FISCUS
In nomine sanctae et individuae Trinitatis. Hugoemperor/king et Lothariusemperor/king divina favente clementia regesemperor/king. Humanam hac conditione naturam consistere [cr]edimus, ut dignitate sui aut benevivendo Creatori deificata consotietur, secundum quod scriptum est: Ego dixi: dii estis et filii excelsi omnes; aut proprio vicio depravata [in best]ialem inrationabilitatem deturpetur; testimonio scripture qua dicitur: Ho[mo] cum in honore esset, non intellexit; comparatus [est] iumentis insipientibus et similis factus est illis. Haec igitur considerantes, quibus valemus auxiliis predia sanctarum volumus ecclesiarum sublimare, quatenus cum eis locis Deo servientibus crescit stipendium, locorum patronis devotioni nostre faventibus apud Omnipotentem retributionis cumulus augeatur. Quam[vis] en[im] ceteris sacris locis sit famulandum, illi tamen loco opere pretium est famulari ac predia augere cui post evocationem animae resolutum corpus sepolture tradendum, si divina permiserit providentia, disposuimus. Proinde notum esse volumus divine religionis fidelibus presentium temporum ac futurorum, quod monasterio confessoris Christi AmbrosiiJURIDICAL PERSON: rivers, marshes/lagoons/tombolos, mountains, curtes, casae/cassinae massaricie, landed possessions, forests, fisheries, mills, cereals, wine, hay/fodder, castle, profits of justice, immunity, churches, monasteries, royal slave, royal aldius; KEYWORD: monasteries, iuxta Mediolanensem civitatem sito, ubi eiusdem sanctorumque Gervasii ac P[ro]tasii martirum corpora condita quiescunt, pro Dei amore animaeque matrisparent of [nostrae Bertaeparent of] et nostrarum animarum remedio per huius precepti paginam in usum [et sumptum monachorum] ibidem pro tempore Deo servientium concedimus, donamus atque la[rgimur] cortescurtes iuris nostrifiscal property, videlicet cortem de Pasilianocurtes, fiscal property, object, inheritance, outflow, iure proprietatis/pleno iure, allocation to churches cum omnibus ad se pertinentibus [et cortem de Feliti]anocurtes, fiscal property, textual occurrence, object, inflow, inheritance, outflow, iure proprietatis/pleno iure, allocation to churches cum omnibus ad se pertinentibus, quae nobis hereditario iure ex parte matrisfiscal property, inflow, inheritance nostrae advenerunt, et cortem de Montecurtes, fiscal property, textual occurrence, object, outflow, iure proprietatis/pleno iure, allocation to churches iuris nostri cum capellischurches et castelliscastle ib[idem constr]uctis, cum massariciiscasae/cassinae massaricie quoque, servis et ancillisroyal slave, aldionibus et aldiabusroyal aldius <et cum tota districtaprofits of justice omnium hominum in eisdem cortibus habitantium, cum> terrislanded possessions, vineiswine, campiscereals, pratishay/fodder, silvisforests, aquis aquarumque decursibusrivers, molendinismills, piscationibusfisheries, ripis, paludibusmarshes/lagoons/tombolos, montibusmountains, collibus, vallibus, planitiebus omnibusque re[b]us et familiis ad prefatas cortes pertine[nti]bus in integrum, ut pars predicti coenobii iam dictas cortes cum omnibus ad se pertinentibus ad usum et sumptum monachorum ibi pro tempore Deo famulantium habeat, teneat, firmiterque possideat. Statuimus regalisque auctoritate [san]cimus, ut nullus archiepiscopus vel abbas ullo in tempore easdem cortes vel ex his quae [ad e]as pertinent potestatem habeant tollendi, libellum faciendi, [aut per alicuius] scripturae seriem a sumptu et stipendio coenobitarum aliendandiimmunity, sed, remo[ta egestate] et alimoniis quoque ex eisdem cortibus manentibus, p[ro nostrae matris Bertae anima et]pro nostra Omnipotentis clementiam libere valeant exo[rare. Si quis igitur] hoc preceptum infringere, quod absit, temptaverit, nostraeque dispositionis [e]molumentum, sicut decrevimus, manere nol[uerit], conatus eius apud Omnipotentem irritus [maneat, co]gaturque componere auri obrizi libras millepenalty, atque a sanctorum [m]artyrum Gervasio Protasioque et confessore [Am]brosio iustorumque omnium consortio segregat[ur] et insuper anathematis ultione percussus in extremi examinis die cum Iuda traditore eiusque contribulibus partecipet. Quod ut verius credatur diligentiusque ab omnibus observe[t]ur, manibus propriis roborantes bulla aurea [nostr]is imag[ini]bus insignita subter annotari iussimus. Signa serenissimorum (M) (M) [Hugonis et Lotharii regum. Gisepranduschancellor cancellariuschancellor ad vicem Bosonisarchchancellor, bishops ep[iscopibishops et ar]chicancellariiarchchancellor recognovi et subscripsi. Dat. XVIII kal. sept., anno dominice incarnationis [DCCCCXLII], regni vero domni Hugonis regis XVII, filii eius Lotharii item regis XIII, indic. XV. Actum Papie. [Feli]citer, amen.
Title: Milano, Archivio di Stato, Museo diplomatico, sec. X (DD U L, pp. 189-193, n. LXIV)
Document number: 2208
Author(s): Chiara Stedile (file creation on 2021-02-08); Chiara Stedile (last change on 2021-02-08)
Record source: Critical edition
Document type: Imperial/royal diploma
Document tradition: Copy
Fiscal property: Yes
Date: 942 august 15
Topical date: Pavia
Date/period of redaction: XI
Keywords: archchancellor, bishops, casae/cassinae massaricie, castle, cereals, chancellor, churches, curtes, emperor/king, fiscal property, fisheries, forests, hay/fodder, immunity, inflow, inheritance, landed possessions, marshes/lagoons/tombolos, mills, monasteries, mountains, parent of, penalty, profits of justice, rivers, royal aldius, royal slave, wine.
Editions and document summaries: DD U L, pp. 189-194, n. LXIV
Commentary
Ottone I conferma al monastero le corti il 10 ottobre 951 (MGH DD O I, pp. 217-218, n. 138).