraxerit, tunc deveniant in potestatem ducismarquis/duke et marchionismarquis/duke Lucensis civitatismarquis/duke tandiu, donec talis [episcopus] venerit, qui prefatas curtes in iure et potestate canonicorum esse permittat. [De]nique et plebemplebs unam de Sugriminio in honore sancti LaurentiiJURIDICAL PERSON: cartula, fiscal property, textual occurrence, object, outflow, iure proprietatis/pleno iure, allocation to churches, plebs, decima, exemption, tuitio/bannum/mundeburdium; PLACE: fiscal property, object, outflow, iure proprietatis/pleno iure, allocation to churches, plebs constructam, quam Conradusbishops eiusdem civitatis episcopus ex parte episcopii loco quarte portionis ex decimisdecima predicte canonice in usum et sumptum canonicorum per scriptum concessitcartula, per hoc nostrum preceptum [confir]mamus et corroboramus statuentes, ut nullus episcoporum eandem plebem a potestate canonicorum tollere presumat. De cetero totius ordinis canonicorum predictasque curtes atque omnes illorum res et oblationes, quascumque homines religiosi pro animabus suis vel parentum suorum in eodem loco dederunt vel quod inantea daturi sunt, cum omnibus rebus et familiis ad easdem curtes et plebem seu oblationes pertinentibus cunctas res et familias canonicorum sub nostra defensione et mundburdiotuitio/bannum/mundeburdium recepimus atque precipientes iubemus, ut nullus dux marchio comes vicecomes episcopus nullaque sub nostro imperio degens magna vel parva persona canonicos in aecclesia beati Martini deo servientes inquietare vel molestare audeat aut de prefatis curtibus et plebe aliisque rebus ac oblationibus disvestire aut invasionem facere presumat aut de rebus eorum propriis sine legali iudicio seu ex familiis temptet; sed liceat eis prefatas curtes et plebem atque oblationes cum rebus predictis tenere et pro pretaxatis animabus et nobis exorare, quiete et pacifice vivere, omni contradictione remota. Si quis igitur huius nostri precepti violator extiterit, sciat se compositurum auri optimi libras centumpenalty, medietatem camere nostraecamera regis et medietatem canonicis in memorata aecclesiacamera of other public authorities deo famulantibus pro tempore, et insuper aeternae damnationis penam incurrat et cum Iuda traditore partem in die iudicii habeat. Et ut haec nostra confirmatio rata in posterum maneat diligentiusque ab omnibus observetur, manu propria presentem paginam roborantes sigilli nostri impressione subter annotari iussimus. Signum domni Chuonradi serenissimi Romanorum (M.) imperatoris augusti. Kadelohuschancellor cancellariuschancellor vice Herimanniarchchancellor, archbishops archiepiscopiarchbishops et archicancellariiarchbishops recognovit. Datum VII. kal. mar. anno dominice incarnationis MXXXVIII, indictione VI, anno domni Chuonradi regnantis XIIII, imperii XIII; actum ad Uiam Uenariam in comitatu Lucensi; feliciter amen. (B. 2.)

Keywords: allocation to churches, archbishops, bishops, camera of other public authorities, camera regis, canons, cartula, casae/cassinae massaricie, cereals, chancellor, churches, comitatus, countess, curtes, deacons, decima, emperor/king, exemption, fiscal property, fisheries, forests, hay/fodder, houses, inflow, intercessory, islands, iure proprietatis/pleno iure, landed possessions, manentes, marquis/duke, marriage, mills, mountains, natural landscape, outflow, penalty, petiae, plebs, priests, purchase, queen, rivers, royal aldius, royal slave, subdeacons, tuitio/bannum/mundeburdium, villas, wine.

Editions and document summaries: MGH DD Ko II, pp. 359-361, n. 260

Commentary

Conferma del diploma dei re Ugo e Lotario del 1 luglio 932 (DD U L, pp. 94-98, n. XXXI) e del diploma di Ottone I del 13 marzo 962 (MGH DD O I, pp. 330-331, n. 238). Il contenuto è confermato poi da Ottone II il 21 dicembre 982 (MGH DD O II, pp. 340-342, n. 289) e Ottone III il 1 settembre 998 (MGH DD O III, pp.726-727, n. 301). Non vi è traccia del diploma di conferma di Enrico II menzionato nel testo. Cfr. DD U L 26 marzo 941 (pp. 166-169, n. LVI).