FISCUS
Notum sit omnibus sanctae et catholicae aecclesiae filiis, Richardumprinceps, parent of, grandparent of principemprinceps avumgrandparent of meum aecclesiaschurches et monasteriamonasteries dilexisse, cenovia construxisseKEYWORD: private foundations; KEYWORD: monasteries, inter quae etiam et monasteriummonasteries Sancti Angeli quod dicitur in Formismonasteries, private foundations fecisse, eumque ecclesiisfiscal property, textual occurrence, object, function, redistributive, outflow, iure proprietatis/pleno iure, churches, hominibuscoloni/tenants, terris, vineis, silvisKEYWORD: fiscal property, textual occurrence, object, function, redistributive, outflow, iure proprietatis/pleno iure; KEYWORD: landed possessions; KEYWORD: wine; KEYWORD: forests, rights of use on woods/pastures/waters ac diversis opibus ditasse. Quo defuncto, Iordanumprinceps, parent of principemprinceps patremparent of meum omnia quae eidem monasterio prephatus Ricardus princeps paterparent of eius avus meus dederat confirmasse ipsumque post modum quam plurima eidem caenovio contulisse. Ego autem saecundus Richardusprinceps, vir gloriosus/vir sublimis divina ordinante clementia Capuanorum princepsprinceps, pro salute animarum predictorum principum Richardi scilicet avi et Iordani patris mei et meae, ac ob statum mei principatus, interventuintercessory Ivonisintercessory, other palatine officer, fidelis of aeconomiother palatine officer mei, et Rodolfi de Mucegrossaintercessory, fidelis of meorum baronum et dilectorum fideliumfidelis of, per hoc videlicet principale scriptum, in perpetuum, in prephato monasterio Sancti Angeli, subdito monasteriimonasteries Sancti Benedicti Montis Casinimonasteries, cui domnus Oderisiuscardinals, abbots, personal rank venerabilispersonal rank abbasabbots et cardinaliscardinals sancte Romanae aecclesiae preest, damus, tradimus concedimus ac confirmamus quicquid olim Iohannes Maledictus cum Mariamarriage uxoremarriage sua in prenominato monasterio per cartulam oblationisoffersio/donatio dederunt et optulerunt. Quin etiam in predicto monasterio Sancti Angeli simili modo in perpetuum do, trado, concedo et confirmo in territoriocity territory SuessanoPLACE: city territory; ESTATE: city territory, in loco Balognucoloni/tenants unum villanum meumcoloni/tenants, Iohanne Cinnami nomine cum filiischild of et terris et universis suis pertinentiislanded possessions, public exactions, ad faciendum et persolvendum ipse et filiis suis et heredibus suis in prenominato monasterio omne censumcensus et dationesdatium, puplicalia et scaditiones et alia omnia quae parti rei puplice facere et persolvere debent aut debuerintpublic exactions. Item in prephato monasterio per hoc videlicet principale scriptum, in perpetuum concedo et confirmo unum portumfiscal property, textual occurrence, object, function, redistributive, outflow, iure proprietatis/pleno iure, ports et sedium de molendinismills, fiscal property, textual occurrence, object, function, redistributive, outflow, iure proprietatis/pleno iure quae est in Trifiscomills, ports inter sedium salicis et sedium ulmi cum duo molendinamills, fiscal property, textual occurrence, object, function, redistributive, outflow, iure proprietatis/pleno iure quae sunt in una domoresidences edificata, et cum aquis et alveis et ripisKEYWORD: fiscal property, textual occurrence, object, function, redistributive, outflow, allocation to churches, rights of use on woods/pastures/waters; KEYWORD: riverbed; KEYWORD: shores ex utraque partibus, et cum viisroads intrandi et exeundi in eis et cum omnibus earum pertinentiis. Quam et per interventumintercessory domni Saxonisintercessory, prevosts, personal rank venerabilispersonal rank prepositiprevosts eiusdem monasterii Sancti Angeli, et Grimoaldi de Sancta Iustaintercessory, et Petrointercessory, judge iudicisjudge, concedo et confirmo per hoc videlicet principale scriptum in prenominato monasterio Sancti Angeli, omnes terraslanded possessions quas homines predicti monasterii emerunt aut infiduciaverunt legaliter ab ominibus Capuaecities, videlicet tempore patris mei, vel mei de illis dico quos habitantes sunt in Sarzano et in Battitizzu. Haec omnia predicta qualiter hic supra sunt adnotata, una cum omnibus quae inferius et superius invenitur esse in ipsis terris, et cum viisroads intrandi et exeundi in eis, ego prenotatus saecundus Richardus Capuanus princeps in prenominato monasterio Sancti Angeli per hoc videlicet principale scriptum do, trado, concedo et confirmo ad possessionem et potestatem et dominationem predicti domni Sassonis venerabilis propositis eiusque successorum, faciendo exinde utilitatem eiusdem monasterii. Remota omni contrarietate et molestatione omnium successorum meorum vel viceprincipum, comitum vel vice comitum, iudicum, sculdahorum, castaldeorum aliorumque omnium mortalium persona. Quod si quis huius nostrae dationis, traditionis, concessio ac confirmationis paginae contemptor aut violator in aliquo esse presumpserit, quinquaginta libras auri purissimipenalty persolvat: medietatem omnipotenti Deo, et predicto monasterio Sancti Angeli et domno prenominato Sassoni venerabili preposito eiusque successoribus; et medietatem meo sacro palatio. Solutaque paena librarum, haec mea datio, traditio, concessio, et confirmatio firma, munita atque inviolabile maneat in perpetuum. Et ut hoc principale scriptum firmius credatur et diligentius ab omnibus observetur, manu propria illud corroboravi et mei sigilli impressione iussi insigniri. (M) Ex iussione prephate serenissime potestatis, scripsi ego Quiriacuswriter, judge iudexjudge. In anno dominicae incarnationis millesimo nonogesimo nono, et nono decimo anno principatus ipsius domni secundi Richardi gloriosivir gloriosus/vir sublimis principis Capuae. Datum Capuamcities, mense novembrio per indictionem septimam.
Title: Montecassino, Archivio Abbaziale, Reg. 4 (RSAF, fol. 52v)
Document number: 4595
Author(s): Valerio De Angelis (file creation on 2023-10-18); Valerio De Angelis (last change on 2023-10-18)
Record source: Critical edition
Document type: Marquis’/ducal/princely diploma
Document tradition: Copy
Fiscal property: Yes
Date: 1098 November 1 - 1098 November
30
Topical date: Capua (Caserta)
Dating elements: Stile Pisano
Date/period of redaction: 1137 - 1166
Keywords: abbots, allocation to churches, cardinals, census, child of, churches, city territory, coloni/tenants, datium, fidelis of, fiscal property, forests, function, grandparent of, intercessory, iure proprietatis/pleno iure, judge, landed possessions, marriage, mills, monasteries, object, offersio/donatio, other palatine officer, outflow, parent of, penalty, personal rank, ports, prevosts, princeps, private foundations, public exactions, redistributive, residences, rights of use on woods/pastures/waters, riverbed, roads, shores, textual occurrence, vir gloriosus/vir sublimis, wine.
Editions and document summaries: Gattola 1734, pp. 214-215; RSAF, pp. 98-100 (source of the text reproduced here).
Commentary
Del Regesto di S. Angelo in Formis esiste una riproduzione anastatica allestita a Montecassino nel 2002 (editore: Pubblicazioni Cassinesi).