FISCUS
Igitur fidelium nostrorum presentium ac futurorum noverit multitudo. Quoniam ob salutem et remedium animarum principumprinceps Richardiprinceps, grandparent of scilicet avigrandparent of ac Iordanisprinceps, parent of patrisparent of nostri, ac ob statum nostri principatus, per hoc videlicet principale scriptum in perpetuum concedimus ac confirmamus in monasteriomonasteries Sancti Angeli qui dicitur in Formismonasteries, et quietos omnino relaxumus tarenos omnes quos homines eiusdem monasterii de Sarzano per unumquodque annum censiliter reddere soliti sunt antecessoribus nostris principibus et nobisKEYWORD: exemption; KEYWORD: public exactions; KEYWORD: coloni/tenants; PLACE: villages/settlements. Quam et per hoc videlicet principale scriptum in perpetuum in iam dicto monasterio damus, tradimus, concedimus ac confirmamus integram unam petiam de terrapetiae, fiscal property, textual occurrence, object, function, redistributive, outflow, iure proprietatis/pleno iure nostra, quae est in pede de montemountains nostro qui dicitur Sancti Georgimountains, oil, in qua est olivetooil, fiscal property, textual occurrence, object, function, redistributive, outflow, iure proprietatis/pleno iure et hos habet finesfines: ab uno latere est finis terra aecclesiachurches Sancti Vincentiichurches, monasteries quae est Capuanum monasteriummonasteries; ab alio vero latere est finis terram quam residet Iohannes Iacobi et finis terra nostra, sunt inde per unumquodque latus passus sexaginta unum et medium. Ab uno capite est finis via antiqua quae est silice; ab alio vero capite est finis predictum montem, sunt per unumquodque caput passus quadraginta et medium, mensurata ad passum Landonis seniori castaldei. Concedimus etiam et confirmamus in prephato monasterio in perpetuum omnibus terrislanded possessions et rebus quibus olim quondam Landulfusspecialized workers manescalcusspecialized workers iam dicto monasterio pro sua anima iudicavit, excepta quartam partemdowry quae exinde pertinuit Gemmemarriage quae fuit uxormarriage eius. Haec omnia prescripta, qualiter hic supra sunt notata una cum omnibus quae interius ac superius in ipsis terris invenitur, quam et cum viisroads in ipsis intrandi et exeundi, et cum sepibus et limitibus et universis pertinentiis earum, nos prenotatus secundus Richardusprinceps, vir gloriosus/vir sublimis Capuanus princepsprinceps in iam dicto monasterio Sancti Angeli in perpetuum, per hoc principale scriptum tradimus, concedimus ac confirmamus ut su perphati sumus, ad possessionem et potestatem et dominationem eiusdem monasterii, et domni Oderisiiabbots, personal rank venerabilispersonal rank abbatisabbots eiusque successorum, faciendo exinde ammodo et in antea utilitatem eiusdem monasterii. Remota omni contrarietate inquietudine et molestia omnium principum successorum nostrorum vel vice principum, comitum vel vice comitum, iudicum, sculdahorum, castaldeorum aliorumque omnium mortalium persona. Quid si quis huius nostre concessionis et confirmationis paginam, contemptor aut violator in aliquo esse presumpserit, in ipsa anathema permaneat nisi resipuerit, – quam domnus Bernardusbishops Calinensiscities episcopusbishops me deprecante in ipsa hora concessionis ante altarealtars fecerat, insuper et centum libras auripenalty persolvere cogatur: medietatem in iam dicto monasterio Sancti Angeli, et medietatem nostro sacro palatio. Solutaque paena librarum, hoc principale scriptum cum omnibus quae continet, firmum munitum atque inviolabile maneat in perpetuum. Et ut hoc scriptum firmius credatur et diligentius ab omnibus observetur, manu propria illud corroboravimus et nostri sigilli impressione iussimus insigniri. (M) Ex iussione prefate serenissime potestatis, scripsi ego Quiriacuswriter, judge iudexjudge. In anno dominice incarnationis millesimo centesimo quarto, et vicesimo quarto anno principatus prephati domni Richardi gloriosivir gloriosus/vir sublimis principis Capuaecities. Datum apud prephatum monasterium, mense septembrio per indictionem tertiadecimam.
Title: Montecassino, Archivio Abbaziale, Reg. 4 (RSAF, fol. 55r)
Document number: 4597
Author(s): Valerio De Angelis (file creation on 2023-10-22); Valerio De Angelis (last change on 2023-10-22)
Record source: Critical edition
Document type: Marquis’/ducal/princely diploma
Document tradition: Copy
Fiscal property: Yes
Date: 1104 September 1 - 1104 September
30
Topical date: Capua (Caserta)
Date/period of redaction: 1137 - 1166
Keywords: abbots, altars, bishops, churches, coloni/tenants, dowry, exemption, fines, fiscal property, function, grandparent of, iure proprietatis/pleno iure, judge, landed possessions, marriage, monasteries, mountains, object, oil, outflow, parent of, penalty, personal rank, petiae, princeps, public exactions, redistributive, roads, specialized workers, textual occurrence, vir gloriosus/vir sublimis.
Editions and document summaries: RSAF, pp. 102-104 (source of the text reproduced here).
Commentary
Del Regesto di S. Angelo in Formis esiste una riproduzione anastatica allestita a Montecassino nel 2002 (editore: Pubblicazioni Cassinesi).
La quarta parte delle terre del maniscalco Landolfo, che non fu ricompresa nella donazione al monastero di San Vincenzo di Capua, costituiva il morgengabe della moglie Gemma.