FISCUS
(S.) In nomine domini Dei et salvatoris nostri Iesu Christi. [Einricusemperor/king gratia Dei rexemperor/king, anno re]gni eius Deo propicio hic in Italia quarto, mense iunii, indicione [quin]ta. Ego in Dei nomine Teudaldusordinatio, islands, domuscultae, landed possessions, casae/cassinae massaricie, forests, marshes/lagoons/tombolos, fisheries, wine, hay/fodder, animals, marquis/duke, churches, monasteries, lombard, marriage, child of marchiomarquis/duke filius quondam Adelbertimarquis/duke, lombard, parent of itemque marchio qui profeso [su]m ex nacione mea lege vivere Langobardorumlombard presens presentibus dixi: Dum ista[n]tia sanitatis humane vite cursus peragitur pleno animo mentis racio vegetatur, sic debet homo semper cogitare adque disponere que sunt futura adque mansura; ut cum eum Dominus de hoc seculo vocare iuserit, non de neglegenciis iudicet, sed de bonis disposicionis remuneretur ut pius. Manifestus est michi qui supra Teudaldus marchio eo quod volo aliquit de rebus meis ordinare et disponere, eo videlicet modo ut omni tempore sic firma et stabilis permaneat qualiter hic subter insertum fuerit et mea decrevit volumtas, pro anima mea et quondam Vuillemarriage coniusmarriage mee meisque filiis mercedem. Ideoque volo et statuo seu iudico atque per anc cartulam iudicati et ordinacionisordinatio mee confirmo ut habeat basilicachurches illa quam ego edificavi in loco proprietatis mee qui dicitur insula Sancti BenedictiPLACE: islands, rivers, domuscultae, casae/cassinae massaricie, landed possessions, hay/fodder, wine, hay/fodder, animals, forests, fisheries, marshes/lagoons/tombolos; KEYWORD: islands et est dedicata in honore Sancte Marie et Sancti Benedicti et Sancti Michaeli Archangeli et Sancti Petri Apostoliislands, domuscultae, landed possessions, casae/cassinae massaricie, forests, marshes/lagoons/tombolos, islands, fisheries, wine, hay/fodder, animals, churches, monasteries quam Deo volente et me disponente volo ut sit monesteriummonasteries in perpetuum. In eo statuo et bona voluntate iudico aliquantum de rebus iuris proprietatis mee, tam in ipso loco insula Sancti Benedicti, quod est medietatem de ipsa insula iusta fluvio PadiPLACE: rivers; KEYWORD: rivers cum medietate domuicoltiledomuscultae sive cum medietatem casis masariciiscasae/cassinae massaricie et omnibus rebus, campislanded possessions, vineiswine, pratishay/fodder, pascuisanimals, silvisforests, hacstalareisforests, virgareisforests, piscacionibusfisheries, paludibusmarshes/lagoons/tombolos, insolisislands et omnibus rebus, quicquit ad ipsa medietatem de ipsa insula pertinet in integrum. Adque cortecurtes una domuicoltile cum castrocastle et capellacells/hermitages inibi edificata in loco ubi dicitur CustelloESTATE: curtes, domuscultae, casae/cassinae massaricie, forests, marshes/lagoons/tombolos, fisheries, castle, cells/hermitages; PLACE: curtes; et est ipsa ecclesia edificata in honore Sancti Bartholomei et Sancti Iohannischurches, una cum omnibus rebus domuicoltile, cum casis, masariciis, silvis, paludibus, piscacionibus et omnibus rebus quod ad ipsa corte et castro seu capella pertinentibus in integrum. Sunt finis de ipsa corte: da mane Bundegniolo, da meridie palude de Salecitomarshes/lagoons/tombolos, da sera fluvio Padi, de subto Costello. Verum eciam et aliquantis rebus iuris mei quod sunt mansosmansi quattuor et runcariiland clearing quatuor et mulinariimills tres, qui sunt in loco ubi dicitur Villolemansi, mills, land clearing; verum heciam et omnibus qui sunt infra iste fines quod hic legitur, quod est da mane fosa qui dicitur Finalecanals, da meridie palude de Salecito, da sera fosa que vocatur Perruta et Elevatacanals, de subto fluvio Padi; adque et medietatem de braidalanded possessions una domnicata in suprascripto loco Villole. Verum eciam et palude una qui vocatur Pavanellomarshes/lagoons/tombolos, fisheries et palude una ex integra qui vocatur Rotundamarshes/lagoons/tombolos, fisheries, cum piscacionibus et omnibus rebus quicquit ad ipses paludes pertinent in integrum. Adque tercia pars de piperspices quod exeunt de ripashores GuvernoloPLACE: shores, spices, fiscal property, ports, fluvial transport, tolls; ESTATE: spices, fiscal property, ports, fluvial transport, tolls et tercia parte de omnibus rebus quod exeunt de rivaticoports, fluvial transport, tolls de suprascripta ripa Guvernolo. Eciam et aliquantis rebus qui sunt in loco ubi dicitur Casale Barbatilanded possessions, forests, cereals, wine, hay/fodder, quod sunt inter sediminaslanded possessions et areislanded possessions ubi vitis