FISCUS
In nomine Domini salvatoris nostri Iesu Christi Dei eterni. Robbertusprinceps, vir magnificus, vir gloriosus/vir sublimis divina ordinante clementia Capuanorum princepsprinceps petitioni dilectorum suorum baronum clementer favet. Nos Robbertus divina ordinante clementia Capuanorum princeps notum fieri volumus universis huius sancte catholice Ecclesie cunctisque baronibus ac militibus fidelibusque nostris quoniam nos, quem divina clementia commovit in principem ut ecclesiarum Dei ditator atque defensor existam, et specialiter Casinensismonasteries monasteriimonasteries, cuius nobis defensio atque tutela commissa est, predecessorum nostrorum gloriosorumvir gloriosus/vir sublimis principumprinceps exempla sequentes, que idem monasterium exaltare ac multis opibus ditare studuerunt, nos quoque in quantum possumus idem facere properamus. Igitur ad salutem et remedium animarum quondam gloriosorum principum, Richardusprinceps, vir gloriosus/vir sublimis, grandparent of scilicet avigrandparent of ac Iordaniprinceps, vir gloriosus/vir sublimis, parent of patrisparent of necnon secundi Richardiprinceps, vir gloriosus/vir sublimis, sibling of fratrissibling of nostri, ac ob statum nostri principatus, interventuintercessory quoque domni Pandulfiintercessory, bishops, personal rank venerabilispersonal rank episcopibishops Teanensiscities et nostrorum dilectorum baronum, videlicet Richardi filii Bartholomeiintercessory et Leonisintercessory, consul/hypatos Fundanicities consulisconsul/hypatos et Thome de Calvointercessory ac Ugoni de Pulitaintercessory, per hoc videlicet principale scriptum in perpetuum damus, tradimus, concedimus ac confirmamus prefato monasterio Sancti Benedicti et venerabilipersonal rank domno Girardoabbots, personal rank eiusdem monasterii abbatiabbots omnibusque suis successoribus, castrumcastle silicet qui vocatur Suiorivers, mountains, landed possessions, forests, hay/fodder, fiscal property, textual occurrence, object, function, redistributive, outflow, iure proprietatis/pleno iure, coloni/tenants, castle, rights of use on woods/pastures/waters cum hominibuscoloni/tenants et terris cultis et incultislanded possessions, planis, montibusmountains, silvisforests, rights of use on woods/pastures/waters, pascuis, aquisKEYWORD: rights of use on woods/pastures/waters; KEYWORD: hay/fodder, aquarum decursibusrivers, rights of use on woods/pastures/waters et cum omnibus eiusdem castri pertinentiis, sicuti Richardus de Aquila et Andreaschild of filiuschild of eius tenuerunt illud octo dies antequam mortui essent, ad possessionem et potestatem et dominationem ipsius monasterii et memorati domni Girardi venerabili abbati et omnium successorum eius, faciendi de eorum castro et de tota eius pertinentia ut prediximus, utilitatem ipsius monasterii, remota omni inquietudine, contrarietate et molestia nostra et omnium principum et successorum nostrorum vel principum, comitum vel vicecomitum, iudicum, sculdaorum, castaldeorum aliorumque hominum mortalium persone. Quod siquis huius nostre concessionis et confirmationis pagine contemptor aut violator extiterit, aut contra hoc principale scriptum agere presumpserit, mille libras auri purissimipenalty persolvat, medietatem iam nominato monasterio Sancti Benedicti et prephato domno Girardo venerabili abbati et successoribus eius, et medietatem nostro sacro Capuano Palatio, et soluta pena librarum auri hoc principale scriptum cum omnibus que et qualiter continet firmum ac inviolabile maneat imperpetuum. Et ut firmius credatur et diligentius ab omnibus observetur, manu propria illud corroboravimus et nostri sigilli inpressione iussimus insigniri. Signum domini Robbertiprinceps, vir magnificus, vir gloriosus/vir sublimis gloriosissimivir gloriosus/vir sublimis ac magnificivir magnificus principis. ROBBERTVS. Ex iussione prephate serenissime potestatis scripsi ego Quiriacuswriter, judge palatinus iudexjudge in anno dominice incarnationis millesimo centesimo septimo decimo, et decimo anno principatus prephati domni Robberti gloriosi principis Capue. Data in Capuanacities civitatecities mense Februario per indictionem decimam.
Title: Montecassino, Archivio Abbaziale, Reg. 3 (Martin et al., Registrum Petri Diaconi, III, n. 577, fol. 242v)
Document number: 4580
Author(s): Valerio De Angelis (file creation on 2023-08-20); Valerio De Angelis (last change on 2023-08-20)
Record source: Critical edition
Document type: Marquis’/ducal/princely diploma
Document tradition: Copy
Fiscal property: Yes
Date: 1117 February 1 - 1117 February
28
Topical date: Capua (Caserta)
Date/period of redaction: 1131 - 1133
Keywords: abbots, bishops, castle, child of, cities, coloni/tenants, consul/hypatos, forests, grandparent of, hay/fodder, intercessory, judge, landed possessions, monasteries, mountains, parent of, penalty, personal rank, princeps, rights of use on woods/pastures/waters, rivers, sibling of, vir gloriosus/vir sublimis, vir magnificus.
Editions and document summaries: CDCa, II, n. 290, pp. 196-198; Gattola 1734, pp. 232-233; RPD, III, n. 577, pp. 1569-1570 (source of the text reproduced here).
Commentary
Il Registrum Petri diaconi (Montecassino, Archivio Abbaziale, Reg. 3) è un semplice cartulario compilato fra il 1131 e il 1133 dal bibliotecario di Montecassino, ultimo continuatore della Chronica monasterii Casinensis iniziata da Leone Ostiense, che copiò non soltanto privilegi pontifici e praecepta delle autorità laiche, ma anche oblationes quorumque fidelium, riprendendo in particolare i documenti riassunti nella cronaca: non mancano le falsificazioni, predisposte però dal suo illustre predecessore Leone. Risulta assai più corposo del Chronicon Sanctae Sophiae, sia per la maggiore importanza di Montecassino, sia perché Pietro inserisce circa 650 documenti privati.