estant seu pratis adque terris arabiliscereals, gerbidis et busscaleisforests seu silvis cum areis illorum iuges septecentos. Et quantum ibi plus inventum fuerit infra coerencias: da mane Finale, da meridie Fisaro, da sera fosato quod exeunt de palude que vocatur Grezacanals, de subto fosa Greza; adque servosslave labour quinque, nominas eorum Rozo cum uxore sua et filio et Martino, Biado, Iohanne, Sigezo, nacione eorum Italie. Eo videlicet ordine, volo et statuo seu iudico, pro remedium anime mee et quondam Vuillie conius mee meisque filiis, ut habeant ipsum monesterium et abas cum sibi suis subditis monachis ibique Deo famulantibus qui modo vel pro futuris temporibus ego et meis heredes et qui de eis legitime ordinati fuerint ordinaverimus; et faciant de frugibus et reditum seu censum que de ipsis rebus annue Dominus dederit usufructurario nomine quicquit voluerint pro anima mea et quondam Vuillie conius mee meisque filiis mercedem. Et exinde vivant secundum regulam et elimosinas ut iustum est faciant, et de servicio eiusdem familie quicquit eis ad utilitatem ipsius monasterii oportunum fuerit faciant. Hoc namque monasterium nullo regi nec alicui potestati concedimus ut habeant aliqua potestate alicui per covis ingenio dandi, neque alicui archiepiscopo vel episcopo constringendi aut inquietandi sed in perpetuum in mea et meorumque heredes et qui de eis legitime nati fuerint ut supra legitur permanead potestatem; et abas qui a nobis missus fuerit districione secundum Deum et regula iussionis corrigendum et castigandumKEYWORD: exemption; KEYWORD: abbots; KEYWORD: missus. Praeterea volo et statuo ut abas ipsius monesterii qui a me vel ha meis heredibus et qui de eis legitime nati fuerint ut supra legitur missus fuerit benedicione consecracione sue Mantue ecclesie primo postulet; et si evenerit quod episcopus Mantuanensis ecclesie refutaverit eum benedici et sacrari, et propter postulatum aliquit servicium denegaverit ad ipsam sacracionem, tunc ipse habas habeat licenciam revertendi, et secundum quod ei melius previsum fuerit ad quocumque episcopum voluerit vadam, et benediccionem sacracionis hab eo recipiat absque alicuius interdicione. Nullum verum cambium aut precariam sive libellum exinde faciendi habeat licenciam ipse abas in maioribus personis vel in minoribus, exepto in colloni qui supra ipsa res habitant sine mea et heredum meorum et qui de eis legitime nati fuerint voluntate vel iussione. Si quis vero de nostris heredibus vel proheredibus vel aliqua magna parvaque persona hoc nostre disposicionis et ordinacionis iudicatum infringere aut diminorare temptaverit [maledicio] ne Dei omnipotentis sanctorumque omnium precipiat, et in die tromento iudicio non cum angnelis bonis ad destera Dei, sed cum diabolis ad sinistram stent et cum ipsis in perpetuam ingne sine fine permaneat, fiat fiat fiat. Hanc enim cartula indicati et ordinacionis mee Iohanneordinatio, writer, notary notarionotary Sacri Palacii ad conscribendum dedi adque rogavi, in qua subter confirmans testibus quem obtulit roborandam. Unde dues cartulas iudicati uno tinure scripte sunt. Actum infra rocafortress Kanosiafortress feliciter. + Teudaldus marchio subscripsi. Signum +++ manibus Vuidoni de Paludeordinatio, witness, lombard et Bonizoordinatio, witness, lombard seu Martinoordinatio, witness, lombard legem viventes Langobardorum testes. (S.) Ego Iohannes notarius scriptorwriter huius cartule indicati postradita cumplevi et dedi.
Title: Milano, Archivio di Stato, Museo Diplomatico, Pergamene-S.Benedetto, 375/32
Document number: 5014
Author(s): Beatrice Ferretti (file creation on 2021-09-07); Beatrice Ferretti (last change on 2022-07-09)
Record source: Critical edition
Document type: Ordinatio
Document tradition: Original
Fiscal property: Yes
Provenance: Sanctus Benedictus inter Padum et Lironem; monasterium (San Benedetto Po; Mantova)
Date: 1007 June
Topical date: Canossa (Reggio Emilia)
Keywords: abbots, animals, casae/cassinae massaricie, castle, cells/hermitages, cereals, churches, curtes, domuscultae, emperor/king, exemption, fisheries, fluvial transport, forests, fortress, hay/fodder, islands, land clearing, landed possessions, lombard, mansi, marquis/duke, marriage, marshes/lagoons/tombolos, mills, missus, monasteries, notary, ordinatio, ports, rivers, shores, slave labour, spices, tolls, wine, writer.
Editions and document summaries: CDP I n. 14, pp. 96-101.
Bibliography: Bonacini 2000; Rinaldi 2003, pp. 24-25, 41-42 e 97-99.
Commentary
I testi erano già comparsi in CDP I n. 13, pp. 94-96 (doc5013). Anche il notaio è lo stesso.